archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Beschouwingen > Het leven zelf | ||||
Wat vertellen we onze kinderen? | Bernard Reimerink | |||
Omstreeks 1965 heb ik een paar jaar aan de Canadese oostkust gewoond. Daar had ik meerdere vrienden maar de meest interessante was wel ene Henry M., een wiskundige die alle levensvragen zeer analytisch benaderde maar ze vervolgens gedreven door zijn emoties aanpakte. Wij mailen nu nog af en toe en laatst vertrouwde hij me toe dat zijn hormonen vroeger alle veldslagen van zijn toch niet geringe intellect gewonnen hadden. Wat zijn verhaal interessant maakt is dat hij nu als oude man vragen moet beantwoorden die door zijn hormonale acties van destijds zijn opgeroepen.
Voor mij was hij eerst en vooral een hartelijke en gastvrije man. In zijn werk was hij, naar mijn bescheiden mening, briljant. Henry doorliep de geijkte academische carrière: eerst ‘assistant professor’, daarna ‘associate professor’ en tenslotte ‘full professor’, in de wiskunde. Hij heeft veel bijgedragen aan het hersenonderzoek en aan het ontcijferen van geheime codes. Overal bedacht hij fantastische verklaringen voor en bovendien was hij een goed spreker en schrijver. Zelfs zijn hobby’s waren, en zijn nog, interessant: beeldhouwen en ijsdansen (hij is nog steeds een veelgevraagde partner!). Maar zijn impulsen waren hem af en toe te machtig, wat heet.
Toen ik in Canada verbleef was hij getrouwd met een lieve, wat afstandelijke vrouw en zij hadden samen twee kleine dochters. Zijn prestaties als echtgenoot staan me niet meer zo duidelijk voor de geest, maar hij was een zeer toegewijd vader die zowel het intellect als de speelsheid van zijn kinderen met groot enthousiasme en originaliteit wist te stimuleren. Als twee- en vierjarige hadden ze al een verbluffende vocabulaire. Vooral de oudste kon soms praten op de manier van een volwassene. Dat zij later is uitgegroeid tot een vrouw met enorme energie en levenswijsheid is dan ook niet verbazingwekkend. Daarnaar gevraagd zei Henry me dat zijn adagium bij de opvoeding was: the father is the first lover. Later kreeg ik zelf twee dochters en zijn doen en denken zijn voor mij een groot voorbeeld geweest bij hun opvoeding.
Op een dag ging ik terug naar Holland en slaagde er in korte tijd van mijn leven een grote bende te maken. En ik was veel te veel met mezelf bezig om contact met Peter te onderhouden. Maar een jaar later was ik toch weer een paar dagen in Canada en zocht Peter op. Tot mijn verbazing woonde hij nu in een goedkoop hotel en was in alle staten van wanhoop. Wat was er gebeurd? Hij had zijn hormonen weer eens, en nu zeer heftig, laten spreken. Hij was een intense relatie begonnen met een collega, Ann, en die was zwanger van hem geraakt. Bij zijn vrouw hield hij het niet meer uit en hij wilde (nog) niet bij zijn nieuwe vriendin intrekken; daarom dat hotel. Zijn intellect zei hem dat hij in grote problemen zat die voor een eerzame burger niet eenvoudig op te lossen waren. Ik verbleef een paar dagen met hem op zijn kamer, maar ik was zo perplex dat onze urenlange gesprekken hem ook niet veel verder geholpen zullen hebben. Weer thuis aangekomen dook ik onder in mijn eigen ellende en onderhield verder geen contact met hem.
Een jaar later was ik opnieuw in Canada en zocht hem op. Hij woonde weer in zijn oude huis. Dat wist ik wel, maar ik wist niet welke situatie ik daar zou aantreffen. Op mijn bellen deed hij de deur open en toen volgde het meest schokkende weerzien van mijn leven. Henry’s vrouw was overleden. Een half jaar voor ik op de stoep stond was bij haar een hersentumor ontdekt. Daarna had zij nog maar een paar maanden geleefd. Voor dit verhaal nogal essentieel was dat zijn vrouw het laatste jaar zeer intensief was gaan schilderen. Zij bleek dat zeer goed te doen. Meerdere van haar werken staan mij nu, na 40 jaar, nog duidelijk voor de geest. Vooral aangrijpend was hoe zij een serie werken had gemaakt over de achteruitgang van haar denkvermogen. Later vertelde Peter mij dat hij, na haar dood, regelmatig werken van haar naar een soort schilderwedstrijd had gestuurd en dat zij dan meestal de eerste prijs won.
