|
|
|
|
|
|
|
archiefvorig nr.lopend nr. |
|
|
|
Nummer 6
Jaargang 22
28 november 2024 Nummer 7 verschijnt op 19 december 2024 | |
|
Beschouwingen > Het leven zelf |
delen printen
terug
|
|
|
|
|
|
|
Stuk kaas voor een echte Statenbijbel |
Jack Luiten |
|
|
Het gebeurt iedereen wel eens, iets kopen waarvan je later stilletjes denkt: ‘Dat had ik misschien niet moeten doen.’ De aankoop zit dan in een doos op zolder of staat in het gunstige geval ergens op een boekenplank. Het ging in dit geval om een boekwerk, tientallen jaren geleden aangeschaft op een braderie. Op enig moment blader je er weer eens in. Het leest niet gemakkelijk en dan druk ik me voorzichtig uit.
Het blijkt een bijzonder boekwerk, namelijk een in 1911 door het ‘Nederlandsch Bijbelgenootschap’ uitgegeven Bijbel. Op de titelpagina staat letterlijk: ‘Dat is de GANSCHEN HEILIGE SCHRIFT, bevattende alle de canonieke boeken des OUDEN EN NIEUWEN TESTAMENTS.’ Het is de eerste officiële Nederlandse uitgave, die rechtstreeks uit het oorspronkelijke Hebreeuws, Aramees en Grieks werd vertaald. De opdracht hiertoe kwam van de nationale synode in Dordrecht, bijeen 1618 en 1619, staat op dezelfde titelpagina. De Staten-Generaal werd gevraagd de kosten te betalen.
Jaartal ontbreekt
Het boekwerk, staat op de volgende handgeschreven pagina, werd op 18 september - het jaartal ontbreekt - uitgereikt aan ene Willem van Hemsbergen en Theodora Maartje de Vlieg. Zij kregen deze Statenbijbel bij de inzegening van hun huwelijk namens de kerkenraad der Gereformeerde kerk te Waarder. Bij het weer eens openslaan van dit omvangrijke boekwerk (1172 pagina’s!) neem ik me voor om deze Bijbel terug te brengen waar hij hoort: de nazaten van dit echtpaar. Met twee namen van het bruidspaar lijkt dit een eenvoudige klus, maar de praktijk is iets weerbarstiger en vraagt enig geduld. Een van de ouderlingen wordt ingeschakeld. Na een herinnering bekent hij, dat hij na een ziekteperiode het verzoek is vergeten. Hij belooft (‘het staat met grote letters in m’n agenda‘) er alsnog achteraan te gaan.
Eén lettertje
Naar later blijkt, is de zoektocht van deze ouderling vastgelopen op één enkele letter. In deze uitgave van de Statenbijbel staat duidelijk handgeschreven Hensbergen, terwijl het Hemsbergen (met een ‘driepoot’ ) had moeten zijn. Ook in een strak opgezet archief kan je door één lettertje op een dwaalspoor raken. Na een paar maanden meldt de ouderling, dat hij niet meer naar het archief gaat. ‘Wegens verminderde krachten lukt me dit niet meer’, schrijft hij. Mijn contactpersoon bij de kerk in Waarder besluit om zelf nog een aantal oudere bewoners te benaderen, die in Waarder geboren en getogen zijn. Het blijft een tijdje stil, totdat ik word gebeld door een bewoonster uit ......mijn eigen geboortedorp! Een telefonische afspraak met Dorien Mulckhuijse is gauw gemaakt. Aan het eind van het telefoongesprek vraagt ze hoeveel de bijbel moet kosten. Een kop koffie, niets meer en niets minder.
Boekenlegger
De enigszins opgetogen Dorien herkent uit haar jeugdjaren de boekenlegger van gekleurde draadjes, ooit met de hand gemaakt door haar oudste tante Truus. Zij was in het dagelijks leven onderwijzeres en zéér creatief, benadrukt Dorien. Bij een bezoek pakt ze er een A4’tje bij met de familiegeschiedenis. Volgens haar gegevens trouwde haar opa Willem van Hemsbergen op 4 september 1915 met Theadora Maartje de Vlieg. In het dorp Nieuwerbrug kregen zij drie kinderen: Geertruida, de jong overleden Annie, Simon en de hernoemde Annie. Laatst genoemde Annie trouwde in 1954 met Cornelis Mulckhuijse. Zij kregen twee kinderen: Berthe (1960) en Theodora (1957), beiden in Waarder geboren. Laatstgenoemde mocht geen Theodora heten, en ook geen Door(tje), omdat oma daar een hekel aan had. Dus werd het Dorien, zo vertelt ze zelf aan de keukentafel in Stompwijk. Daar woont ze intussen achttien jaar met voormalig kaashandelaar Willem Overdevest. Twee uur later gaan we - bijbel afgeleverd, missie voltooid - naar huis met een flink stuk kaas.
