archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Koken delen printen terug
I've got Irish roots! Maeve van der Steen

1811BZ ShamrockDe dag dat ik dit schrijf is 17 maart 2021, niet alleen de dag van de verkiezingen, maar ook St. Patrick’s day. Omdat ik een boek aan het voorlezen ben dat zich voor het grootste deel in Ierland afspeelt, zit ik nogal in de Keltische sferen. Helaas gaat het pad van de voorlezer niet over rozen – al geuren deze en andere prachtige bloemen om de haverklap hevig – want het verhaal heeft zich nu verplaatst naar de wereld van elfen en draken. Help, ik ben in een fantasy-boek terechtgekomen! Verdorie, het begon nog wel zo gezellig met de avonturen van een verlegen meisje dat met haar gay best friend van Philadelphia naar Ierland gaat, op zoek naar haar verdwenen vader en op zoek naar haar roots natuurlijk.

Vraag me niet waarom ‘Het Ontwaken’ zo’n ongelofelijke bestseller is, de titel alleen al doet het ergste vrezen. Ok, de fragmenten die zich in de gewone wereld afspelen, het voor toeristen aantrekkelijke, romantische Ierland lezen lekker weg. Toegegeven, het boek dat ik net afgerond heb was niet erg opwekkend: Vier seizoenen in Damascus geschreven door journaliste Fernande van Tets, maar daar stak je tenminste wat van op. Een hopeloze toestand daar in Syrië en laten we dankbaar zijn dat we in Nederland wonen en tenminste mogen stemmen, al weten we soms niet waarop. De schrijfster, die daar voor de UNRWA werkte (onderdeel van de VN die zich richt op Palestijnse vluchtelingen), kon er dan ook niet meer tegen en vertrok na een jaar.

Terug naar de Ierse folklore. Die onuitsprekelijke namen: ook zo’n gedoe. Google translate en Forvo doen nauwelijks aan Gaelic, maar gelukkig zijn er wel sites te vinden die je laten horen hoe je bijvoorbeeld 'aoibhinn' uitspreekt (heel anders dan je denkt). Mijn eigen naam Maeve schrijf je oorspronkelijk Meadhbh, fijn dat ik de vereenvoudigde versie kan aanhouden, het betekent trouwens: zij die bedwelmt. Hopelijk met verrukkelijke aroma’s.

We gaan dus een Ierse klassieker maken waar ik nog nooit van gehoord had: Colcannon.

Over de etymologie van dat woord wordt getwist, maar waarschijnlijk komt dat col van cál, het Ierse woord voor kool. Ongelofelijk dat er ook simpele woorden bestaan in het Gaelic die zelfs op het Nederlandse woord lijken! Over etymologie gesproken, ik ben reuze trots dat het Amerikaanse coleslaw van het Nederlandse koolsla komt.
Eerlijk gezegd lijkt deze Colcannon verdomd veel op een Hollands stamppotje.
Maar dit is een bijgerecht en past goed bij bijvoorbeeld gestoofd rundvlees, de Ieren eten er ham bij. Een gerecht waar een liedje over gemaakt is, kom daar in Nederland maar eens om. Luister naar de wonderschone stemmen van Mary Black en haar Family.

Eerst eten. Colcannon voor vier personen

kilo kruimige aardappels
halve witte kool of spitskool (of minder, als de kolen groot zijn)
bosje lente-ui of een ui.
kopje melk
kopje boter
half ons ontbijtspek, liefst in wat dikkere plakken
versgemalen peper, zout

Schil de aardappels en snijd ze in blokken, ik zeg expres geen blokjes, want als ze te klein zijn wordt de smaak waterig. Zet ze op met koud water tot ze ternauwernood bedekt zijn, doe er een snuf zout bij als het water kookt.

Laat in een stevige koekenpan (in het liedje is het een skillet pot) de plakjes spek zachtjes bakken tot ze bruin en krokant zijn, haal ze uit het vet en leg op een stuk keukenpapier.
Snijd de witte kool in reepjes en dan overdwars in kleine stukjes, als je spitskool hebt kan het wat grover. Spitskool is zachter dan andere soorten kool.
Snijd de ui of lente-ui niet al te fijn. Doe de ui met de kool in het spekvet in de koekenpan. Rustig, al omscheppend laten bakken.

Als de spek afgekoeld is, met je vingers verkruimelen.
Zet een klein pannetje met de boter op je allerlaagste vuurtje.
De aardappels zijn intussen wel gaar, giet ze af en stamp ze even. Het hoeft niet zo’n gladde, chefwaardige puree te worden, het mag lekker grof. Giet de melk erbij en roer door. Schep nu de gebakken groenten erdoorheen en strooi er flink peper over. (Houd intussen de boter in het pannetje in de gaten, die moet smelten maar niet bruin worden).

Roer tot slot het verkruimelde spek door de aardappels met kool.
En dan nu… een kuiltje maken, ja net als bij de Hollanders. Maar dan geen jus maar de gesmolten boter erin gieten.
Smullen maar van deze winterschotel die ook in de lente en zomer zeker gaat bevallen.

