Salsa betekent: een pittige saus van tomaten, uien en pepers maar ook: Latijns-Amerikaanse muziek waarin kenmerken van rhythm en blues, jazz en rock en nog meer muziekstijlen  zijn vermengd.
En ook in de betekenis van saus kunnen de ingrediënten talrijk zijn, tot aan chayota toe, een soort peervormige courgette, die ik nog nooit geproefd heb.

Hebben wij een saus nodig bij ons dagelijks bordje warm eten, vragen wij ons af. Italianen eten rustig een gegrild stukje vis met geen enkele andere garnering dan een stukje citroen. Die hebben dan wel vaak al een bord pasta met saus achter de kiezen natuurlijk.
In Franse restaurants krijg je soms ook niets wat op jus of saus lijkt bij je entrecootje, terwijl de Franse keuken beroemd is geworden door sauzen als Sauce Hollandaise (van eidooier en boter) en Sauce Mornay (witte saus met kaas, volgende keer het recept).

Ja, goede saus is lekker, vooral als het veel is, jammer dat je tegenwoordig in restaurants vaak alleen een paar minuscule streepjes of guirlandes op de rand van je bord krijgt en dat is dan de saus. Mooie figuurtjes, niet met een lepel gedrapeerd maar ogenschijnlijk met een injectienaald aangebracht. Laatst waren het zelfs alleen nog maar druppeltjes, bijna onmogelijk om nog te proeven, zonde van alle moeite! Je kan rustig zeggen, hoe duurder het restaurant, hoe minder saus.

In goedkope, onverschillige restaurants krijg je nog wel eens “dikke Willem” een horecaterm voor een slecht bereide en daardoor te dikke saus gemaakt van een poeder die in grote potten in verschillende smaken –‘roquefortsaus’, ‘kreeftesaus’- in de keuken staat. Wat niet betekent dat de duurdere restaurants geen kant-en-klare producten gebruiken, ze doen het alleen wat geraffineerder. Ik heb maar één criterium: het moet lekker zijn!

Bij de traditionele Hollandse maaltijd hoort jus, maken mensen dat nog wel eens? Het vet dat in de pan zit na het braden van bijvoorbeeld gehaktballen afblussen met een scheut water of wijn en roeren maar, alsmaar roeren met een vork zodat  alles wat op de bodem zit wordt meegenomen. Na een minuut of anderhalf gaat het een beetje binden en klaar is de jus, heerlijk over gekookte aardappelen. Als er weinig vet in de pan zit, zoals na het bakken van een biefstukje, kun je een scheut melk of room in de pan gooien, flink roeren met een vork, dan een theelepel mosterd erdoorheen roeren en na twee minuten heb je een fijn sausje.
 
Je kan ook naar de supermarkt gaan en een van de tweehonderd zakjes uit de schappen halen, maar de enige van al die soorten  die ik soms lekker vind is de kerriesaus van Knorr, voor over de rijst of bloemkool, en dan alleen op dagen dat ik alleen eet, want ik heb geen idee hoe anderen op dit zoetige, kinderachtige sausje zullen reageren.

Maar vandaag een koude saus, de Salsa, eigenlijk iets tussen een saus en een salade in, in ieder geval iets wat pittig en fris is en wat de maaltijd tot een vrolijk geheel maakt. Deze is een heel basale, er valt eindeloos op te variëren.  

 

Salsa Mexicana

Een grote fijngehakte ui 
Pond Roma tomaten, in kleine blokjes gesneden.
Twee fijngesneden hete pepers, met pitjes
Twee eetlepels fijngesneden verse koriander
Theelepel suiker
Theelepel zout
Sap van een halve citroen

 

De fijngehakte ui in een zeef of vergiet doen en even onder een gloeiend hete kraan houden, laten uitlekken.
Alle ingrediënten door elkaar roeren, als de tomaten niet zo zoet zijn, ietsje meer suiker toevoegen, maar pas op, te zoet is niet lekker. Half uurtje in de koelkast zetten.

Past heel goed bij bonenschotels, van exotische tot Hollandse, maar ook bij een stukje gegrild vlees of vis.