----------
De auteur heeft de foto's geleverd.
|
|
|
|
|
|
|
|
Beschouwingen > Het leven zelf |
Stuk kaas voor een echte Statenbijbel |
Jack Luiten |
Het gebeurt iedereen wel eens, iets kopen waarvan je later stilletjes denkt: ‘Dat had ik misschien niet moeten doen.’ De aankoop zit dan in een doos op zolder of staat in het gunstige geval ergens op een boekenplank. Het ging in dit geval om een boekwerk, tientallen jaren geleden aangeschaft op een braderie. Op enig moment blader je er weer eens in. Het leest niet gemakkelijk en dan druk ik me voorzichtig uit.
Het blijkt een bijzonder boekwerk, namelijk een in 1911 door het ‘Nederlandsch Bijbelgenootschap’ uitgegeven Bijbel. Op de titelpagina staat letterlijk: ‘Dat is de GANSCHEN HEILIGE SCHRIFT, bevattende alle de canonieke boeken des OUDEN EN NIEUWEN TESTAMENTS.’ Het is de eerste officiële Nederlandse uitgave, die rechtstreeks uit het oorspronkelijke Hebreeuws, Aramees en Grieks werd vertaald. De opdracht hiertoe kwam van de nationale synode in Dordrecht, bijeen 1618 en 1619, staat op dezelfde titelpagina. De Staten-Generaal werd gevraagd de kosten te betalen.
Jaartal ontbreekt
Het boekwerk, staat op de volgende handgeschreven pagina, werd op 18 september - het jaartal ontbreekt - uitgereikt aan ene Willem van Hemsbergen en Theodora Maartje de Vlieg. Zij kregen deze Statenbijbel bij de inzegening van hun huwelijk namens de kerkenraad der Gereformeerde kerk te Waarder. Bij het weer eens openslaan van dit omvangrijke boekwerk (1172 pagina’s!) neem ik me voor om deze Bijbel terug te brengen waar hij hoort: de nazaten van dit echtpaar. Met twee namen van het bruidspaar lijkt dit een eenvoudige klus, maar de praktijk is iets weerbarstiger en vraagt enig geduld. Een van de ouderlingen wordt ingeschakeld. Na een herinnering bekent hij, dat hij na een ziekteperiode het verzoek is vergeten. Hij belooft (‘het staat met grote letters in m’n agenda‘) er alsnog achteraan te gaan.
Eén lettertje
Naar later blijkt, is de zoektocht van deze ouderling vastgelopen op één enkele letter. In deze uitgave van de Statenbijbel staat duidelijk handgeschreven Hensbergen, terwijl het Hemsbergen (met een ‘driepoot’ ) had moeten zijn. Ook in een strak opgezet archief kan je door één lettertje op een dwaalspoor raken. Na een paar maanden meldt de ouderling, dat hij niet meer naar het archief gaat. ‘Wegens verminderde krachten lukt me dit niet meer’, schrijft hij. Mijn contactpersoon bij de kerk in Waarder besluit om zelf nog een aantal oudere bewoners te benaderen, die in Waarder geboren en getogen zijn. Het blijft een tijdje stil, totdat ik word gebeld door een bewoonster uit ......mijn eigen geboortedorp! Een telefonische afspraak met Dorien Mulckhuijse is gauw gemaakt. Aan het eind van het telefoongesprek vraagt ze hoeveel de bijbel moet kosten. Een kop koffie, niets meer en niets minder.
Boekenlegger
De enigszins opgetogen Dorien herkent uit haar jeugdjaren de boekenlegger van gekleurde draadjes, ooit met de hand gemaakt door haar oudste tante Truus. Zij was in het dagelijks leven onderwijzeres en zéér creatief, benadrukt Dorien. Bij een bezoek pakt ze er een A4’tje bij met de familiegeschiedenis. Volgens haar gegevens trouwde haar opa Willem van Hemsbergen op 4 september 1915 met Theadora Maartje de Vlieg. In het dorp Nieuwerbrug kregen zij drie kinderen: Geertruida, de jong overleden Annie, Simon en de hernoemde Annie. Laatst genoemde Annie trouwde in 1954 met Cornelis Mulckhuijse. Zij kregen twee kinderen: Berthe (1960) en Theodora (1957), beiden in Waarder geboren. Laatstgenoemde mocht geen Theodora heten, en ook geen Door(tje), omdat oma daar een hekel aan had. Dus werd het Dorien, zo vertelt ze zelf aan de keukentafel in Stompwijk. Daar woont ze intussen achttien jaar met voormalig kaashandelaar Willem Overdevest. Twee uur later gaan we - bijbel afgeleverd, missie voltooid - naar huis met een flink stuk kaas.
----------
De auteur heeft de foto's geleverd.
|
© 2024 Jack Luiten |
|
|
|
|
powered by CJ2 |
|