Er is eigenlijk niks heimelijks aan. Ik vertaal het thema maar naar: merkwaardige voorkeuren. Zo ben ik gek op cowboyfilms en ik weet ook nog wel hoe dat komt. Toen ik lang geleden in Utrecht studeerde had je daar de Filmac. Een bioscoop op het Vreeburg, in grote lijnen vergelijkbaar met de Cineac. In die tijd gaven ze iedere vrijdagnacht een cowboyfilm. Vaak – toen al – hele oude in zwart-wit. Met een vriend ging ik daar vrijdag op vrijdag naar toe. Titels die me zomaar te binnen schieten zijn 'Gunfight at the OK Corral', 'Last Train to Yuma' en uiteraard 'The Man who shot Liberty Valance' en 'The Comancheros'.
De glansrol in die laatste twee films was voor Lee Marvin, al ging hij in 'The Comancheros' halverwege dood. John Wayne speelde ook in die twee, maar om dat nou glansrollen te noemen. Die man speelde gewoon altijd zichzelf en ik vond en vind dat eigenlijk niet zo’n leuke zichzelf. Een minder bekende ster als Sam Elliot speelt ook altijd dezelfde figuur, maar die vind ik altijd leuk. Hij mag zijn indrukwekkende snor van iedere regisseur houden. Ik heb hem in elk geval nooit anders gezien dan met die snor. En om dat accent en die stem uit zijn voetzolen kom je ook niet heen.
A History
Na de nachtfilm keek ik altijd even na of de gefilmde gebeurtenis een historische achtergrond had en, zo ja, of die achtergrond ook juist was weergegeven. Daarvoor had – en heb – ik het onvolprezen standaardwerk: 'A Pictorial History of the Wild West'. Ooit voor 6 gulden aangeschaft bij De Slegte. Een geweldig boek. Ik heb een tweede exemplaar gekocht via het World Wide Web. Ik moest wel: allebei mijn kinderen willen het wel erven.
De stomste film was er één met Kirk Douglas. 'El Perdido' heette die of 'The Last Sunset'. Van de film herinner ik me niet veel meer, maar wel de zingende Kirk Douglas. Hij zong Cucurrucucu Paloma. Vooral zijn glimlach stond me tegen. In een cowboyfilm!
In die tijd zag ik ook 'Cat Ballou'. Niet 's nachts maar 's middags in de Studio. Ook met geweldige rollen van Lee Marvin. Het was een geestig bedoelde rolprent. Lee was in zijn ene rol (hij had er twee) voortdurend dronken. Wat zeg ik? Zelfs zijn paard was dronken. Jane Fonda speelde Cat Ballou. Hadden we toch nog iets om naar te kijken. Tijdens de handeling kwamen Nat King Cole en Stubby Kaye steeds langs om een en ander zingend van commentaar te voorzien.
Filmac bestaat allang niet meer en of er überhaupt nog westerns in de nacht worden vertoond weet ik niet. In mijn leven heeft de tv voor een groot deel het bekijken van films overgenomen van de bioscoop. Stom want de zeldzame keren dat ik wel naar de bioscoop ging vond ik het geweldig. Van de westerns herinner ik me nu vooral 'True Grit'. Dat is er eentje van de gebroeders Coen. Ik geloof niet dat het verhaal historisch is, maar op het laatst komen Frank James en Cole (geloof ik, kan ook één van de andere broers zijn geweest) Younger voor. Dat zijn de broers van Jesse James en Jim, John en Bob Younger. En die hebben wel echt bestaan. De film heeft een prachtige soundtrack, waarbij vooral het slotlied indruk maakte. Ik ben zelfs blijven zitten tijdens de aftiteling om te luisteren: Leaning on the Everlasting Arms. Velen hebben het lied gezongen. Deze versie is van Iris DeMent. Kippevel hoor.
The Assassination
Op tv heb ik ook een van de allerbeste moderne cowboyfilms gezien, in ieder geval met de leukste titel: 'The assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford'. Deze film is geheel gebaseerd op een historische gebeurtenis. Wat losjes denk ik, maar mijn 'Pictorial History' vindt geen rare missers. Er komt een fraai lied in voor: The Ballad of Jesse James. Dat lied werd in de periode geschreven. Er is in de tekst een foutje geslopen. Jesse (die toen leefde onder het pseudoniem mr. Howard) had geen drie maar twee kinderen. In de film hoort Bob Ford het lied zingen en maakt zich in zijn dronkenschap nogal boos om die fout. Hij kon het weten want hij was familie.
Westerns, cowboyfilms, dat is dus mijn ongewone genoegen. Helemaal niet heimelijk, maar voor een vredelievend persoon eigenlijk wel wat ongewoon. Ik vond 'Bonanza' en vooral 'Rawhide' vroeger op de buis ook leuk. En kort geleden zag ik de toch wel onvolprezen Netflix (en later Showtime) serie 'Yellowstone' (en de prequels 1883 (met Sam Elliot!, die trouwens een vervelende homofoob blijkt te zijn) en 1923. Er schijnt ook nog een spinoff te zijn die '6666' heet. Moet ik nog opzoeken. Er zijn verschillen, vooral met die hele oude zwart-wit films. De acteurs waren vroeger misschien niet echt veel ouder dan die van nu, maar ze zagen en wel veel ouder uit. De nieuwe series zijn ook wel gewelddadiger (dat was in de Coenfilm natuurlijk ook zo), soms ook wel een beetje maatschappijkritischer. Er gebeurt veel slechtigheid, maar dat wordt geportretteerd met opgeheven vinger (lijkt mij tenminste). En opvallend: vrouwen en indianen hebben tegenwoordig echte rollen.
En de spijkerbroeken zitten veel strakker.
----------
De tekening is van de auteur.
|