 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
 |
 |
Nummer 13
Jaargang 22
27 maart 2025
Nummer 14 verschijnt op
10 april 2025 |  |
|
| Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept |
delen printen 
terug 
|
|
|
|
|
|
|
Contrapunt |
Bram Schilperoord |
|
|
 Loop ik in de schuur van het oude huisje te struinen naar wat aanmaakhout, vind ik in een hoek onder het stof en bedekt door wat oude lappen een kist met boeken. Een stuk of twintig wel. Engelse en ook Nederlandse. Hoe komt dat in hemelsnaam daar en van wie is het?
Nadere inspectie van de chaotische zooi in deze ruimte levert behalve twee puike hengels ook nog een tweetal in goede staat verkerende waterski's op. Nu nog iemand vinden met een snelle motorboot en dan de oceaan op!
Maar nu eerst lezen. Veel shit zo te zien. Uiteraard, zou ik haast zeggen want dat is bijna synoniem voor vakantielectuur. Boeken die beter niet uitgegeven hadden kunnen worden. Beter voor het milieu (bomen!), beter voor je humeur en beter voor nog iets, maar dan kan ik nu niet opkomen. Wat dacht je van het door de beroemde actrice Loes Wouterson in staccato-zinnen geschreven melodrama 'Begin'. Of 'De troost van vriendschap' van Lilia Nattal. Gevoelige titel, maar niet meer dan dat. Ook de thriller 'Een al te mooi meisje' van Jan Seghers leg ik weer terug in het kistje. In de 500 pagina's dikke pil van Henning Mankell raak ik al spoedig het spoor bijster, maar de twee boeken van Wolkers, waarin de oude meester op z'n best is: 'Gifsla' en 'De Onverbiddelijke Tijd' laat ik niet in die rommel liggen.
Maar wat ligt daar? Anna Enquists Contrapunt. Allemachtig, dat boek had ik altijd al willen lezen! Dán was het uitverkocht, dan was er weer iets anders, maar nu had ik het! Enfin, ik heb het in één ruk uitgelezen. Op maandag 16 december 2024 's middags om drie uur aan begonnen, 's avond elf uur had ik het uit en verder de halve nacht van gedroomd.. Wat een schrijfster! En wat een moed om je ellende zo van je af te schrijven. En op zo'n eloquente manier. Want de aanleiding tot het schrijven van dit boek was het verschrikkelijke ongeluk op de Dam in Amsterdam, alweer een kwart eeuw geleden, waar de 27-jarige dochter van de schrijfster op een lentedag 's morgens om half negen op haar racefiets werd doodgereden door een grote vrachtauto. Is er erger denkbaar voor een moeder? Ik denk 't niet. Vrienden en vriendinnen van de dochter hebben dagenlang gepost op de Dam en wekenlang nog elke dag bloemen gelegd op de noodlottige plek. Hoe raap je jezelf bij elkaar, hoe zie je nog ooit weer de zin van het leven.
Anna Enquist die behalve dichter en schrijver ook een begaafd pianiste is en Bach-vertolker heeft met het schrijven van dit boek een poging daarin gedaan door Bachs meest beroemde, tevens voor pianisten meest moeilijke compositie De Goldberg Variaties in te studeren. En dat elke dag weer gedurende enkele maanden lang. 30 variaties telt de compositie die het meest bekend is door de uitvoering door Glenn Gould en die zo duivels moeilijk is dat de meeste pianisten er niet eens aan beginnen.
De fuga's en canons zitten vol met dramatische tempo-veranderingen, 'hoopvolle' klanken, treurigheid, extreme spanning en 'verglijdende' akkoorden die het uiterste aan techniek en concentratie vergen van de pianist. De schrijfster neemt zich voor, naast het spelen van alle dertig variaties ook de herinnering aan de dochter vorm te geven. Het boek telt dan ook 30 hoofdstukken, voorafgegaan door een inleiding (Aria) en besloten door een Aria da Capo. Ze beschrijft het tot dan zorgeloze gezinsleven vanaf de geboorte van het kind tot de fatale datum. Alle plezier, geluk, maar ook de troubles van die 27 jaar, herinneringen, good and bad, worden genoteerd bij het instuderen van de geniale compositie van Bach. Die op zijn beurt in zijn leven ook niet bepaald gespaard werd door ongeluk: de dood van zijn geliefde zoon, eerste echtgenote, blindheid.
Dat klinkt allemaal niet vrolijk, ook niet als je van Bach houdt. En er komen in het boek ook een aantal technische muziektermen ter sprake waarvan ik wel enig benul heb wat er mee bedoeld wordt maar waarvan ik niet eerder gehoord had, zoals daar zijn: 'agogische accenten, discant. sicilianopartij, giguepartij, quodlibet, fugatische finale' etc. Hoe komt het dan dat ik het boek met al dat abacadabra niet na tien bladzijden op een plank heb gegooid, wat in de loop der tijd mijn gewoonte is geworden, maar het integendeel - zoals gezegd - ademloos heb uitgelezen. Ja, natuurlijk omdat ik wist wat de aanleiding was om het boek te schrijven: het dramatische dodelijke ongeval van de dochter. Maar afgezien daarvan, de verteltrant is onovertroffen, amusant en zelfs humoristisch. Hoe kan ze dat opbrengen, wat een levenswil en een power heeft die schrijfster! En zinnen als: 'Om blokfluiten hing altijd een iets bedompte lucht die aan ongeventileerde huiskamers en te lang bewaarde etenswaren deed denken'. Dan ben ik verkocht en bijna jaloers dat ik zo'n zin niet zelf heb bedacht.