Taitneamh a bhaint as do chuid béile! Vraag me niet hoe je dat uitspreekt.

https://www.youtube.com/watch?v=6VGRnE2Y3e0

-------
Het plaatje is van Henk Klaren


© 2021 Maeve van der Steen meer Maeve van der Steen - meer "Koken" -
Bezigheden > Koken
I've got Irish roots! Maeve van der Steen
1811BZ ShamrockDe dag dat ik dit schrijf is 17 maart 2021, niet alleen de dag van de verkiezingen, maar ook St. Patrick’s day. Omdat ik een boek aan het voorlezen ben dat zich voor het grootste deel in Ierland afspeelt, zit ik nogal in de Keltische sferen. Helaas gaat het pad van de voorlezer niet over rozen – al geuren deze en andere prachtige bloemen om de haverklap hevig – want het verhaal heeft zich nu verplaatst naar de wereld van elfen en draken. Help, ik ben in een fantasy-boek terechtgekomen! Verdorie, het begon nog wel zo gezellig met de avonturen van een verlegen meisje dat met haar gay best friend van Philadelphia naar Ierland gaat, op zoek naar haar verdwenen vader en op zoek naar haar roots natuurlijk.

Vraag me niet waarom ‘Het Ontwaken’ zo’n ongelofelijke bestseller is, de titel alleen al doet het ergste vrezen. Ok, de fragmenten die zich in de gewone wereld afspelen, het voor toeristen aantrekkelijke, romantische Ierland lezen lekker weg. Toegegeven, het boek dat ik net afgerond heb was niet erg opwekkend: Vier seizoenen in Damascus geschreven door journaliste Fernande van Tets, maar daar stak je tenminste wat van op. Een hopeloze toestand daar in Syrië en laten we dankbaar zijn dat we in Nederland wonen en tenminste mogen stemmen, al weten we soms niet waarop. De schrijfster, die daar voor de UNRWA werkte (onderdeel van de VN die zich richt op Palestijnse vluchtelingen), kon er dan ook niet meer tegen en vertrok na een jaar.

Terug naar de Ierse folklore. Die onuitsprekelijke namen: ook zo’n gedoe. Google translate en Forvo doen nauwelijks aan Gaelic, maar gelukkig zijn er wel sites te vinden die je laten horen hoe je bijvoorbeeld 'aoibhinn' uitspreekt (heel anders dan je denkt). Mijn eigen naam Maeve schrijf je oorspronkelijk Meadhbh, fijn dat ik de vereenvoudigde versie kan aanhouden, het betekent trouwens: zij die bedwelmt. Hopelijk met verrukkelijke aroma’s.

We gaan dus een Ierse klassieker maken waar ik nog nooit van gehoord had: Colcannon.

Over de etymologie van dat woord wordt getwist, maar waarschijnlijk komt dat col van cál, het Ierse woord voor kool. Ongelofelijk dat er ook simpele woorden bestaan in het Gaelic die zelfs op het Nederlandse woord lijken! Over etymologie gesproken, ik ben reuze trots dat het Amerikaanse coleslaw van het Nederlandse koolsla komt.
Eerlijk gezegd lijkt deze Colcannon verdomd veel op een Hollands stamppotje.
Maar dit is een bijgerecht en past goed bij bijvoorbeeld gestoofd rundvlees, de Ieren eten er ham bij. Een gerecht waar een liedje over gemaakt is, kom daar in Nederland maar eens om. Luister naar de wonderschone stemmen van Mary Black en haar Family.

Eerst eten. Colcannon voor vier personen

kilo kruimige aardappels
halve witte kool of spitskool (of minder, als de kolen groot zijn)
bosje lente-ui of een ui.
kopje melk
kopje boter
half ons ontbijtspek, liefst in wat dikkere plakken
versgemalen peper, zout

Schil de aardappels en snijd ze in blokken, ik zeg expres geen blokjes, want als ze te klein zijn wordt de smaak waterig. Zet ze op met koud water tot ze ternauwernood bedekt zijn, doe er een snuf zout bij als het water kookt.

Laat in een stevige koekenpan (in het liedje is het een skillet pot) de plakjes spek zachtjes bakken tot ze bruin en krokant zijn, haal ze uit het vet en leg op een stuk keukenpapier.
Snijd de witte kool in reepjes en dan overdwars in kleine stukjes, als je spitskool hebt kan het wat grover. Spitskool is zachter dan andere soorten kool.
Snijd de ui of lente-ui niet al te fijn. Doe de ui met de kool in het spekvet in de koekenpan. Rustig, al omscheppend laten bakken.

Als de spek afgekoeld is, met je vingers verkruimelen.
Zet een klein pannetje met de boter op je allerlaagste vuurtje.
De aardappels zijn intussen wel gaar, giet ze af en stamp ze even. Het hoeft niet zo’n gladde, chefwaardige puree te worden, het mag lekker grof. Giet de melk erbij en roer door. Schep nu de gebakken groenten erdoorheen en strooi er flink peper over. (Houd intussen de boter in het pannetje in de gaten, die moet smelten maar niet bruin worden).

Roer tot slot het verkruimelde spek door de aardappels met kool.
En dan nu… een kuiltje maken, ja net als bij de Hollanders. Maar dan geen jus maar de gesmolten boter erin gieten.
Smullen maar van deze winterschotel die ook in de lente en zomer zeker gaat bevallen.

Taitneamh a bhaint as do chuid béile! Vraag me niet hoe je dat uitspreekt.

https://www.youtube.com/watch?v=6VGRnE2Y3e0

-------
Het plaatje is van Henk Klaren
© 2021 Maeve van der Steen
powered by CJ2