archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > Buitenlandse zaken delen printen terug
De afkeer van het westen Paul Bordewijk

2103BS AfkeerDe aanval van Hamas op Israël op 7 oktober was een grote schok, vooral door de onbeschrijfelijke wreedheden en het op grote schaal kidnappen van mensen die niets gedaan hadden. Maar wat eigenlijk een nog grotere schok was, was de reactie daarop van veel moslims in ons land, die helemaal niet geschokt waren, maar dit een begrijpelijke represaille vonden voor al het leed dat de Palestijnen was aangedaan. We moesten het optreden van Hamas ‘zien in de context’. Nergens hoorde je een ander Palestijns geluid. Het maakte dat de burgemeester van Rotterdam, die na de jihadistische aanslag op de Bataclan in 2014 veel indruk gemaakt had met zijn felle veroordeling daarvan, nu ineens niet de Israëlische vlag wilde laten hijsen op het stadhuis van Rotterdam, anders dan zijn collega in Amsterdam. Als oud-wethouder vroeg ik mij daarbij nog af of dit eigenlijk wel de bevoegdheid van de burgemeester was of van het college, maar in tijden van crisis hebben weinig mensen zin in staatsrechtelijk geneuzel.

Je had ook kunnen zeggen dat je de rol van Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog moest zien in de context van het verdrag van Versailles, of de Russische inval in Oekraïne in de context van de vernederingen die Rusland ondergaan heeft na de val van de Muur. Maar dat geeft in beide gevallen geen rechtvaardiging, en dat geldt al evenzeer voor het Israëlische beleid tegenover Palestina. Je zou dus mogen verwachten dat moslims zich generen voor de wandaden van hun geloofsgenoten tegenover weerloze slachtoffers.

De woede

Het tegendeel blijkt echter het geval, kennelijk is de woede over het Israëlische beleid zo groot dat men alle proporties uit het oog verliest. Opmerkelijk is dat die woede er niet is in andere gevallen waarin moslims nog veel erger onderdrukt worden, zoals de Oeigoeren in China of de Rohingya’s in Myanmar. Vaak wordt de verklaring daarvoor gezocht in antisemitisme, men zou van Joden iets niet accepteren dat men van anderen wel accepteert. Er is in de moslimwereld duidelijk ook veel afkeer van Joden, waardoor we snel zijn geneigd de vergelijking met Hitler-Duitsland te maken. Maar traditioneel was die afkeer onder moslims minder dan onder Christenen: toen de katholieken in 1492 Andalusië veroverden was dat een humanitaire ramp voor de Joden die daar woonden.

Het westen

Je kunt je ook afvragen of de afkeer van Israël niet vooral komt omdat een groot deel van de wereld een afkeer heeft van het westen – wie daar ook toe mogen behoren – en Israël een voorpost is van het westen. Daarin verschilt Israël van China en van Myanmar. Pogingen van westerse landen om de situatie van de Oeigoeren aan de orde te stellen in de VN Mensenrechten raad worden zelfs niet gesteund door Islamitische landen. Kennelijk wint de afkeer van het westen het van de solidariteit met de geloofsgenoten. Zo bezien zijn de Hamas- en Talibanvlaggen die we tegenwoordig in onze steden zien een uiting van afkeer van het westen.
Maar waar komt die haat vandaan? Het is niet moeilijk daarvoor verschillende oorzaken aan te geven, sommige respectabeler dan andere. Het westen is veel succesvoller dan de meeste andere landen, vooral door zijn wetenschappelijke en technische kennis, en dat roept jaloezie op. Overigens is dat niet altijd zo geweest, in de Middeleeuwen stond de wetenschap juist in de Arabische wereld op een hoger peil, reden waarom in de begintijd van de Leidse universiteit daar ook het Arabisch onderwezen werd. De technische superioriteit stelde het westen in staat grote gebieden te veroveren en de bevolking daar uit te moorden of te onderdrukken, en dat heeft zijn sporen nagelaten, zoals we ook zien bij de herdenkingen van de slavernij. Daar staat tegenover dat de hele wereld profiteert van technische en medische kennis die vooral in het westen ontwikkeld is, waardoor de gemiddelde levensduur van de wereldbevolking toenam van 31 jaar in 1800 naar 72 jaar in 2017, en overal de mobiele telefoon is doorgedrongen.

Het westen wordt ook hypocrisie verweten omdat het bij voorbeeld Rusland verwijt Oekraïne te zijn binnengevallen terwijl men zelf Irak is binnengevallen. In het westen domineert ook een andere seksuele moraal, die men graag als universeel aan anderen wil opdringen, maar die door die anderen als decadent wordt beschouwd. Palestijnen voelen zich niet alleen onderdrukt door Israel, maar vinden ook dat Israëlische vrouwen zich niet fatsoenlijk kleden.

