archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > Buitenlandse zaken delen printen terug
Palestijnen en Oeigoeren Paul Bordewijk

1815BS OostwestElke keer wanneer het conflict tussen Israël en de Palestijnen tot een gewapende uitbarsting komt leidt dat ook in Europa tot spanningen en demonstraties. Bij demonstraties voor de Palestijnen gaat het heftig toe en worden ook antisemitische leuzen aangeheven. Fijn is anders. De paradox is dat het naoorlogse Nederland juist als reactie op de Holocaust gevoelig is geworden voor racisme. Dat heeft geleid tot het omarmen van de multiculturele samenleving, waarbij gerespecteerd wordt dat minderheidsgroepen er eigen normen en waarden op na houden, maar waarbij de overheid in de loop van de tijd overigens wel kritischer is geworden. Maar dat er nu op straat antisemitische leuzen worden geroepen is toch wel een onverwachte uitkomst van dit proces.

De vraag is waarom juist het conflict tussen Israël en de Palestijnen zoveel aandacht krijgt. Er zijn allerlei conflicten in de wereld die met meer wreedheid gepaard gaan waar veel minder aandacht voor is. Neem de terreur door Boko Haram, of de onderdrukking van de Yezidi’s door Islamitische Staat. Er zijn meer mensen die zich druk maken over het terughalen van Nederlandse terroristen uit het voormalige kalifaat dan over het lot van de Yezidi’s. Dat geldt ook voor vervolgde moslimminderheden als de Rohingya in Myanmar of de Oeigoeren in China. Zeker die laatste groepering ondervindt een terreur die onvergelijkbaar is met wat de Palestijnen doormaken, met dwangarbeid en vrouwen die worden vastgebonden om verkracht te worden. Dat is toch heel wat anders dan het op zich verwerpelijke Israëlische beleid om een steeds groter deel van de Palestijnse gebieden onder controle te krijgen.

Maar er wordt niet gedemonstreerd tegen de onderdrukking van de Oeigoeren door de Chinezen, er zijn ook geen oproepen om Chinese restaurants te boycotten. Zonder dat met getallen te kunnen staven heb ik zelfs het idee dat er onder autochtone Nederlanders meer compassie is met de Oeigoeren dan onder hun geloofsgenoten. Hoe zou dat komen? Ik heb daar wel een idee over. Je kunt de wereldbevolking ruwweg in twee delen verdelen, op grond van de kolonisatie vanuit West-Europa die het laatste halve millennium heeft plaats gevonden. De inwoners van de koloniën en de koloniserende landen onderscheiden zich op allerlei manieren. Die van landen met een verleden als kolonisator zijn meestal wit, die van de gekoloniseerde landen gekleurd. De laatsten worden tegenwoordig vaak aangeduid als mensen van kleur, de Nederlandse vertaling van het Amerikaanse ‘people of color’.

Soms zijn de oorspronkelijke inwoners van de gekoloniseerde landen volledig gemarginaliseerd, zoals in de Verenigde Staten en Australië. Die landen rekenen we dan samen met de vroegere kolonisatoren tot ‘het westen’, de andere landen vormen ‘het niet-westen’. Immigranten vanuit die landen heetten tot voor kort westerse dan wel niet westerse allochtonen. Bij de bestudering van taal en literatuur maken universiteiten ook onderscheid tussen het westen en het niet westen. Het is om allerlei redenen een merkwaardig spraakgebruik. Je kunt op een wereldbol de Noordpool en de Zuidpool aanwijzen en de gebieden daaromheen het noorden net het zuiden noemen. Maar er is geen westpool en geen oostpool, en sinds Columbus weten we dat je Amerika kunt bereiken zowel door naar het oosten als naar het westen te reizen. Daarom wordt het niet-westen ook niet het oosten genoemd, maar dat betekent dat een groot deel van de wereldbevolking leeft in een gebied waarvan de benaming bepaald wordt door wat het niet is.  

