De meeste mensen herinneren zich nog precies wat ze aan het doen waren op het moment van een wereldschokkende gebeurtenis. ‘9/11’ is zo’n moment, of ‘The day John Kennedy died’. Dat laatste incident deed zich nu alweer vijftig jaar geleden voor. Ik was toen nog maar net vier, dus veel herinner ik me er niet van.

Wanneer beginnen je eerste herinneringen? Van mijn eerste drie jaar in Haarlem herinner ik me niets op een paar flarden na. Ik weet echter niet of dat echte herinneringen aan die tijd zijn of herinneringen gebaseerd op verhalen, foto’s of latere bezoeken. De eerste echte herinneringen heb ik aan de eerste maanden in een nieuwbouwwijk in Middelburg, waar ik op mijn vierde kwam te wonen. Het was de beruchte winter van ‘63/’64.  Nee, van de roemruchte Elfstedentocht-overwinning van Reinier Paping heb ik slechts herinneringen uit de tweede hand. Ik herinner me wel haarscherp de ontmoeting met de tweeling die naast ons kwam wonen. Mijn moeder had daar enthousiaste verhalen over verteld, dus toen ik ze voor het eerst door de sneeuw zag ploeteren stoof ik er op af.  Zij reageerden nogal afhoudend op mijn onstuimige toenaderingspoging en ik herinner me mijn teleurstelling. Dit verhaal heeft niemand me ooit kunnen vertellen, dus dat is een echte herinnering. (Later kwam het overigens nog prima in orde met die tweeling en mij.)

Een jaar later werd Kennedy vermoord. Mijn herinneringen daaraan zijn heel vaag. Weer een jaar later werd Churchill begraven. Dat herinner ik me wel. Ik was niet alleen een jaar ouder, maar de TV was in ons leven gekomen. De dood van Kennedy stamt nog uit de radiodagen en dat maakt toch minder indruk als ‘emotieregulator’, denk ik.  De onlangs overleden Lou Reed zingt niet voor niets: ‘I remember where I was that day, I was upstate in a bar. The team from the university was playing football on tv. Then the screen went dead and the announcer said, "there's been a tragedy”.’ (Lou Reed – The Day John Kennedy died.) Alle Amerikanen waren in een klap verbonden met het drama.

Mijn moeder hoorde pas van de moordaanslag toen ze ’s avonds nog even de radio aanzette. De volgende dag was het het middelpunt van de gesprekken, zoals dat wel overal geweest zal zijn. De volgende dag vertelde ze het mij. In haar herinnering aan die dag schrijft ze: ‘Mijn oudste zoon Wim, toen 4 jaar, was erg geïnteresseerd in het verhaal en had allerlei vragen. “Gaat-ie nou  naar de hemel?  Komt onze Lieve Heer hem ’s nachts halen?  Is de man die schoot dezelfde als die  in ‘Wedstrijdstorie”? (Westside Story was toen  “hot”)’ 

Ik kan me hier zelf niets meer van herinneren, alhoewel de ‘Wedstrijdstorie’ in mijn geheugen gegrift zit. De moord van Chino op Tony moet diepe indruk op me gemaakt hebben. Die herinnering heb ik ook aan de radio te danken, want aan die lampenradio zat een triotrack pick-up verbonden. Veel platen waren er in mijn herinnering niet, maar opgroeien met Leonard Bernstein en Peter en de Wolf is zo rot nog niet.

Ondertussen had mijn vader weer heel andere dingen aan zijn hoofd. Het was de trouwdag van mijn oom en die dag verliep niet zonder slag of stoot.  Het feit dat de bruidegom vlak voor de huwelijksvoltrekking een spijker inslikte was wellicht curieus, maar zou ook vandaag nog kunnen gebeuren. Dat mijn vader zich zelf kromsloot door zijn overhemd in zijn ritssluiting vast te klemmen is echter volgens mij een typisch tijdsbeeld: het was zijn eerste broek met ritssluiting.

Kennedy was dan wel dood, maar de moderne tijd met televisies en ritssluitingen had onstuitbaar zijn intrede gedaan in ons leven.

***************************
De tekening is van Pepijn Lampe
Meer informatie op: www.pepdesign.be