archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Beschouwingen > Het leven zelf | ||||
Het schilderij van mijn dromen | Willem Minderhout | |||
In een terugkerende droom ga ik op zoek naar vrienden die verhuisd zijn van hun huis aan de Dam naar een gedeelte van Middelburg dat ik niet ken. Na wat omzwervingen kom ik op een prachtig oud plein terecht. De straat is beklinkerd en de huizen zijn van baksteen en lijken uit de zeventiende-eeuw te stammen. Aan het eind staat een oude stadspoort. Ik kan de woning van mijn vrienden nooit vinden. Als ik wakker wordt duurt het even voordat ik besef dat ze nog steeds op de Dam wonen en dat dat deel van Middelburg waarvan ik gedroomd heb niet bestaat…. Onlangs begeleidde ik mijn moeder op een delicate missie. We gingen de as van mijn vader ophalen. We werden bij het crematorium ontvangen door een, uiteraard, ernstig kijkende dame die ons een container overhandigde die mij deed denken aan de verpakking van Nesquik instant-chocolademelk. Ze legde ons uit hoe we voor het uitstrooien het zegel konden verbreken en dat we met de windrichting rekening moesten houden. Dit deed me uiteraard denken aan het verhaal dat mijn vader kort voor zijn dood schreef over de asverstrooiing van bootsman Schalielegger, maar ik kon gelukkig een glimlach onderdrukken. (Jrg.
20, nr. 10) Het was droog weer en niet al te koud, dus ik stelde mijn moeder voor om een wandeling door Veere te maken. We wandelden over de Markt langs het huis waar tot voor kort tante Hanne, een nicht van mijn vader, woonde. Haar man, Jacques (‘ome Sjaak’) van Bijlevelt, overleed twee jaar geleden en tante Hanne was naar een appartement in Middelburg verhuisd. We besloten een bezoek te brengen aan museum ‘De Schotse Huizen’. Veere was ooit een bloeiende havenstad en dat was vooral te danken aan de wolhandel met Schotland. De zestiende-eeuwse huizen zijn op zich al een bezoek waard en de collectie is interessant genoeg. Momenteel is er een tentoonstelling van schilderijen van de mij onbekende Jacob Huibrecht Hollestelle (1858-1920). Deze geboren Middelburger was woonachtig in Dordrecht en maakte werken die verwant zijn aan Barbizon en de Haagse School. Ik vond het alleraardigst. Vooral omdat hij veel Zeeuwse stads- en dorpsgezichten schilderde die nog steeds herkenbaar zijn. En toen kreeg ik een schok …. Middelburg Ik zag ineens een afbeelding van het gedeelte van Middelburg dat ik in mijn dromen pleeg te bezoeken. Het bleek ook daadwerkelijk een deel van Middelburg te zijn geweest: het Wagenplein. Op de achtergrond is de Vlissingse poort zichtbaar. Er begon me iets te dagen. In de Vlissingsestraat stond het huis van mijn overgrootmoeder Joosse. Ik heb haar nooit gekend, maar twee van haar dochters hebben daar tot hun dood gewoond. Het huis is voor iedereen goed herkenbaar want mijn oom Sjaak heeft er ooit de naam ‘Het Middelburgs Juffertje’ op geschilderd en zo heet het nog steeds. Ik kwam daar al als peuter en toen bestond het Wagenplein nog aan het eind van die Vlissingsestraat. Ik weet dat dat plein - en de Winterstraat die daar naast lag - altijd een grote indruk op me maakten als kind. Ik vond het prachtig. De Vlissingse Poort was toen echter al lang gesloopt, dus die kan ik nooit gezien hebben. De Vlissingse poort siert ook de omslag van de tentoonstellingscatalogus. Hollestelle blijkt zelf in de Vlissingsestraat gewoond te hebben en hij heeft aan de poort en zijn omgeving vele schetsen en schilderijen gewijd. De poort werd in 1864 gesloopt vanwege de aanleg van het kanaal door Walcheren. Het Wagenplein werd eind jaren zestig gesloopt ten bate van een weg naar een nieuwe brug over dat kanaal. Eeuwig zonde. Veere Na de Schotse Huizen ben ik met mijn moeder, hoogbejaard maar zo fit als een hoentje, door de tunnel van de stenen beer gelopen. Die beer is een onderdeel van de vestingwerken die Napoleon in Veere heeft laten aanleggen en dat deed me weer aan ome Sjaak denken. Hij maakte vroeger ‘artist impressions’ voor prospectussen van bouwwerken. Hij deed dat allemaal met het handje, een kunstvorm die nu door computers is overgenomen. Na zijn pensioen gebruikte hij zijn vakkennis niet meer om in beeld te brengen hoe toekomstige gebouwen er uit zouden komen te zien, maar juist hoe zijn nieuwe woonplaats Veere er vroeger uitgezien had. Hij had onder meer een reconstructie gemaakt van de nog redelijk gespaard gebleven Napoleontische vestingwerken. Een deel van die vestingwerken blijkt ook door de aanleg van het Kanaal door Walcheren gesloopt te zijn. In een andere reconstructie, een wandeling door Veere in 1813, heeft hij de Oude Wacht gereconstrueerd. (Zie afbeelding.) ‘In de Oude Wacht was ook een gelegenheid - een klein soort wagenplein - waar men de wagens kon keren of de paarden kon uitspannen.’ Nog een verdwenen wagenplein dus. Leo Hollestelle en Veronica Frenks: Een Eigenzinnig Romanticus: Leven en werk van schilder en tekenaar J.H. Hollestelle (1858 - 1920) Website museum 'De Schotse Huizen'
Jacques van Bijlevelt, De Napoleontische wallen van Veere. Jacques van Bijlevelt, Een
wandeling door Veere in 1813. ---------- De illustraties zijn geleverd door de schrijver zelf. |
||||
© 2023 Willem Minderhout | ||||
powered by CJ2 |