archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 10
Jaargang 22
13 februari 2025
Nummer 11 verschijnt op
27 februari 2025
Bezigheden > Feuilleton delen printen terug
Baksteen 27 - Emden Dik Kruithof

2208BZ Emden a
Emden is een stad met een opmerkelijk centrum, dat vrijwel geheel uit gebouwen van rode baksteen bestaat die meestal twee en soms drie verdiepingen hebben en waar weinig moeite gedaan is om bijzondere architectuur neer te zetten. Het marktplein in de oude binnenstad is daarom een heel aparte gewaarwording: eigenlijk te groot voor een dorp en te gewoon voor een stad. Het siermetselwerk dat zo kenmerkend is voor de tijd rond 1900 ontbreekt volledig.

Op de website van de stad staat een uitgebreid verhaal over de wederopbouw waaruit duidelijk wordt dat het niet ging om het herstel van de oude stad maar om een nieuwe functionele stad. Nazi Duitsland hechtte weinig waarde aan de middeleeuwse bouwkunst en de ideeën over het nieuwe Emden stammen geheel uit die tijd, ze begonnen met het maken van plannen na een grote brand die in 1938 het Gasthuis en de Gasthuiskerk volledig in de as legde. Steeds terugkerende bombardementen sloegen grote gaten in de binnenstad met uiteindelijk op 6 september 1944 de zwaarste aanval, die wat er nog over was van de binnenstad vernietigde.

Twee uitzonderingen

Op twee plaatsen aan de rand van de binnenstad is een uitzondering gemaakt. De Pelzerhäuser 11 en 12 zijn de enige overgebleven middeleeuwse huizen aan de rand van de oude stad. Ze zijn2208BZ Emden b gebouwd in de tweede helft van de zestiende eeuw in de Vlaams-Nederlandse stijl van die tijd en stammen uit de bloeitijd van de stad toen handel en economie veel geld opbrachten. De gevels zijn volledig gerestaureerd  in de oude stijl maar de zestiende-eeuwse kern van het gebouw is volledig bewaard. Ze worden beheerd door het Oostfriese Museum en zijn vaak te bezichtigen.

De Johannes a Lasco-bibliotheek is gevestigd in de herbouwde ruïne van de Grote Kerk, ook wel de Evangelische Moederkerk genoemd. Er staan nog een aantal oorspronkelijk 15e-eeuwse zijmuren maar verder was de oude kerk tot de negentiger jaren een ruïne. De verbouwing werd op 22 november 1995 afgesloten. Naast de bibliotheek is eerder met steun van Zwitserse protestantse kerken een nieuwe kerk gebouwd, uiteraard gewoon in rood baksteen, die als Zwitserse kerk bekend staat.

Kasseien

Opvallend is dat in het na de oorlog nieuw gebouwde gedeelte op verschillende plekken de keistraatjes bewaard zijn gebleven en in ere zijn gehouden. Probeer je de achtergrond hiervan op internet te achterhalen dan zie je dat er vooral vanuit de fietswereld veel kritiek is op deze bestrating.

----------

De foto's zijn van de auteur.



 




© 2025 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Feuilleton" -
Bezigheden > Feuilleton
Baksteen 27 - Emden Dik Kruithof
2208BZ Emden a
Emden is een stad met een opmerkelijk centrum, dat vrijwel geheel uit gebouwen van rode baksteen bestaat die meestal twee en soms drie verdiepingen hebben en waar weinig moeite gedaan is om bijzondere architectuur neer te zetten. Het marktplein in de oude binnenstad is daarom een heel aparte gewaarwording: eigenlijk te groot voor een dorp en te gewoon voor een stad. Het siermetselwerk dat zo kenmerkend is voor de tijd rond 1900 ontbreekt volledig.

Op de website van de stad staat een uitgebreid verhaal over de wederopbouw waaruit duidelijk wordt dat het niet ging om het herstel van de oude stad maar om een nieuwe functionele stad. Nazi Duitsland hechtte weinig waarde aan de middeleeuwse bouwkunst en de ideeën over het nieuwe Emden stammen geheel uit die tijd, ze begonnen met het maken van plannen na een grote brand die in 1938 het Gasthuis en de Gasthuiskerk volledig in de as legde. Steeds terugkerende bombardementen sloegen grote gaten in de binnenstad met uiteindelijk op 6 september 1944 de zwaarste aanval, die wat er nog over was van de binnenstad vernietigde.

Twee uitzonderingen

Op twee plaatsen aan de rand van de binnenstad is een uitzondering gemaakt. De Pelzerhäuser 11 en 12 zijn de enige overgebleven middeleeuwse huizen aan de rand van de oude stad. Ze zijn2208BZ Emden b gebouwd in de tweede helft van de zestiende eeuw in de Vlaams-Nederlandse stijl van die tijd en stammen uit de bloeitijd van de stad toen handel en economie veel geld opbrachten. De gevels zijn volledig gerestaureerd  in de oude stijl maar de zestiende-eeuwse kern van het gebouw is volledig bewaard. Ze worden beheerd door het Oostfriese Museum en zijn vaak te bezichtigen.

De Johannes a Lasco-bibliotheek is gevestigd in de herbouwde ruïne van de Grote Kerk, ook wel de Evangelische Moederkerk genoemd. Er staan nog een aantal oorspronkelijk 15e-eeuwse zijmuren maar verder was de oude kerk tot de negentiger jaren een ruïne. De verbouwing werd op 22 november 1995 afgesloten. Naast de bibliotheek is eerder met steun van Zwitserse protestantse kerken een nieuwe kerk gebouwd, uiteraard gewoon in rood baksteen, die als Zwitserse kerk bekend staat.

Kasseien

Opvallend is dat in het na de oorlog nieuw gebouwde gedeelte op verschillende plekken de keistraatjes bewaard zijn gebleven en in ere zijn gehouden. Probeer je de achtergrond hiervan op internet te achterhalen dan zie je dat er vooral vanuit de fietswereld veel kritiek is op deze bestrating.

----------

De foto's zijn van de auteur.



 


© 2025 Dik Kruithof
powered by CJ2