archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Lopen delen printen terug
Morsdood Frits Hoorweg

0714BZ Das
In het Bois de Lancerand, in Noordoost Frankrijk, zag ik voor het eerst van mijn leven een das. Mijn eerste neiging was te schrijven: in levende lijve, maar dat gold alleen voor mijzelf; de das was morsdood. Het duurde trouwens enige tijd voor ik hem als zodanig herkende. Ik wist niet dat dit dier zo groot kon worden. Het kadaver was volkomen gaaf, de aaseters hadden zich er nog niet op gestort. Er cirkelde een paar vliegen omheen, maar die hadden hun vondst blijkbaar niet aan de grote klok gehangen. De doodsoorzaak was een mysterie, wat het tafereel een bijzonder verontrustend karakter gaf.

Ik was verdwaald door een route van bordjes met pijlen erop te volgen; zonder meer aannemend dat die er stonden ter ondersteuning van de beschrijving op papier. De vondst toonde maar weer eens aan hoe goed het is zo’n routebeschrijving niet al te serieus te nemen; je ziet nog eens wat. Al moet gezegd worden dat de beschreven wandeling: het ‘Circuit Patrimonial de Fougerolles-le-Chateau au petit moulin’ op zich heel aardig was. De beschrijving zag er al smakelijk uit: een beetje amateuristisch, typisch het product van een paar lokale enthousiastelingen. ‘Amis promeneurs’ stond er boven de tekst, een weldadig aandoende aanhef.

De bedoelde vrienden werden geacht een rondje te lopen van Fougerolles via Beamont naar Le Champs en dan weer terug. In de Franche Comté bij Epinal is dat, een streek die de sporen draagt van ontvolking: leegstaande huizen en schuren waar de bepleistering langzaam vanaf slijt. Aan sommige ervan kun je zien dat er ooit een café of een restaurant in heeft gezeten. Tegenwoordig moet je de horeca met een lampje zoeken en er grote afstanden voor afleggen. Winkels zijn er ook nauwelijks meer, behalve hier en daar een bakker die zijn klantenkring op peil probeert te houden door met de auto in naburige dorpen langs de deur te gaan. Daardoor is het wel een ideaal gebied voor mensen die een betaalbaar tweede huis zoeken en je komt er dan ook aardig wat Nederlanders0714BZ Kruis tegen.

Het landschap is er niet al te uitbundig, maar aangenaam; zacht glooiend met slechts hier en daar een geniepige klim, althans geniepig voor mijn daar niet op ingestelde benen. Akkers met feestelijk ogend koolzaad en grasland met Charolais-runderen wisselen elkaar af, met daar tussendoor stukjes bos. Hout is een belangrijk product van de streek. Er zijn nogal wat fabrieken die het verwerken tot halffabricaat en ook in huis vindt het gretig aftrek; wat blijkt uit de enorme stapels houtblokken, vooral in de buurt van woningen.

De ontwerpers van de route wilden de ‘amis promeneurs’ vooral kennis laten maken met de oude stenen kruisen die her en der kruispunten sieren. Hoewel sieren, ze zien er onooglijk uit. Er schijnt geen instantie te zijn die zich ten doel stelt ze in redelijke staat te houden, laat staan te restaureren. Ze stammen, voor zover ik kon nagaan allemaal uit de 18e eeuw. Het is mij niet duidelijk welke betekenis die kruisen precies hadden. Waren het herdenkingstekens of waren ze puur bedoeld als eerbetoon aan heiligen? Of dienden ze ook om het gemeenschapsgevoel te stimuleren? En waarom stammen ze allemaal uit de 18e eeuw? Het antwoord op deze vragen, althans een deel ervan, vond ik in 'The Discovery of France' van Graham Robb (geweldig boek!): 'Local custom might have turned them into religious monuments, but they began life as road signs and are still quite usefull aids to navigation.'
 
Op de plek waar de das zijn dood vond had ik zelf ook wel een kruis willen oprichten, opgedragen aan de das. Later vraagt men zich dan wellicht af, net als ik nu, wat er in ‘s hemelsnaam aan de hand is geweest in deze eeuw.
 
