archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 16
Jaargang 22
22 mei 2025
Beschouwingen > De poëtische wereld delen printen terug
Ik heb geprobeerd stadsdichter van Leiden te worden Jaap van Lakerveld

2215BS StadsdichterIn een poging om stadsdichter te worden van Leiden, werd van mij gevraagd drie gedichten in te sturen, zodat mijn vermogen om gedichten te schrijven beoordeeld kon worden. Die gedichten brachten mij op de shortlist voor de positie van stadsdichter van Leiden. De tweede toets bestond uit een avond waarop de kandidaten hun optreden met gedichten konden tonen. Ik was ontzettend zenuwachtig, Maar de reacties waren best positief. Daarop kregen alle kandidaten de opgave om in een beperkt tijdsbestek een gedicht te maken over het thema “Leidse Bodem”. Die gedichten zijn gepubliceerd in het Leidsch Dagblad. Ten slotte werd ons gevraagd om op een thema dat pas onthuld zou worden op de dag voor de finale een gedicht te maken over een dan bekend te maken thema. Het thema werd: de verzakking van de oever van het Valkenburgse meer, een zandwinningsplek in de buurt van Leiden.

Achtereenvolgens waren dit mijn gedichten over Leiden: een over Leidse bodem en één over de verzakking van de oever van het Valkenburgse meer

Leidse Bodem

Geworteld in een ver verleden
In diepe lagen opgeslagen
Ligt hier vanuit vroeger dagen
De verbinding met ons heden
1. Als een oude boom toont ons de stad
Haar bast, haar kroon, haar takken
Haar knoesten en haar ongemakken
De lentebloesems en haar blad
Langs de singels, in een tuin
De Plantage, Het Plantsoen
Wiegt ze met haar wulpse groen
Beweegt bevallig met haar kruin
Ze ruist, ze ritselt en ze geurt
Maar zij verbergt haar bodemleven
Zij aarzelt om het prijs te geven
Wat er daar ondergronds gebeurt

2. De Limes liep eertijds door Leiden
Romeinen hebben hier gewoond
Dat is recent nog aangetoond
Maar er is meer uit vroeger tijden
Resten van de binnenstad
Die je nog in namen hoort
Als Marepoort en Witte poort
Toen Leiden nog een stadswal had
De Leidse bodem houdt verborgen
Hoe de stad ooit is geweest
Bevat de sporen en de geest
Bewaart geschiedenis voor morgen

3. Van Leidse bodem, levenslied
Rubberen Robbie, Wies Cavé
Hun werk klinkt hier in elk café
De tering-sound, wie kent hem niet
De taal klinkt zangerig en warm
Studenten met hun Leidse air
De burgers met de Leidse R
Zoals in Bledder en Juh Darm
Stad van cultuur en wetenschap
Van Van der Lubbe , Goeie Mie
Stad van Hartwijk en De Nie
Mabroek, olijven en Kebab

4. De graven langs de singelrand
Doen de geschiedenis herleven
Van hen wier namen staan geschreven
Op zerken in het grind en zand
Een grafzerk bij de Groenesteeg
Is van de moeder van Van Gogh
Het toont hoe zij - ze ligt er nog-
Daar ooit haar laatste rustplaats kreeg
In Leidse bodem, diepe gronden
Ervaren wij het voorgeslacht
Van levens hier ooit doorgebracht
Met wie we ons voelen verbonden

5. De Leidse bodem wordt doorsneden
Door mannen die er kabels trekken
Die met lawaai de burgers wekken
Zonder duidelijke reden
Providers komen na elkaar
Elk met hun fel gekleurde draden
Blind voor wortels en voor zaden
Ze zien geen grond voor een bezwaar  
Net is de stoep weer even dicht
Of er verschijnt al weer een wagen
Er worden kabels aangedragen
En tegels wederom gelicht

6. Door riolen, kabels, buizen
Wordt de Leidse grond doorsneden
Door sporen van een diep verleden
De bodem, waar geheimen huizen
Resten van de stadscultuur
Pilgrim fathers, hugenoten
Kogels die zijn afgeschoten
Munitie van kanonnenvuur
Ons erfgoed, de geboortegrond
De bakermat van Leidenaren
Waarin we het bewijs bewaren
Van een ervaren diep verbond
Geworteld in een ver verleden
In diepe lagen opgeslagen
Ligt hier vanuit vroeger dagen
De verbinding met ons heden

Gedicht over de verzakking van de oever van het Valkenburgse meer:

Stille wateren hebben diepe gronden
Verzakking van een kade van het Valkenburgse meer
Het meer is ooit door zandwinning ontstaan
Men dacht twee vliegen in een klap te slaan
Zand voor een strand, en zand voor wegverkeer
Steeds dieper in de bodem werd het zand gewonnen
Tot bij vijfendertig meter onder NAP
Er verzakkingen ontstonden in die zachte  zandpuree
De kade werd verzwolgen vermelden onze bronnen

