De Leunstoel - internetmagazine voor rustige mensen


		archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Galerie		delen printen terug


	Baksteen 4	Dik Kruithof
	Het afgelopen weekend was er in Leeuwarden een hoogtepunt te beleven in de baksteenkunde. Leeuwarden heeft, zoals meer dan 160 andere steden, een Waag in de binnenstad. In de middeleeuwen was dat erg belangrijk, want de waag was eigenlijk een soort ijkpunt voor prijzen en gewichten: handelaren moesten eetbare waren zoals spek, boter, kaas en zout met een gewicht van meer dan 50 pond laten wegen op een openbare weegschaal, en betaalden daarvoor belasting. Nieuwe Waag Zo’n waag moest natuurlijk wel eens vervangen worden en dan werd er een nieuwe waag gebouwd, bijna altijd op de plaats van de oude waag. Leeuwarden is de enige stad waar dat niet gebeurde, hier is in 1595 een nieuwe waag gebouwd vlak naast de oude waag. Fundering, voor zover daarvan sprake was, en vloer van de oude waag verdween onder het waagplein, dat opgehoogd werd en eind vorige eeuw opnieuw aangelegd werd met hele aparte tegeltjes van Chinese natuursteenkeien. Maar met de tijd komen er andere inzichten en nu wil de gemeente op de plek van de oude waag een ondergrondse wateropslag en ruimte om bomen te planten. Dat betekent dat er al enige weken gegraven wordt op het Waagplein wat natuurlijk veel kijkers trekt. Zaterdag 11 februari was er een open dag met rondleidingen over het graafterrein. De Leeuwarder Courant had de belangstelling aangewakkerd door geregeld nieuws te brengen over wat er gevonden was en de belangstelling was dan ook groot. Wat was er te zien? Twee muren, een aan de kant van de Nieuwstad, onze grote winkelstraat en een aan de kant van de gracht. Die aan de kant van de gracht was van gele steentjes en behoorlijk verzakt, volgens onze gids kwam dat omdat de muur gebouwd was op een gedeelte dat waarschijnlijk met mest was opgehoogd en ja, dat zakt in als er een behoorlijk gewicht op komt, zeker meer dan de stevige laag klei die aan de andere kant te zien was. Tussen die twee muren stond een prachtig metselwerkje van rode baksteen dat gebouwd was om een staande paal van een houten gebint rechtop te houden. De oude waag had geen verdiepingen maar uiteraard wel een dak en dat rustte op houten palen. En hier had zo’n paal gestaan. En natuurlijk de vloer! De oude vloer van de waag is grotendeels onbeschadigd bloot gekomen en duidelijk is te zien dat er een afwisselend patroon van vierkanten gelegd is met drie verschillende kleuren baksteen. Het laatste nieuws is dat de vloer eruit gehaald is en bewaard wordt zodat hij weer ergens in Leeuwarden tentoongesteld kan worden. Het is dus niet zo dat de vloer afgehaald kan worden door belangstellenden zoals op tv werd verteld. Oude Waag Van de oude waag was tot nu toe weinig bekend. We weten nu dat het gebouw ruim dertien meter breed was en mogelijk meer dan twintig meter lang. Dat is aanmerkelijk meer dan de huidige waag die 9,5 meter breed is en 14,3 meter lang, maar wel twee extra verdiepingen heeft. Naast de vloer van de oude waag zijn ook nog de eikenhouten balken gevonden die gediend hebben als fundering voor de hijsinstallatie waarmee de verdiepingen op de nieuwe waag konden worden gebouwd. En naast al die grote zaken zijn er nogal wat kleine vondsten gedaan die kenmerkend zijn voor een marktlocatie, zoals botten, potscherven, muntjes en leer. ---------- De plaatjes zijn geleverd door de auteur.

meer Dik Kruithof - meer "Galerie" -

Bezigheden > Galerie
Baksteen 4	Dik Kruithof
Het afgelopen weekend was er in Leeuwarden een hoogtepunt te beleven in de baksteenkunde. Leeuwarden heeft, zoals meer dan 160 andere steden, een Waag in de binnenstad. In de middeleeuwen was dat erg belangrijk, want de waag was eigenlijk een soort ijkpunt voor prijzen en gewichten: handelaren moesten eetbare waren zoals spek, boter, kaas en zout met een gewicht van meer dan 50 pond laten wegen op een openbare weegschaal, en betaalden daarvoor belasting. Nieuwe Waag Zo’n waag moest natuurlijk wel eens vervangen worden en dan werd er een nieuwe waag gebouwd, bijna altijd op de plaats van de oude waag. Leeuwarden is de enige stad waar dat niet gebeurde, hier is in 1595 een nieuwe waag gebouwd vlak naast de oude waag. Fundering, voor zover daarvan sprake was, en vloer van de oude waag verdween onder het waagplein, dat opgehoogd werd en eind vorige eeuw opnieuw aangelegd werd met hele aparte tegeltjes van Chinese natuursteenkeien. Maar met de tijd komen er andere inzichten en nu wil de gemeente op de plek van de oude waag een ondergrondse wateropslag en ruimte om bomen te planten. Dat betekent dat er al enige weken gegraven wordt op het Waagplein wat natuurlijk veel kijkers trekt. Zaterdag 11 februari was er een open dag met rondleidingen over het graafterrein. De Leeuwarder Courant had de belangstelling aangewakkerd door geregeld nieuws te brengen over wat er gevonden was en de belangstelling was dan ook groot. Wat was er te zien? Twee muren, een aan de kant van de Nieuwstad, onze grote winkelstraat en een aan de kant van de gracht. Die aan de kant van de gracht was van gele steentjes en behoorlijk verzakt, volgens onze gids kwam dat omdat de muur gebouwd was op een gedeelte dat waarschijnlijk met mest was opgehoogd en ja, dat zakt in als er een behoorlijk gewicht op komt, zeker meer dan de stevige laag klei die aan de andere kant te zien was. Tussen die twee muren stond een prachtig metselwerkje van rode baksteen dat gebouwd was om een staande paal van een houten gebint rechtop te houden. De oude waag had geen verdiepingen maar uiteraard wel een dak en dat rustte op houten palen. En hier had zo’n paal gestaan. En natuurlijk de vloer! De oude vloer van de waag is grotendeels onbeschadigd bloot gekomen en duidelijk is te zien dat er een afwisselend patroon van vierkanten gelegd is met drie verschillende kleuren baksteen. Het laatste nieuws is dat de vloer eruit gehaald is en bewaard wordt zodat hij weer ergens in Leeuwarden tentoongesteld kan worden. Het is dus niet zo dat de vloer afgehaald kan worden door belangstellenden zoals op tv werd verteld. Oude Waag Van de oude waag was tot nu toe weinig bekend. We weten nu dat het gebouw ruim dertien meter breed was en mogelijk meer dan twintig meter lang. Dat is aanmerkelijk meer dan de huidige waag die 9,5 meter breed is en 14,3 meter lang, maar wel twee extra verdiepingen heeft. Naast de vloer van de oude waag zijn ook nog de eikenhouten balken gevonden die gediend hebben als fundering voor de hijsinstallatie waarmee de verdiepingen op de nieuwe waag konden worden gebouwd. En naast al die grote zaken zijn er nogal wat kleine vondsten gedaan die kenmerkend zijn voor een marktlocatie, zoals botten, potscherven, muntjes en leer. ---------- De plaatjes zijn geleverd door de auteur.
© 2023 Dik Kruithof

	powered by CJ2