 Maarten Haverkamp en ik waren geen directe collega’s meer, maar we kwamen elkaar nog regelmatig tegen in de gangen van de Haagse Hogeschool. Dan maakten we altijd een praatje, dat – als we niet dringend iets anders te doen hadden – best uit kon lopen. Soms begroette hij me met: 'Ha Geert!' Dan wist ik dat ik mijn grijze manen weer snel aan een knipbeurt moest onderwerpen omdat ik volgens hem op Wilders begon te lijken.
De laatste tijd vond ik Maarten er wel erg mager uitzien. Ik weet dat aan strenge diëten en een nog Spartaansere hantering van het tienduizendstappen-regime dan waar ik mezelf aan onderwerp. Stom dat ik er nooit naar gevraagd heb.
Toen ik bijna zeventien jaar geleden voor het eerst de Haagse Hogeschool binnenkwam, hoorde een gesprek met Maarten tot de sollicitatieprocedure. Ik ontmoette een wat slordig geklede man (zelfs in vergelijking met mij) met wie ik een prettig gesprek had. Ik zou niet meer weten waarover we het destijds hadden, maar hij gaf me het groene licht en werd mijn ‘teammanager’.
Gespreksstof hadden we te over. Soms ging het zelfs over onderwijs, maar meestal kwam hij me uitleggen waarom de PvdA weer eens alles fout had gedaan (waarmee ik het niet altijd helemaal oneens was) om dan uit te waaieren naar de meest uiteenlopende onderwerpen. Wat we gemeen hadden was een brede belangstelling.
Een van de passies die we deelden was vogels kijken. Maarten nam dat echter een stuk serieuzer dan ik. Hij was bovendien een zeer verdienstelijk vogelfotograaf. Als hij weer eens terugkwam van een reis naar Estremadura of zo, dan stak hij mij de ogen uit met schitterende foto’s van allerhande arenden en gieren. Maar hij hield ook dichter bij huis zijn ogen goed open. Hij maakte prachtige foto’s van ijsvogels in zijn geliefde Rijswijkse landgoederenzone en toen daar een hop op bezoek was, was Maarten present met zijn camera.
Een andere passie van Maarten was het verzamelen van oude handschriften. Hij had daarbij vooral belangstelling voor alles wat te maken had met Koning Arthur, Pape Jan en andere mythische figuren uit de Middeleeuwen. Toen ik hem tijdens een vakantie in Cornwall een foto van ‘Merlin’s Cave’ in Tintagel stuurde reageerde hij gelijk: daar hadden Arthur noch Merlijn ooit gewoond. Weer een illusie armer! (Al heb ik beide figuren altijd beschouwd als verzinsels, die dus so wie so nooit ergens 'echt' gewoond kunnen hebben.)
Sinds een aantal jaren was hij helemaal geobsedeerd door een vijftiende-eeuws Frans handschrift dat hij ergens op de kop had getikt. Deze ‘Profetieën van Merlijn’ vertaalde hij in samenwerking met John Matthews, een Britse Arthur-autoriteit, in hedendaags  Engels. Ik wist niet precies wat ik me er van voor moest stellen. Er komt zelfs een verhaal in voor dat een verband legt tussen Arthur en Pape Jan. Als fan van Umberto Eco (Baudolino!) leek het me echter heel interessant.
Begin dit jaar vertelde Maarten me dat ze een uitgever hadden gevonden voor dat boek. Ik hapte gelijk toe toen hij me vroeg of ik een exemplaar wilde bestellen. ‘Maar jij moet me persoonlijk een gesigneerd exemplaar overhandigen. En ik wil je interviewen voor De Leunstoel’, appte ik eind januari. Maarten stemde daar mee in.
Eind april wilde ik voor dat interview een afspraak met hem maken. Echt haast had het niet want het boek zal pas in september verschijnen. Bovendien was ik nog lang niet klaar met het boek ‘Le Morte d’ Arthur' van Sir Thomas Mallory, dat ik ter voorbereiding aan het herlezen was. Maarten appte terug: ‘Ik kom na de meivakantie naar school heb dan DI-uren. Offer ik graag op.’
‘DI-uren’ zijn ‘duurzame inzetbaarheidsuren’. In normaal Nederlands is dat ‘extra vrije tijd om de oudere docent op de been te houden’. Na de meivakantie hoorde ik echter niets van Maarten. Ik wilde hem net een verzoek sturen voor een nieuwe afspraak toen ik via whatsapp het volgende bericht van zijn familie ontving:
18 – 5 – ‘25
Beste allemaal,
Vannacht is Maarten om 04:30 rustig heengegaan omringd met onze liefde aan de gevolgen van FTD-ALS. Een strijd die niet te winnen was. De snelheid waarin dit is gegaan, is enorm verdrietig en dit heeft tijd nodig om te verwerken.
Lieve groet,
Dochter, zoon, partner Britt, Jesse, Nicole.
De DI-uren hadden niet mogen baten. Ik begreep ineens waarom Maarten zo mager was de laatste tijd. Hij heeft me er nooit iets over gezegd. De schok is groot. Het interview voor De Leunstoel zal er nooit komen, maar ik zal ongetwijfeld nog aandacht besteden aan zijn boek.
De reacties op zijn dood bevestigden wat ik al wist: Maarten was heel geliefd bij zijn voormalige studenten. Dat is toch het mooiste eerbetoon dat een docent kan krijgen.
Maarten Haverkamp & John Matthews, The Prophecies of Merlin: The First English Translation of the 15th-Century Text https://www.waterstones.com/book/the-prophecies-of-merlin/john-matthews/maarten-haverkamp/9798888502198
----------
De auteur heeft de illustraties geleverd. De foto van de hop is genomen door Maarten Haverkamp in de buurt van Rijswijk.
|