****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php


© 2010 Frits Hoorweg meer Frits Hoorweg - meer "Lopen" -
Bezigheden > Lopen
Morsdood Frits Hoorweg
0714BZ Das
In het Bois de Lancerand, in Noordoost Frankrijk, zag ik voor het eerst van mijn leven een das. Mijn eerste neiging was te schrijven: in levende lijve, maar dat gold alleen voor mijzelf; de das was morsdood. Het duurde trouwens enige tijd voor ik hem als zodanig herkende. Ik wist niet dat dit dier zo groot kon worden. Het kadaver was volkomen gaaf, de aaseters hadden zich er nog niet op gestort. Er cirkelde een paar vliegen omheen, maar die hadden hun vondst blijkbaar niet aan de grote klok gehangen. De doodsoorzaak was een mysterie, wat het tafereel een bijzonder verontrustend karakter gaf.

Ik was verdwaald door een route van bordjes met pijlen erop te volgen; zonder meer aannemend dat die er stonden ter ondersteuning van de beschrijving op papier. De vondst toonde maar weer eens aan hoe goed het is zo’n routebeschrijving niet al te serieus te nemen; je ziet nog eens wat. Al moet gezegd worden dat de beschreven wandeling: het ‘Circuit Patrimonial de Fougerolles-le-Chateau au petit moulin’ op zich heel aardig was. De beschrijving zag er al smakelijk uit: een beetje amateuristisch, typisch het product van een paar lokale enthousiastelingen. ‘Amis promeneurs’ stond er boven de tekst, een weldadig aandoende aanhef.

De bedoelde vrienden werden geacht een rondje te lopen van Fougerolles via Beamont naar Le Champs en dan weer terug. In de Franche Comté bij Epinal is dat, een streek die de sporen draagt van ontvolking: leegstaande huizen en schuren waar de bepleistering langzaam vanaf slijt. Aan sommige ervan kun je zien dat er ooit een café of een restaurant in heeft gezeten. Tegenwoordig moet je de horeca met een lampje zoeken en er grote afstanden voor afleggen. Winkels zijn er ook nauwelijks meer, behalve hier en daar een bakker die zijn klantenkring op peil probeert te houden door met de auto in naburige dorpen langs de deur te gaan. Daardoor is het wel een ideaal gebied voor mensen die een betaalbaar tweede huis zoeken en je komt er dan ook aardig wat Nederlanders0714BZ Kruis tegen.

Het landschap is er niet al te uitbundig, maar aangenaam; zacht glooiend met slechts hier en daar een geniepige klim, althans geniepig voor mijn daar niet op ingestelde benen. Akkers met feestelijk ogend koolzaad en grasland met Charolais-runderen wisselen elkaar af, met daar tussendoor stukjes bos. Hout is een belangrijk product van de streek. Er zijn nogal wat fabrieken die het verwerken tot halffabricaat en ook in huis vindt het gretig aftrek; wat blijkt uit de enorme stapels houtblokken, vooral in de buurt van woningen.

De ontwerpers van de route wilden de ‘amis promeneurs’ vooral kennis laten maken met de oude stenen kruisen die her en der kruispunten sieren. Hoewel sieren, ze zien er onooglijk uit. Er schijnt geen instantie te zijn die zich ten doel stelt ze in redelijke staat te houden, laat staan te restaureren. Ze stammen, voor zover ik kon nagaan allemaal uit de 18e eeuw. Het is mij niet duidelijk welke betekenis die kruisen precies hadden. Waren het herdenkingstekens of waren ze puur bedoeld als eerbetoon aan heiligen? Of dienden ze ook om het gemeenschapsgevoel te stimuleren? En waarom stammen ze allemaal uit de 18e eeuw? Het antwoord op deze vragen, althans een deel ervan, vond ik in 'The Discovery of France' van Graham Robb (geweldig boek!): 'Local custom might have turned them into religious monuments, but they began life as road signs and are still quite usefull aids to navigation.'
 
Op de plek waar de das zijn dood vond had ik zelf ook wel een kruis willen oprichten, opgedragen aan de das. Later vraagt men zich dan wellicht af, net als ik nu, wat er in ‘s hemelsnaam aan de hand is geweest in deze eeuw.
 
****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php
© 2010 Frits Hoorweg
powered by CJ2