archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Beschouwingen > Brief uit ... | ||||
Relationele macht in Cambodja | Haitze Meurs | |||
Een vrouw met een verleden is een vrouw met toekomst! Hopelijk is dat ook op Cambodja van toepassing. De ervaringen met Pol Pot in de jaren '70 waren erger dan men zich kan voorstellen. Op een bevolking van 12 miljoen zijn er twee miljoen rücksichtslos, en op een wrede manier, omgebracht. Vaak om geen andere reden dan om plezier te maken, en standaard werd iedereen die geschoold was dan wel een bril droeg vermoord. Deze grootschalige eliminatie van het intellect in het land lijkt tot op heden voelbaar. Het land verkeert nog steeds in een fase van wederopbouw, met daarbij veel initiatieven van buitenlanders die commerciële activiteiten opzetten (resorts, hotels, restaurants), Engelsen, Nederlanders, Duitsers, Australiërs, Amerikanen, alles kom je er tegen. Opvallend is, dat hoewel het Pol-Pot-regime enorme verwoestingen heeft aangericht in persoonlijke en materiële zin, de daders niet bestraft zijn. Ergo, de machthebbers en grootgrondbezitters van nu stonden helemaal niet zo ver weg van Pol Pot, werd mij uitgelegd. Het is niet zonder reden dat Pol Pot een 10-tal jaren geleden een natuurlijke dood kon sterven zonder ooit berecht te zijn. En zijn vazallen kwamen weg met de smoes dat ze alleen maar opdrachten uitvoerden. Waar hebben we dat toch eerder gehoord? Van het landbouwareaal wordt 80% aangewend voor de rijstteelt. Ondanks het grote belang van de rijstteelt wordt er geen geld gestoken in verbetering van de teelt, of een veredeling van de rijst. Men teelt de traditionele rijst met een gemiddelde opbrengst van 5 ton per ha per jaar. (In Indonesië ligt dat op ongeveer 12 ton per ha per jaar.) De verleiding is groot te denken dat hier winst te behalen valt met wat nieuwe technieken en research, maar zoals in veel tropische landen lijkt men meer geïnteresseerd in directe winst dan in het plegen van investeringen met onzekerheid over het toekomstig rendement. Het verkeersbeeld is vergelijkbaar met Indonesië en India. Belangrijkste regel is dat er geen regels zijn. Iedereen doet maar. Snelheidsbeperking? Nog nooit van gehoord. Als de politie geld wil hebben dan houdt deze je eenvoudig aan en vertelt wat de boete is. Betalen dus en verder geen commentaar, want met de politie, het leger of de overheid valt niet te onderhandelen en ook niet te spotten. Die hebben standaard het gelijk aan hun zijde. Op soortgelijke wijze is de auto per definitie schuldig ingeval van een aanrijding met een motor of een fiets. Toen een paar weken geleden een motorrijder bovenop een geparkeerde auto knalde, was de eigenaar enorm blij dat hij niet in de buurt was toen het gebeurde, waardoor het echt de schuld van de motorrijder zelf was. Anders had hij zeker de schuld gekregen; motor aan of uit maakt niet uit. In en rondom Phnom Penh wonen ca 7 miljoen mensen, en in de rest van het land nog eens een slordige 3 miljoen. Ca 80% van de bevolking is jonger dan 20 jaar. De gezondheidszorg, het onderwijs, het openbaar vervoer en de infrastructuur lopen in ontwikkeling ver achter. Een groot probleem. Elke dag loopt Phnom Penh onder water na een regenbui. Gemakkelijk 30 - 40 cm wordt gehaald. Het verkeer is er al aan gewend. Men gebruikt stoepen als rijbaan, of staat lang in de file. Bussen zijn er nauwelijks, treinen al helemaal niet. Kortom, de man van de straat wordt niet geacht erg mobiel te zijn. Het riekt er naar een politiestaat, met alle corruptie van dien, maar dit heeft geen positief effect op de criminaliteit. Laat men een fiets of motorfiets buiten het huis staan, dan is deze de volgende dag gegarandeerd ‘geleend’. Een auto op slot doen is niet voldoende. Stuursloten en pookvergrendelaars zijn nodig om het potentiële dieven lastig te maken. Daarnaast blijken veel dieven het niet op prijs te stellen gestoord te worden tijdens de uitvoering van hun edele beroep, getuige het aantal keren dat de noeste eigenaar, in een laatste poging zijn bezit te beschermen, dat met zijn leven moet bekopen. Evenals in Indonesië kent men in Cambodja het fenomeen karaokecenters, de inofficiële bordelen. Wordt in Indonesië de schijn nog hoog gehouden door elke kamer uit te rusten met karaoke apparatuur, in Cambodja hebben ze dat simpeler aangepakt. Er is een centrale ruimte waarin met veel lawaai karaoke gedaan kan worden, en separaat, grenzend aan deze ruimte, treft men een serie (af)werkkamers aan voor relax en verpozing. Wat men zich bij dat gebulder van de bassen onder relax moet voorstellen laat zich raden. Het eten is er doorgaans goed en goedkoop. Voor 4 euro dineer je goed. In een aantal gevallen maakt het nogal verschil of je als buitenlander alleen bent of samen met een Cambodjaan. Want de neiging is groot om buitenlanders meer te laten betalen dan de Cambodjanen. Een fenomeen dat je overal in Azië aantreft. Maar zolang een fles goed bier maar één dollar kost, wie maalt er om? Zaken doen in Cambodja? Dat kan, maar onder bepaalde voorwaarden. Via een vriend, een Amerikaan die als missionaris support verleent aan een hospitaal in Kampot, ben ik in Cambodja terecht gekomen met het doel rijst te kopen. Deze man brengt me in contact met een bevriende relatie, Dee. Dee vluchtte met zijn moeder het land uit naar Amerika toen hij twee jaar was, en zijn vader door de Rode Khmer vermoord werd. In Amerika heeft hij met onroerend goed fortuin gemaakt, en na 29 jaar besloot hij terug te keren naar Cambodja, kocht daar landbouwgrond voor de rijstteelt, en exploiteert nu ca. 2000 ha met rijst. Een interessant contact. Dee heeft namelijk ‘relevante’ relaties. Zo kent hij een dame, steevast ‘mom’ genoemd, die grote invloed heeft op de Cambodjaanse productie van kleding, rijst en rubber. Via haar schoondochter is ze tot de familie van de prime minister doorgedrongen. Dat is veelzeggend. Zakenmensen betalen grif $ 5.000,- om met haar een half uur te mogen spreken.( Een gesprekje met de prime minister, die totale macht heeft in het land, kost een paar ton). Als vriend van Dee kost het me niets. Maar waarover moet je deze mensen lastig vallen? Het beste lijkt me om er een goede relatie mee te ontwikkelen en er verder zoveel mogelijk uit de buurt te blijven. Het feit dat deze mensen je kennen betekent dat je gevrijwaard wordt van maffiastreken bij het zaken doen. Zakenrelaties weten zo op subtiele wijze dat ze je niet ongestraft op kunnen lichten. Relationele macht dus. Zonder dergelijke rugdekking kan het zaken doen in Cambodja een hachelijke onderneming worden. Cambodja een land in ontwikkeling? Jazeker, maar de machtsstructuur in het land hoeft niet meer verder ontwikkeld te worden. Dat is al geregeld! -------------------------------------------- De tekening is van Annemiek Meijer |
||||
© 2014 Haitze Meurs | ||||
powered by CJ2 |