Tegenstelling

Ook binnen Nederland is er zo’n tegenstelling. Mensen met wortels buiten Europa voelen zich vaak niet thuis in Nederland, en verwijten de oorspronkelijke witte bevolking ‘white supremacy’. De manifestaties van solidariteit met Hamas kun je zien als uiting van die frustratie. Dat leidt er overigens niet toe dat mensen van buiten Europa hier niet willen wonen, niet voor niets is er ook een immigratieprobleem.
Ook groepjes Nederlanders zonder Palestijnse wortels verklaren zich solidair met Hamas. In de tijd van het communisme noemden we dat fellow travellers. Dat geldt bijvoorbeeld voor de klimaatdemonstranten van Extinction Rebellion. Op het eerste gezicht heeft dat niets met elkaar te maken, maar je kunt het verklaren wanneer je de strijd van Hamas vooral ziet als een strijd tegen het westen, en de strijd van Extinction Rebellion als een strijd tegen de welvaart die de westerse cultuur heeft voortgebracht. Daarom wil men degrowth. Curieuzer is nog de solidariteit van mensen uit wat heet de LGBTI+ gemeenschap. In Palestina moeten de autoriteiten niets hebben van homoseksualiteit, daarom vluchten Palestijnse homo’s vaak naar het liberale Tel Aviv. Om dan vanuit je afkeer van onze maatschappij je achter Hamas op te stellen is toch wel een hele vreemde kronkel. Maar er zijn ook vegetariërs die vanuit eenzelfde houding hun buren een fijn offerfeest toewensen.

Israël en de Palestijnen

De afkeer van het westen uit zich vooral in kritiek op Israël, omdat dat land voortdurend in een sluipend of openlijk conflict is met de bevolking van de Palestijnse gebieden. Dat is niet alleen een gevolg van afgunst op Israël, maar ook van de nederzettingenpolitiek, waardoor steeds meer Palestijnen van huis en haard verdreven worden. Dat is dus geen rechtvaardiging voor de aanslagen en ontvoeringen door Hamas, maar even goed zeer kwalijk. Israël frustreert daarmee een stabiele relatie met zijn buren, zoals men die voor ogen had met de twee-statenoplossing. Van die afkeer van Israël zijn in Nederland ook individuele Joden de dupe, die geen enkele verantwoordelijkheid dragen voor de politiek van Israël, omdat ze ook niet in Israël wonen. Die hebben recht op bescherming, ook wanneer ze zich als Jood manifesteren, dat moet prioriteit hebben. Maar je moet ook analyseren waar die afkeer vandaan komt, en dan zie je dat het veel breder is dan alleen de politiek van Israël.

----------

Het plaatje is van Linda Hulshof.
Meer informatie: lindahulshof71@gmail.com



© 2023 Paul Bordewijk meer Paul Bordewijk - meer "Buitenlandse zaken" -
Beschouwingen > Buitenlandse zaken
De afkeer van het westen Paul Bordewijk
2103BS AfkeerDe aanval van Hamas op Israël op 7 oktober was een grote schok, vooral door de onbeschrijfelijke wreedheden en het op grote schaal kidnappen van mensen die niets gedaan hadden. Maar wat eigenlijk een nog grotere schok was, was de reactie daarop van veel moslims in ons land, die helemaal niet geschokt waren, maar dit een begrijpelijke represaille vonden voor al het leed dat de Palestijnen was aangedaan. We moesten het optreden van Hamas ‘zien in de context’. Nergens hoorde je een ander Palestijns geluid. Het maakte dat de burgemeester van Rotterdam, die na de jihadistische aanslag op de Bataclan in 2014 veel indruk gemaakt had met zijn felle veroordeling daarvan, nu ineens niet de Israëlische vlag wilde laten hijsen op het stadhuis van Rotterdam, anders dan zijn collega in Amsterdam. Als oud-wethouder vroeg ik mij daarbij nog af of dit eigenlijk wel de bevoegdheid van de burgemeester was of van het college, maar in tijden van crisis hebben weinig mensen zin in staatsrechtelijk geneuzel.

Je had ook kunnen zeggen dat je de rol van Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog moest zien in de context van het verdrag van Versailles, of de Russische inval in Oekraïne in de context van de vernederingen die Rusland ondergaan heeft na de val van de Muur. Maar dat geeft in beide gevallen geen rechtvaardiging, en dat geldt al evenzeer voor het Israëlische beleid tegenover Palestina. Je zou dus mogen verwachten dat moslims zich generen voor de wandaden van hun geloofsgenoten tegenover weerloze slachtoffers.

De woede

Het tegendeel blijkt echter het geval, kennelijk is de woede over het Israëlische beleid zo groot dat men alle proporties uit het oog verliest. Opmerkelijk is dat die woede er niet is in andere gevallen waarin moslims nog veel erger onderdrukt worden, zoals de Oeigoeren in China of de Rohingya’s in Myanmar. Vaak wordt de verklaring daarvoor gezocht in antisemitisme, men zou van Joden iets niet accepteren dat men van anderen wel accepteert. Er is in de moslimwereld duidelijk ook veel afkeer van Joden, waardoor we snel zijn geneigd de vergelijking met Hitler-Duitsland te maken. Maar traditioneel was die afkeer onder moslims minder dan onder Christenen: toen de katholieken in 1492 Andalusië veroverden was dat een humanitaire ramp voor de Joden die daar woonden.