Dat bericht zorgde op dinsdag voor veel deining
Hoe zit het met de veiligheid in deze regio
Wat is het verwachte; wat het worst case scenario
Zou dit een voorbeeld zijn van ondermijning
Kan de provincie de lasten niet meer dragen
Krijgt de onderwereld invloed op de bovenlaag
Zijn het acties van muskieten en met een kettingzaag
Die zich hier crimineel aan ondermijning wagen
Moeten wij de oorzaak zoeken in de wetenschap
Onderzoekers die geen steen op de and’re willen laten
Op zoek naar zwaartekracht en het effect van zwarte gaten
In hun streven naar het zetten van een carrière-stap
Hoe fundamenteler, hoe diepgravender hun werk
Dat door die diepte niet het daglicht kan verdragen
Zodat ze om te scoren soms maar eens een gokje wagen
Maar de krachten op de kade bleken toch net iets te sterk
Zo dreigden Valkenburg, Katwijk, Wassenaar en Leiden
Gorgelend te eindigen in een neerwaartse spiraal,
Met camping Maaldrift in een maalstroom allemaal
Het gootsteenputje van Zuidholland in te glijden.
De hulpdiensten zijn opgetreden. Er is een dam gelegd
Door het hoogheemraadschap wordt permanent gemeten
Hoe de dijk erbij ligt, waar er scheuren zijn en spleten
Is de vrees voor verder afkalven terecht?
Welke prognoses zijn gegrond en kun je geloven
Zal het Valkenburgse meer een Bermuda driehoek zijn
Een onder water liggend peilloos diep ravijn.
Of heeft het hoogheemraadschap snel het lek weer boven

Wanneer de kust weer veilig is, door een cordon van zakken
De zaak onder controle is en gestabiliseerd
Dan wordt dit voorval uiteraard geëvalueerd
Om te bepalen hoe het voortaan aan te pakken
Het meer vergroten want dan zijn de wanden minder steil
Alle burgers in de buurt krijgen een opblaasboot
Zo is er bij een watersnood een opblaasreddingsvloot
Want allemaal ten onder gaan is beneden alle peil

En mocht dat nog niet werken dan is dit mijn Leuze:
Even met Den Briel bellen en vragen naar de Geuzen

Ik heb daarnaast nog tal van verschillende gedichten voorgedragen:
Nonsens poezie, Commentaren, dierkundige dichtoefeningen,
Maar het heeft niet mogen baten.
Het was erg leuk om aan de verkiezing deel te nemen.
Jaap





© 2025 Jaap van Lakerveld meer Jaap van Lakerveld - meer "De poëtische wereld" -
Beschouwingen > De poëtische wereld
Ik heb geprobeerd stadsdichter van Leiden te worden Jaap van Lakerveld
2215BS StadsdichterIn een poging om stadsdichter te worden van Leiden, werd van mij gevraagd drie gedichten in te sturen, zodat mijn vermogen om gedichten te schrijven beoordeeld kon worden. Die gedichten brachten mij op de shortlist voor de positie van stadsdichter van Leiden. De tweede toets bestond uit een avond waarop de kandidaten hun optreden met gedichten konden tonen. Ik was ontzettend zenuwachtig, Maar de reacties waren best positief. Daarop kregen alle kandidaten de opgave om in een beperkt tijdsbestek een gedicht te maken over het thema “Leidse Bodem”. Die gedichten zijn gepubliceerd in het Leidsch Dagblad. Ten slotte werd ons gevraagd om op een thema dat pas onthuld zou worden op de dag voor de finale een gedicht te maken over een dan bekend te maken thema. Het thema werd: de verzakking van de oever van het Valkenburgse meer, een zandwinningsplek in de buurt van Leiden.

Achtereenvolgens waren dit mijn gedichten over Leiden: een over Leidse bodem en één over de verzakking van de oever van het Valkenburgse meer

Leidse Bodem

Geworteld in een ver verleden
In diepe lagen opgeslagen
Ligt hier vanuit vroeger dagen
De verbinding met ons heden
1. Als een oude boom toont ons de stad
Haar bast, haar kroon, haar takken
Haar knoesten en haar ongemakken
De lentebloesems en haar blad
Langs de singels, in een tuin
De Plantage, Het Plantsoen
Wiegt ze met haar wulpse groen
Beweegt bevallig met haar kruin
Ze ruist, ze ritselt en ze geurt
Maar zij verbergt haar bodemleven
Zij aarzelt om het prijs te geven
Wat er daar ondergronds gebeurt

2. De Limes liep eertijds door Leiden
Romeinen hebben hier gewoond
Dat is recent nog aangetoond
Maar er is meer uit vroeger tijden
Resten van de binnenstad
Die je nog in namen hoort
Als Marepoort en Witte poort
Toen Leiden nog een stadswal had
De Leidse bodem houdt verborgen
Hoe de stad ooit is geweest
Bevat de sporen en de geest
Bewaart geschiedenis voor morgen

