In de jaren zestig, zeventig bevoorraadden wij vroeg in de ochtend verschillende toko's en Indische restaurants. Een paar keer per dag kwam ik dan Jan tegen. Jan werkte bij een Chinese firma die tahoe en taugé produceerde. Ik had met Jan te doen vanwege die tahoe’s. Die zaten namelijk in grote teilen gevuld met water van minstens 40 a 50 kilo per teil. Bijzonder aan Jan was dat je hem nooit hoorde klagen. Hij had altijd een goede bui en veel humor. Jan is later voor zichzelf begonnen.
Het maken van taugé is behoorlijk arbeidsintensief. Je moet eerst de boontjes wassen, dan de boontjes in een grote emmer doen (waar gaatjes in zitten) en vervolgens heel veel water over de boontjes gieten. Dan moet je er een jutezak opleggen en de emmer in een donkere kast zetten. Een paar keer per dag water in de emmers gooien en de jute zak goed aandrukken. Die hele procedure duurt ongeveer 5 a 6 dagen en dan heb je mooie dikke taugé. Jan heeft het hele proces geautomatiseerd. Dat was meteen een groot succes en zijn taugé werd in het hele land verkocht. Niemand kon onder zijn prijs leveren, hij leverde zelfs aan België en Duitsland.
Reizen
Na jaren van hard werken heeft hij de zaak verkocht voor een heel groot bedrag. Jan was niet getrouwd maar wel een enorme levensgenieter. Tien jaar lang heeft hij de wereld rond gereisd en de meest exotische plaatsen bezocht. Hij was in Zuid-Afrika toen de centjes bijna op waren en is toen maar onder contract in een goudmijn gaan werken. De werkomstandigheden waren bar en bar slecht. Vooral voor de Afrikanen. Ze werden enorm gediscrimineerd en hun kleding bestond uit jutezakken. Jan had het heel moeilijk met de apartheidspolitiek. Hij is gedeserteerd en heeft met moeite een vals paspoort kunnen regelen om uit Zuid-Afrika te kunnen vluchten.
Na tien jaar weer terug in Nederland en helemaal blut, pakte Jan van alles aan om te overleven. Ik was goed hersteld van een herniaoperatie, maar mocht geen zware dingen tillen. Dan heb je als marktkoopman een probleem. Ik heb een advertentie geplaatst in een krant: ‘medewerker gezocht voor in- en uitpakken op de markt’.
Medewerker
Tot mijn grote verbazing reageerde Jan op de advertentie. Het was heel bijzonder om Jan na zoveel jaren weer te ontmoeten. Hij was altijd op tijd en ging er dan hard tegen aan. Tussendoor vertelde hij over de belevenissen die hij had meegemaakt Toen heb ik Jan het advies gegeven om het op te schrijven, dat is leuk voor later.
Na een paar maanden lukte het me weer om het alleen te doen. Jan is toen op de bloemenveiling gaan werken. Af en toe gebeurde het wel eens dat hij een bos bloemen voor onze deur neerlegde. Regelmatig had ik contact met hem. Inmiddels was er een vrouw uit Singapore overgekomen die de moeder van zijn dochter bleek te zijn. Jan kreeg problemen met zijn gezondheid en helaas door een medische fout ging het bergafwaarts met hem.
Ik heb hem nog gevraagd naar zijn verhalen. Hij zei, oh die zitten in een hele grote vaas. Iedere keer als me wat te binnen schiet schrijf ik het op een briefje en deponeer ik het in de vaas. Maanden na zijn overlijden kwam ik een goede vriend van hem tegen en uiteraard hadden we het over hem en over zijn verhalen. Ik vroeg hem wat er was gebeurd met die vaas waar Jan zijn verhalen in bewaarde. ‘Die kan heeft zijn dochter weggegooid!’ Ik moet nog vaak aan Jan en zijn verhalen denken.
----------
De tekening is van Coc van Duijn.
|