Wat zijn vriendin Ann betreft: die had abortus gepleegd en hun relatie was beëindigd. Maar na de dood van zijn vrouw had hij weer contact met haar opgenomen. Over de precieze aard van het contact liet hij zich toen niet uit. De daarop volgende jaren kwam ik niet in Canada, maar uit incidentele berichten leerde ik dat hij kort daarna met Ann was getrouwd en nog twee dochters had gekregen. Later kwam ik nog eens bij hen langs en alles verliep zeer voorspoedig, wat zeker mede te danken was aan het feit dat Ann een vermogende vader had, die hen royaal bijstond. Lichtelijk verontrustend was wel dat Henry een kamer, die veel weg had van een kapel, geheel had ingericht voor de vele schilderijen van zijn eerste vrouw. Tot grote irritatie van Ann bracht Henry veel tijd door in die kamer. Verder wist Ann het familieleven in te richten alsof de eerste vrouw nooit bestaan had. Alle vier dochters groeiden voorspoedig op en konden goed met elkaar opschieten. Op zoek naar een avontuurlijk leven trokken zij alle vier naar de westkust van Canada.
Vele jaren later was mijn leven door diverse ziekten verschrompeld tot een minimaal bestaan. Om nog wat contacten te onderhouden begon ik te mailen; dat kun je met één vinger nog doen. Ik begon ook te mailen met Peter. Met zijn intelligentie en flair blijkt hij aardig door het leven te zijn gerold. Onlangs werd hij 75 in goede gezondheid. En hij heeft zijn wiskundige vaardigheid gebruikt om allerlei wonderlijke vormen uit papier te vouwen, die een ander dan vervolgens in steen uithakt. Hij heeft zelfs regionale bekendheid gekregen als beeldhouwer. Het meeste succes heeft hij met de begeleidende teksten, die alleen zeer gevorderde wiskundigen kunnen begrijpen, maar dat heeft hem in artiestenkringen de reputatie opgeleverd van de intellectueel onder de kunstenaars. En daar ging het hem om: een eigen plaatsje in die wereld.
En die dochters? Die vormen toch de moraal van dit verhaal. Toen Peter 75 werd kreeg hij van zijn jongste dochter een blanco album met het verzoek om daarin zijn leven in de jaren voor haar geboorte te schrijven. De daden die hij verricht heeft gedreven door zijn hormonen moet hij gaan verklaren nu die hormonen allang uitgedoofd zijn. Inmiddels mailde hij mij het eerste hoofdstuk. Hij bewijst daarin dat God niet bestaat.
En dan moeten zij het allemaal weten?
De oudste twee dochters dat hun vader al een kind bij een andere vrouw verwekt had toen hun moeder nog leefde. En dat die vrouw jarenlang als stiefmoeder hun leven beheerst heeft.
De jongste dochters dat hij nog een eerder kind bij hun moeder verwekt heeft dat echter aan een allang verouderde moraal is opgeofferd.
Hoe zal de nu zo goede relatie tussen de vier dochters door deze historie beïnvloed worden?
En, tot slot, wat vindt Ann er van als de vier dochters precies weten wat er in het verleden gebeurd is?
Ik wens elke lezer toe dat hij niet in zo’n dramatische toestand verkeert als Peter, maar ja, iedereen heeft wel iets beleefd waar hij liever zijn mond over houdt. Wat is het makkelijk om met je kinderen maar wat te babbelen over de kleinkinderen, hun goede rapporten en de prijzen die ze met zaklopen hebben gewonnen. Misschien zou openhartigheid beter zijn, maar je deinst ervoor terug. Als je in de seniliteit wegzinkt lost het probleem zichzelf op. Wat willen we eigenlijk weten van het verleden? Misschien zeggen Henry’s dochters wel, als hij hen de waarheid heeft verteld, dat ze het helemaal niet hadden willen weten.
Wat nog rest van de mooie schilderijen van zijn eerste vrouw staat inmiddels op zolder. Na lang zeuren van Ann heeft Henry een deel ervan aan zijn dochters gegeven. Alleen de oudste bezat een huis waar ze opgehangen konden worden. Een paar jaar later trouwde zij met een kunstschilder en die wilde zijn eigen werken ophangen. Zo verdween het enige dat echt mooi was aan dit verhaal op een rommelzolder. Twee verhuizingen later zullen haar schilderijen wel helemaal verdwenen zijn. Toen ik die dochter bezocht heb ik er niet naar durven vragen. Misschien is dat maar goed ook, want mijn herinneringen zijn vast mooier dan de werkelijkheid die nog over is.
********************************************************
Wilt u meer weten over hyperventilatie? Ga naar www.hyperventilatie.org . |
||||
© 2005 Bernard Reimerink | ||||
powered by CJ2 |