Het westen

Je kunt je ook afvragen of de afkeer van Israël niet vooral komt omdat een groot deel van de wereld een afkeer heeft van het westen – wie daar ook toe mogen behoren – en Israël een voorpost is van het westen. Daarin verschilt Israël van China en van Myanmar. Pogingen van westerse landen om de situatie van de Oeigoeren aan de orde te stellen in de VN Mensenrechten raad worden zelfs niet gesteund door Islamitische landen. Kennelijk wint de afkeer van het westen het van de solidariteit met de geloofsgenoten. Zo bezien zijn de Hamas- en Talibanvlaggen die we tegenwoordig in onze steden zien een uiting van afkeer van het westen.
Maar waar komt die haat vandaan? Het is niet moeilijk daarvoor verschillende oorzaken aan te geven, sommige respectabeler dan andere. Het westen is veel succesvoller dan de meeste andere landen, vooral door zijn wetenschappelijke en technische kennis, en dat roept jaloezie op. Overigens is dat niet altijd zo geweest, in de Middeleeuwen stond de wetenschap juist in de Arabische wereld op een hoger peil, reden waarom in de begintijd van de Leidse universiteit daar ook het Arabisch onderwezen werd. De technische superioriteit stelde het westen in staat grote gebieden te veroveren en de bevolking daar uit te moorden of te onderdrukken, en dat heeft zijn sporen nagelaten, zoals we ook zien bij de herdenkingen van de slavernij. Daar staat tegenover dat de hele wereld profiteert van technische en medische kennis die vooral in het westen ontwikkeld is, waardoor de gemiddelde levensduur van de wereldbevolking toenam van 31 jaar in 1800 naar 72 jaar in 2017, en overal de mobiele telefoon is doorgedrongen.

Het westen wordt ook hypocrisie verweten omdat het bij voorbeeld Rusland verwijt Oekraïne te zijn binnengevallen terwijl men zelf Irak is binnengevallen. In het westen domineert ook een andere seksuele moraal, die men graag als universeel aan anderen wil opdringen, maar die door die anderen als decadent wordt beschouwd. Palestijnen voelen zich niet alleen onderdrukt door Israel, maar vinden ook dat Israëlische vrouwen zich niet fatsoenlijk kleden.

Tegenstelling

Ook binnen Nederland is er zo’n tegenstelling. Mensen met wortels buiten Europa voelen zich vaak niet thuis in Nederland, en verwijten de oorspronkelijke witte bevolking ‘white supremacy’. De manifestaties van solidariteit met Hamas kun je zien als uiting van die frustratie. Dat leidt er overigens niet toe dat mensen van buiten Europa hier niet willen wonen, niet voor niets is er ook een immigratieprobleem.
Ook groepjes Nederlanders zonder Palestijnse wortels verklaren zich solidair met Hamas. In de tijd van het communisme noemden we dat fellow travellers. Dat geldt bijvoorbeeld voor de klimaatdemonstranten van Extinction Rebellion. Op het eerste gezicht heeft dat niets met elkaar te maken, maar je kunt het verklaren wanneer je de strijd van Hamas vooral ziet als een strijd tegen het westen, en de strijd van Extinction Rebellion als een strijd tegen de welvaart die de westerse cultuur heeft voortgebracht. Daarom wil men degrowth. Curieuzer is nog de solidariteit van mensen uit wat heet de LGBTI+ gemeenschap. In Palestina moeten de autoriteiten niets hebben van homoseksualiteit, daarom vluchten Palestijnse homo’s vaak naar het liberale Tel Aviv. Om dan vanuit je afkeer van onze maatschappij je achter Hamas op te stellen is toch wel een hele vreemde kronkel. Maar er zijn ook vegetariërs die vanuit eenzelfde houding hun buren een fijn offerfeest toewensen.

Israël en de Palestijnen

De afkeer van het westen uit zich vooral in kritiek op Israël, omdat dat land voortdurend in een sluipend of openlijk conflict is met de bevolking van de Palestijnse gebieden. Dat is niet alleen een gevolg van afgunst op Israël, maar ook van de nederzettingenpolitiek, waardoor steeds meer Palestijnen van huis en haard verdreven worden. Dat is dus geen rechtvaardiging voor de aanslagen en ontvoeringen door Hamas, maar even goed zeer kwalijk. Israël frustreert daarmee een stabiele relatie met zijn buren, zoals men die voor ogen had met de twee-statenoplossing. Van die afkeer van Israël zijn in Nederland ook individuele Joden de dupe, die geen enkele verantwoordelijkheid dragen voor de politiek van Israël, omdat ze ook niet in Israël wonen. Die hebben recht op bescherming, ook wanneer ze zich als Jood manifesteren, dat moet prioriteit hebben. Maar je moet ook analyseren waar die afkeer vandaan komt, en dan zie je dat het veel breder is dan alleen de politiek van Israël.

----------

Het plaatje is van Linda Hulshof.
Meer informatie: lindahulshof71@gmail.com

© 2023 Paul Bordewijk
powered by CJ2