De Wandelaar, een boek van Van Dis dat we cadeau kregen van de Openbare Bibliotheek, ter gelegenheid van Nederland Leest 2021. Het originele boek van Van Dis, stamt al uit 2007.

Het vluchtelingenprobleem, eigenlijk van alle tijden, maar op het moment zo nijpend, wordt in het boek zo helder beschreven dat ik tegen eenieder wil zeggen: LEES! Van Dis heeft een bijzondere hoofdpersoon gevonden voor het boek: Een hond. Er is brand in een oud pand, waar veel te veel mensen, hoofdzakelijk vluchtelingen, in te kleine onpersoonlijke ruimtes leven. Er zijn slaapgelegenheden met stapelbedden, gekookt wordt er op kleine gaskomfoortjes, op de overloop, waar ook de enige wc van de etage is.

De dandy en de hond

Een andere belangrijke figuur in het boek is een ijdele dandy, Mulder, genaamd. Als de man het pand, tijdens de brand passeert, springt de hond tegen hem op en wijkt niet meer van zijn zij. De man neemt de hond uiteindelijk mee naar zijn eigen comfortabele optrek in het zesde arrondissement. Hij verzorgt de hond, zalft de brandwonden, wast en kamt hem. Op hun wandelingen dwingt de hond hem steeds in de richting van het uitgebrande pand, en de nabijgelegen kerk, die als opvang dient, en Mulder komt in aanraking met de overlevenden, hoort hun verhalen en de verhalen over de doden die zijn gevallen. Naast vluchtelingen, ook mensen met handicaps, vuile handen, te veel verdriet, mensen waar we allemaal liever van wegkijken. 

Ik kan niet het hele boek hier weergeven, maar één belangrijke strofe uit het boek wil ik jullie niet onthouden. Er vindt een gesprek plaats tussen de pater van de kerk en Mulder.

De dandy en de pater

De pater zegt, kort samengevat, dat God is verdwenen uit de samenleving en dat alleen het eigenbelang nog telt. Hij stelt dat we een richting nodig hebben, een leidend principe: Caritas! 

Daarop verliest Mulder zijn geduld: "Ik ken uw boetepreek: bloed en rampspoed over ons. We moeten beter delen, zo niet dan gaan we aan ons egoïsme ten onder. De rekening is al onderweg... Maar hebzucht bid je niet weg, het zit in onze genen en niet voor niets. Door hebzucht raken we steeds meer met elkaar verbonden, of we het willen of niet. Mondialisering is een gevolg van onze hebzucht en niet meer stop te zetten. De hele wereld kijkt nu al naar dezelfde soap. De vooruitgang kneedt ons straks allen in dezelfde mal, krijgen we allemaal een chip in onze schedel om ons geestelijk en lichamelijk fit te houden voor de plagen van een overvolle aarde. We zijn stap voor stap op weg naar de elektronische mens."

 Iets om over na te denken. Als langdurig in Portugal wonende zie ik Nederland van ver en verwonder me nu, naast alle eerdere affaires in het beleid, over het bedrag om de stookkosten tegemoet te komen. Een bedrag dat niet in elk huishouden nodig is. Wat een wonderlijk besluit. We hadden toch al eens een systeem voor huursubsidie. Is men vergeten, hoe die subsidie werd verkregen? Gaan we toch weer terug naar die verdomde Caritas, afhankelijk zijn van giften, je hand op moet houden en geen rechten op genoeg eten, warmte en een dak boven je hoofd?