3. Van Leidse bodem, levenslied
Rubberen Robbie, Wies Cavé
Hun werk klinkt hier in elk café
De tering-sound, wie kent hem niet
De taal klinkt zangerig en warm
Studenten met hun Leidse air
De burgers met de Leidse R
Zoals in Bledder en Juh Darm
Stad van cultuur en wetenschap
Van Van der Lubbe , Goeie Mie
Stad van Hartwijk en De Nie
Mabroek, olijven en Kebab

4. De graven langs de singelrand
Doen de geschiedenis herleven
Van hen wier namen staan geschreven
Op zerken in het grind en zand
Een grafzerk bij de Groenesteeg
Is van de moeder van Van Gogh
Het toont hoe zij - ze ligt er nog-
Daar ooit haar laatste rustplaats kreeg
In Leidse bodem, diepe gronden
Ervaren wij het voorgeslacht
Van levens hier ooit doorgebracht
Met wie we ons voelen verbonden

5. De Leidse bodem wordt doorsneden
Door mannen die er kabels trekken
Die met lawaai de burgers wekken
Zonder duidelijke reden
Providers komen na elkaar
Elk met hun fel gekleurde draden
Blind voor wortels en voor zaden
Ze zien geen grond voor een bezwaar  
Net is de stoep weer even dicht
Of er verschijnt al weer een wagen
Er worden kabels aangedragen
En tegels wederom gelicht

6. Door riolen, kabels, buizen
Wordt de Leidse grond doorsneden
Door sporen van een diep verleden
De bodem, waar geheimen huizen
Resten van de stadscultuur
Pilgrim fathers, hugenoten
Kogels die zijn afgeschoten
Munitie van kanonnenvuur
Ons erfgoed, de geboortegrond
De bakermat van Leidenaren
Waarin we het bewijs bewaren
Van een ervaren diep verbond
Geworteld in een ver verleden
In diepe lagen opgeslagen
Ligt hier vanuit vroeger dagen
De verbinding met ons heden

Gedicht over de verzakking van de oever van het Valkenburgse meer:

Stille wateren hebben diepe gronden
Verzakking van een kade van het Valkenburgse meer
Het meer is ooit door zandwinning ontstaan
Men dacht twee vliegen in een klap te slaan
Zand voor een strand, en zand voor wegverkeer
Steeds dieper in de bodem werd het zand gewonnen
Tot bij vijfendertig meter onder NAP
Er verzakkingen ontstonden in die zachte  zandpuree
De kade werd verzwolgen vermelden onze bronnen

Dat bericht zorgde op dinsdag voor veel deining
Hoe zit het met de veiligheid in deze regio
Wat is het verwachte; wat het worst case scenario
Zou dit een voorbeeld zijn van ondermijning
Kan de provincie de lasten niet meer dragen
Krijgt de onderwereld invloed op de bovenlaag
Zijn het acties van muskieten en met een kettingzaag
Die zich hier crimineel aan ondermijning wagen
Moeten wij de oorzaak zoeken in de wetenschap
Onderzoekers die geen steen op de and’re willen laten
Op zoek naar zwaartekracht en het effect van zwarte gaten
In hun streven naar het zetten van een carrière-stap
Hoe fundamenteler, hoe diepgravender hun werk
Dat door die diepte niet het daglicht kan verdragen
Zodat ze om te scoren soms maar eens een gokje wagen
Maar de krachten op de kade bleken toch net iets te sterk
Zo dreigden Valkenburg, Katwijk, Wassenaar en Leiden
Gorgelend te eindigen in een neerwaartse spiraal,
Met camping Maaldrift in een maalstroom allemaal
Het gootsteenputje van Zuidholland in te glijden.
De hulpdiensten zijn opgetreden. Er is een dam gelegd
Door het hoogheemraadschap wordt permanent gemeten
Hoe de dijk erbij ligt, waar er scheuren zijn en spleten
Is de vrees voor verder afkalven terecht?
Welke prognoses zijn gegrond en kun je geloven
Zal het Valkenburgse meer een Bermuda driehoek zijn
Een onder water liggend peilloos diep ravijn.
Of heeft het hoogheemraadschap snel het lek weer boven

Wanneer de kust weer veilig is, door een cordon van zakken
De zaak onder controle is en gestabiliseerd
Dan wordt dit voorval uiteraard geëvalueerd
Om te bepalen hoe het voortaan aan te pakken
Het meer vergroten want dan zijn de wanden minder steil
Alle burgers in de buurt krijgen een opblaasboot
Zo is er bij een watersnood een opblaasreddingsvloot
Want allemaal ten onder gaan is beneden alle peil

En mocht dat nog niet werken dan is dit mijn Leuze:
Even met Den Briel bellen en vragen naar de Geuzen

Ik heb daarnaast nog tal van verschillende gedichten voorgedragen:
Nonsens poezie, Commentaren, dierkundige dichtoefeningen,
Maar het heeft niet mogen baten.
Het was erg leuk om aan de verkiezing deel te nemen.
Jaap



© 2025 Jaap van Lakerveld
powered by CJ2