In de tweede helft van de vorige eeuw hebben de koloniën zich bevrijd, maar is er een groot welvaartsverschil overgebleven tussen het westen en het niet westen, al wordt dat de laatste decennia wel kleiner. Het gevolg is dat de wereldbevolking bestaat uit twee delen, een grote groep mensen van kleur die zich achtergesteld voelen en een kleinere groep waarmee die eerdere groep graag van positie zou willen ruilen. Dat blijkt ook uit de migratiestromen. Mensen van kleur verhuizen graag naar westerse landen, maar voelen zich daarna daar onvoldoende geaccepteerd, of accepteren zelf de hier gekoesterde normen en waarden niet, omdat die de familie-eer bedreigen en tot gemengde huwelijken kunnen leiden.

Binnen die twee groepen bestaat een neiging tot onderlinge solidariteit, die vooral tot uitdrukking komt bij conflicten tussen landen waarvan de inwoners tot die twee kampen behoren. Dat geldt bij uitstek voor het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Israël behoort tot het westen, de Palestijnen tot het niet-westen. Dat blijkt alleen al uit het Eurovisie songfestival, waar als niet-Europese landen alleen Israël en Australië aan deelnemen.

Het conflict tussen Israël de Palestijnen leent zich er dus voor om al bestaande grieven tegen het westen te accentueren, terwijl de onderdrukking van de Oeigoeren iets van het niet-westen onderling is. Dat is pijnlijk. Sterker nog: hoe oprecht is het westen eigenlijk wanneer het de onderdrukking van de Oeigoeren veroordeelt? Is dat niet een poging hun oude machtspositie te heroveren? Mondje dicht dus. Maar de Oeigoeren zijn daarmee niet geholpen.

-----
Het plaatje is van Coc van Duijn
Meer informatie: http://cocvanduijn.nl/


© 2021 Paul Bordewijk meer Paul Bordewijk - meer "Buitenlandse zaken" -
Beschouwingen > Buitenlandse zaken
Palestijnen en Oeigoeren Paul Bordewijk
1815BS OostwestElke keer wanneer het conflict tussen Israël en de Palestijnen tot een gewapende uitbarsting komt leidt dat ook in Europa tot spanningen en demonstraties. Bij demonstraties voor de Palestijnen gaat het heftig toe en worden ook antisemitische leuzen aangeheven. Fijn is anders. De paradox is dat het naoorlogse Nederland juist als reactie op de Holocaust gevoelig is geworden voor racisme. Dat heeft geleid tot het omarmen van de multiculturele samenleving, waarbij gerespecteerd wordt dat minderheidsgroepen er eigen normen en waarden op na houden, maar waarbij de overheid in de loop van de tijd overigens wel kritischer is geworden. Maar dat er nu op straat antisemitische leuzen worden geroepen is toch wel een onverwachte uitkomst van dit proces.

De vraag is waarom juist het conflict tussen Israël en de Palestijnen zoveel aandacht krijgt. Er zijn allerlei conflicten in de wereld die met meer wreedheid gepaard gaan waar veel minder aandacht voor is. Neem de terreur door Boko Haram, of de onderdrukking van de Yezidi’s door Islamitische Staat. Er zijn meer mensen die zich druk maken over het terughalen van Nederlandse terroristen uit het voormalige kalifaat dan over het lot van de Yezidi’s. Dat geldt ook voor vervolgde moslimminderheden als de Rohingya in Myanmar of de Oeigoeren in China. Zeker die laatste groepering ondervindt een terreur die onvergelijkbaar is met wat de Palestijnen doormaken, met dwangarbeid en vrouwen die worden vastgebonden om verkracht te worden. Dat is toch heel wat anders dan het op zich verwerpelijke Israëlische beleid om een steeds groter deel van de Palestijnse gebieden onder controle te krijgen.