----------
De illustratie is van Jille van der Veen.
|
|
|
|
|
 |
|
 |
| Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept |
| Contrapunt |
Bram Schilperoord |
Loop ik in de schuur van het oude huisje te struinen naar wat aanmaakhout, vind ik in een hoek onder het stof en bedekt door wat oude lappen een kist met boeken. Een stuk of twintig wel. Engelse en ook Nederlandse. Hoe komt dat in hemelsnaam daar en van wie is het?
Nadere inspectie van de chaotische zooi in deze ruimte levert behalve twee puike hengels ook nog een tweetal in goede staat verkerende waterski's op. Nu nog iemand vinden met een snelle motorboot en dan de oceaan op!
Maar nu eerst lezen. Veel shit zo te zien. Uiteraard, zou ik haast zeggen want dat is bijna synoniem voor vakantielectuur. Boeken die beter niet uitgegeven hadden kunnen worden. Beter voor het milieu (bomen!), beter voor je humeur en beter voor nog iets, maar dan kan ik nu niet opkomen. Wat dacht je van het door de beroemde actrice Loes Wouterson in staccato-zinnen geschreven melodrama 'Begin'. Of 'De troost van vriendschap' van Lilia Nattal. Gevoelige titel, maar niet meer dan dat. Ook de thriller 'Een al te mooi meisje' van Jan Seghers leg ik weer terug in het kistje. In de 500 pagina's dikke pil van Henning Mankell raak ik al spoedig het spoor bijster, maar de twee boeken van Wolkers, waarin de oude meester op z'n best is: 'Gifsla' en 'De Onverbiddelijke Tijd' laat ik niet in die rommel liggen.
Maar wat ligt daar? Anna Enquists Contrapunt. Allemachtig, dat boek had ik altijd al willen lezen! Dán was het uitverkocht, dan was er weer iets anders, maar nu had ik het! Enfin, ik heb het in één ruk uitgelezen. Op maandag 16 december 2024 's middags om drie uur aan begonnen, 's avond elf uur had ik het uit en verder de halve nacht van gedroomd.. Wat een schrijfster! En wat een moed om je ellende zo van je af te schrijven. En op zo'n eloquente manier. Want de aanleiding tot het schrijven van dit boek was het verschrikkelijke ongeluk op de Dam in Amsterdam, alweer een kwart eeuw geleden, waar de 27-jarige dochter van de schrijfster op een lentedag 's morgens om half negen op haar racefiets werd doodgereden door een grote vrachtauto. Is er erger denkbaar voor een moeder? Ik denk 't niet. Vrienden en vriendinnen van de dochter hebben dagenlang gepost op de Dam en wekenlang nog elke dag bloemen gelegd op de noodlottige plek. Hoe raap je jezelf bij elkaar, hoe zie je nog ooit weer de zin van het leven.
Anna Enquist die behalve dichter en schrijver ook een begaafd pianiste is en Bach-vertolker heeft met het schrijven van dit boek een poging daarin gedaan door Bachs meest beroemde, tevens voor pianisten meest moeilijke compositie De Goldberg Variaties in te studeren. En dat elke dag weer gedurende enkele maanden lang. 30 variaties telt de compositie die het meest bekend is door de uitvoering door Glenn Gould en die zo duivels moeilijk is dat de meeste pianisten er niet eens aan beginnen.
De fuga's en canons zitten vol met dramatische tempo-veranderingen, 'hoopvolle' klanken, treurigheid, extreme spanning en 'verglijdende' akkoorden die het uiterste aan techniek en concentratie vergen van de pianist. De schrijfster neemt zich voor, naast het spelen van alle dertig variaties ook de herinnering aan de dochter vorm te geven. Het boek telt dan ook 30 hoofdstukken, voorafgegaan door een inleiding (Aria) en besloten door een Aria da Capo. Ze beschrijft het tot dan zorgeloze gezinsleven vanaf de geboorte van het kind tot de fatale datum. Alle plezier, geluk, maar ook de troubles van die 27 jaar, herinneringen, good and bad, worden genoteerd bij het instuderen van de geniale compositie van Bach. Die op zijn beurt in zijn leven ook niet bepaald gespaard werd door ongeluk: de dood van zijn geliefde zoon, eerste echtgenote, blindheid.
Dat klinkt allemaal niet vrolijk, ook niet als je van Bach houdt. En er komen in het boek ook een aantal technische muziektermen ter sprake waarvan ik wel enig benul heb wat er mee bedoeld wordt maar waarvan ik niet eerder gehoord had, zoals daar zijn: 'agogische accenten, discant. sicilianopartij, giguepartij, quodlibet, fugatische finale' etc. Hoe komt het dan dat ik het boek met al dat abacadabra niet na tien bladzijden op een plank heb gegooid, wat in de loop der tijd mijn gewoonte is geworden, maar het integendeel - zoals gezegd - ademloos heb uitgelezen. Ja, natuurlijk omdat ik wist wat de aanleiding was om het boek te schrijven: het dramatische dodelijke ongeval van de dochter. Maar afgezien daarvan, de verteltrant is onovertroffen, amusant en zelfs humoristisch. Hoe kan ze dat opbrengen, wat een levenswil en een power heeft die schrijfster! En zinnen als: 'Om blokfluiten hing altijd een iets bedompte lucht die aan ongeventileerde huiskamers en te lang bewaarde etenswaren deed denken'. Dan ben ik verkocht en bijna jaloers dat ik zo'n zin niet zelf heb bedacht.
----------
De illustratie is van Jille van der Veen. |
| © 2025 Bram Schilperoord |
|
|
|
|
powered by CJ2 |
|