archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Beschouwingen > Het leven zelf | ||||
Bedevaart naar het Verscholen Dorp | Joop Quint | |||
Mijn bedevaart is meestal op een donderdag. Dan is het toevallig markt in Nunspeet op de Veluwe. Daar kwam ik een tijdje geleden (weer) achter. Tot ongeveer 60 jaar geleden woonde ik in Nunspeet. Zo nu en dan ging ik terug. Ineens ging het door mijn hoofd: ‘Op donderdag was het altijd markt’. Sommige dingen veranderen niet. Ik ging op een donderdag en ja hoor, het was markt. (De markt op Texel is al sinds mensenheugenis op maandag.) Die markt is een genoegen. Hij is anders dan de Albert Cuyp. De mensen zien er anders uit, ze praten anders (Amsterdams klinkt anders dan Veluws) en er zijn bijna geen Marokkanen, Turken of Surinamers. De mensen zijn vriendelijk. Er zijn minder stallen met kleren, maar meer: bloemen, groenten en fruit, brood, vlees (balkenbrij, bloedworst en spek). Maar mijn bedevaart is niet naar die markt, dat is alleen maar het begin. De bedevaart is naar het ‘Verscholen Dorp’, diep in de bossen achter Nunspeet, in de buurt van Vierhouten. Je komt er door bij een ANWB-paddenstoel het bos in te rijden. Na een paar honderd meter houdt de verharde weg op. Er staat een bord dat je er na zonsondergang niet mag rijden. Na ca. twee kilometer over een zandweg, die vanwege de modder na veel regen onbegaanbaar is, kom je op het kruispunt met de Pas-Op weg. (Dit was de weg van Apeldoorn naar Harderwijk. Rovers overvielen hier de koetsen. Daar moest je voor oppassen.) Daar ga je rechtsaf en na een kleine kilometer ben je bij het Verscholen Dorp. Van april 1943 tot oktober 1944 was daar een verzameling hutten waarin 80 tot 100 mensen leefden: onderduikers, Joodse mensen, de Engelse bemanningen van neergestorte vliegtuigen. Of andere mensen die een ontmoeting met de Duitsers liefst uit de weg gingen, de bekendste was Godfried Bomans. Staatsbosbeheer heeft goed werk gedaan. Jarenlang was er alleen maar een grote, witgrijze kei, met een korte tekst. Er stond onder meer op dat het Verscholen Dorp was opgericht door Opa Bakker en Tante Cor. Opa Bakker is geëxecuteerd, Tante Cor heeft, doodziek, de oorlog overleefd. Ik ben van 1942, ik heb haar nog gekend. Nu zijn er drie hutten nagebouwd. Je kunt zien hoe de onderduikers daar geleefd en geslapen moeten hebben. Wij waren er in februari. Koud. Het wonder is dat het nooit verraden is, alleen maar bij toeval ontdekt. Anderhalf jaar lang kregen die bijna 100 onderduikers wat ze nodig hadden: eten, kleren, medicijnen etc. Dat werd ze op de fiets gebracht door de mensen uit Nunspeet. Geleverd door die mensen zelf, maar ook door de groenteboer, de bakker, de dokter en anderen. Ik heb dat natuurlijk niet bewust meegemaakt. Maar er werd mij, begin jaren vijftig, duidelijk verteld dat ik onze appels alleen maar mocht kopen bij Van de Bunte, ‘want dat was de goede groenteboer’. Het Verscholen Dorp is ontdekt doordat twee Duitsers, die daar in de buurt aan het jagen waren, een paar kinderen over een pad zagen lopen. Dat pad was eigenlijk een brede brandgang, zoals er veel zijn in het bos. Hun ouders en anderen hadden hen strikt verboden daar te komen; maar ja, kinderen. De Duitsers vermoedden dat er iets aan de hand was en haalden versterking. Toen die arriveerde was bijna iedereen uit de hutten het bos ingevlucht. Ze hebben het grotendeels overleefd. Behalve 8 Joodse mensen, waaronder een jongetje van zes. Zij moesten eerst een kuil graven en zijn daarin geëxecuteerd. Voor hen is er een kleine gedenksteen, langs het zandpad, als je bij de paddenstoel het bos inrijdt. Naar die plekken ga ik elk jaar. P.S. In het zeer aan te raden hotel-restaurant De Vossenberg in Vierhouten is een kleine expositie over het Verscholen Dorp. -------------------------------------------- De tekening is van Annemiek Meijer -------------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel! |
||||
© 2015 Joop Quint | ||||
powered by CJ2 |