Maar er wordt niet gedemonstreerd tegen de onderdrukking van de Oeigoeren door de Chinezen, er zijn ook geen oproepen om Chinese restaurants te boycotten. Zonder dat met getallen te kunnen staven heb ik zelfs het idee dat er onder autochtone Nederlanders meer compassie is met de Oeigoeren dan onder hun geloofsgenoten. Hoe zou dat komen? Ik heb daar wel een idee over. Je kunt de wereldbevolking ruwweg in twee delen verdelen, op grond van de kolonisatie vanuit West-Europa die het laatste halve millennium heeft plaats gevonden. De inwoners van de koloniën en de koloniserende landen onderscheiden zich op allerlei manieren. Die van landen met een verleden als kolonisator zijn meestal wit, die van de gekoloniseerde landen gekleurd. De laatsten worden tegenwoordig vaak aangeduid als mensen van kleur, de Nederlandse vertaling van het Amerikaanse ‘people of color’.

Soms zijn de oorspronkelijke inwoners van de gekoloniseerde landen volledig gemarginaliseerd, zoals in de Verenigde Staten en Australië. Die landen rekenen we dan samen met de vroegere kolonisatoren tot ‘het westen’, de andere landen vormen ‘het niet-westen’. Immigranten vanuit die landen heetten tot voor kort westerse dan wel niet westerse allochtonen. Bij de bestudering van taal en literatuur maken universiteiten ook onderscheid tussen het westen en het niet westen. Het is om allerlei redenen een merkwaardig spraakgebruik. Je kunt op een wereldbol de Noordpool en de Zuidpool aanwijzen en de gebieden daaromheen het noorden net het zuiden noemen. Maar er is geen westpool en geen oostpool, en sinds Columbus weten we dat je Amerika kunt bereiken zowel door naar het oosten als naar het westen te reizen. Daarom wordt het niet-westen ook niet het oosten genoemd, maar dat betekent dat een groot deel van de wereldbevolking leeft in een gebied waarvan de benaming bepaald wordt door wat het niet is.  

In de tweede helft van de vorige eeuw hebben de koloniën zich bevrijd, maar is er een groot welvaartsverschil overgebleven tussen het westen en het niet westen, al wordt dat de laatste decennia wel kleiner. Het gevolg is dat de wereldbevolking bestaat uit twee delen, een grote groep mensen van kleur die zich achtergesteld voelen en een kleinere groep waarmee die eerdere groep graag van positie zou willen ruilen. Dat blijkt ook uit de migratiestromen. Mensen van kleur verhuizen graag naar westerse landen, maar voelen zich daarna daar onvoldoende geaccepteerd, of accepteren zelf de hier gekoesterde normen en waarden niet, omdat die de familie-eer bedreigen en tot gemengde huwelijken kunnen leiden.

Binnen die twee groepen bestaat een neiging tot onderlinge solidariteit, die vooral tot uitdrukking komt bij conflicten tussen landen waarvan de inwoners tot die twee kampen behoren. Dat geldt bij uitstek voor het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Israël behoort tot het westen, de Palestijnen tot het niet-westen. Dat blijkt alleen al uit het Eurovisie songfestival, waar als niet-Europese landen alleen Israël en Australië aan deelnemen.

Het conflict tussen Israël de Palestijnen leent zich er dus voor om al bestaande grieven tegen het westen te accentueren, terwijl de onderdrukking van de Oeigoeren iets van het niet-westen onderling is. Dat is pijnlijk. Sterker nog: hoe oprecht is het westen eigenlijk wanneer het de onderdrukking van de Oeigoeren veroordeelt? Is dat niet een poging hun oude machtspositie te heroveren? Mondje dicht dus. Maar de Oeigoeren zijn daarmee niet geholpen.

-----
Het plaatje is van Coc van Duijn
Meer informatie: http://cocvanduijn.nl/
© 2021 Paul Bordewijk
powered by CJ2