archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > De verbazing delen printen terug
Dingen die mijn pet te boven gaan Arie de Jong

2110BS Boven mijn petHet wordt tijd voor een bekentenis. Elke dag overkomt mij dat ik me realiseer dat iets mij boven de pet gaat. Of andere mensen het dan wel snappen, ik betwijfel het, maar je hoort er zelden iemand over.

Nootjes

Laat ik een voorbeeld geven. Ik zit aan mijn ontbijt en wil wat cruesli (een soort muesli) in mijn yoghurtbak gooien, daarna doe ik er nog wat Bran bij. Je kunt zeggen: strooi maar wat in die bak, yoghurt eroverheen en eten maar. Ik kijk echter in de zak met cruesli en zie stukjes pecannoot. Ik vind die wel lekker en mijn echtvriendin vindt ze vies. Die wil ze niet bij haar in de bak. Daarom steek ik mijn hand in de zak en haal die stukjes pecannoot die ik zie er uit. Waar het me nu om gaat, dat is de sensatie, dat ik zo’n stukje zie, dat registreert mijn brein, dat er dan een signaal gaat naar mijn vingers die dat stukje noot pakken, ik werp dat stukje noot in mijn bak en zoek naar de volgende. Telkens weer realiseer ik me dat het volkomen boven mijn pet gaat hoe dat geheel van gecoördineerde bewegingen, begrijpen wat ik zie, en dat allemaal zonder fouten, mogelijk gemaakt wordt door mijn brein en door onvoorstelbaar kleine elektrische stroompjes die door mijn brein en van mijn ogen naar mijn brein en van mijn brein via zenuwen naar mijn vingers gaan.

Vlinders

Ander voorbeeld. Ik las in een nummer van de National Geographic over de monarchvlinders. Die zeer kleine beestjes, de vleugels hebben een spanwijdte van ongeveer 5 centimeter, trekken op een bijna onnavolgbare wijze elk jaar in immense aantallen vanuit midden Mexico naar Canada en de noordwestelijke Verenigde Staten en weer terug. Alleen, daar hebben ze elk jaar een opeenvolging van 5 generaties voor nodig. De vlinders trekken een flink stuk, leggen eitjes en gaan dood. Uit de eitjes komen rupsen, die heel kieskeurig zijn in wat ze willen eten, die eten zich een slag in de rondte, verpoppen en vliegen als vlinder weer een stuk verder. De laatste generatie vliegt overigens vanuit het noorden in één ruk terug naar midden Mexico, waar ze ook weer kieskeurig zijn in welke bomen ze willen terechtkomen. Het is niet alleen bizar, het gaat mij de pet te boven.

Boterhamzakjes

Nog een voorbeeld. Ik rij in mijn auto. Op een drukke snelweg. Overal om mij heen rijden auto’s, vrachtwagens, motoren. Zo gaat dat op de gehele aarde. Misschien zijn er wel 2 of 3 miljard voertuigen, en die gebruiken bijna allemaal benzine of diesel om te rijden. De aardolie die daarvoor gebruikt wordt is ooit het gevolg geweest van een oneindig aantal minuscule diertjes in de oceaan. Zo verstoken we al meer dan honderd jaar enorme hoeveelheden aardolie, er wordt ook plastic van gemaakt. Dan duizelt het mij van de waanzinnige hoeveelheid dode diertjes die verstookt wordt. Dat geeft weer de associatie met plastic. Voor nog geen euro koop ik een rol boterhamzakjes. In een lang lint zijn de zakjes achter elkaar op een rol gezet. Als ik er een zakje aftrek, de wand van het zakje is flinterdun, dan maak ik een opening en kan ik het zakje gebruiken. Hoe doen ze dat, zo’n flinterdunne reeks van aan elkaar gekoppelde zakjes maken? Het gaat boven mijn pet.

Zo gaat het dag in en uit. Ik word er niet gek van (al zou dat gemakkelijk kunnen), maar het brengt wel het besef: ik weet bijna niets en begrijpen doe ik het ook al niet.

----------

De tekening is van Henk Klaren.



© 2024 Arie de Jong meer Arie de Jong - meer "De verbazing" -
Beschouwingen > De verbazing
Dingen die mijn pet te boven gaan Arie de Jong
2110BS Boven mijn petHet wordt tijd voor een bekentenis. Elke dag overkomt mij dat ik me realiseer dat iets mij boven de pet gaat. Of andere mensen het dan wel snappen, ik betwijfel het, maar je hoort er zelden iemand over.

Nootjes

Laat ik een voorbeeld geven. Ik zit aan mijn ontbijt en wil wat cruesli (een soort muesli) in mijn yoghurtbak gooien, daarna doe ik er nog wat Bran bij. Je kunt zeggen: strooi maar wat in die bak, yoghurt eroverheen en eten maar. Ik kijk echter in de zak met cruesli en zie stukjes pecannoot. Ik vind die wel lekker en mijn echtvriendin vindt ze vies. Die wil ze niet bij haar in de bak. Daarom steek ik mijn hand in de zak en haal die stukjes pecannoot die ik zie er uit. Waar het me nu om gaat, dat is de sensatie, dat ik zo’n stukje zie, dat registreert mijn brein, dat er dan een signaal gaat naar mijn vingers die dat stukje noot pakken, ik werp dat stukje noot in mijn bak en zoek naar de volgende. Telkens weer realiseer ik me dat het volkomen boven mijn pet gaat hoe dat geheel van gecoördineerde bewegingen, begrijpen wat ik zie, en dat allemaal zonder fouten, mogelijk gemaakt wordt door mijn brein en door onvoorstelbaar kleine elektrische stroompjes die door mijn brein en van mijn ogen naar mijn brein en van mijn brein via zenuwen naar mijn vingers gaan.

Vlinders

Ander voorbeeld. Ik las in een nummer van de National Geographic over de monarchvlinders. Die zeer kleine beestjes, de vleugels hebben een spanwijdte van ongeveer 5 centimeter, trekken op een bijna onnavolgbare wijze elk jaar in immense aantallen vanuit midden Mexico naar Canada en de noordwestelijke Verenigde Staten en weer terug. Alleen, daar hebben ze elk jaar een opeenvolging van 5 generaties voor nodig. De vlinders trekken een flink stuk, leggen eitjes en gaan dood. Uit de eitjes komen rupsen, die heel kieskeurig zijn in wat ze willen eten, die eten zich een slag in de rondte, verpoppen en vliegen als vlinder weer een stuk verder. De laatste generatie vliegt overigens vanuit het noorden in één ruk terug naar midden Mexico, waar ze ook weer kieskeurig zijn in welke bomen ze willen terechtkomen. Het is niet alleen bizar, het gaat mij de pet te boven.

Boterhamzakjes

Nog een voorbeeld. Ik rij in mijn auto. Op een drukke snelweg. Overal om mij heen rijden auto’s, vrachtwagens, motoren. Zo gaat dat op de gehele aarde. Misschien zijn er wel 2 of 3 miljard voertuigen, en die gebruiken bijna allemaal benzine of diesel om te rijden. De aardolie die daarvoor gebruikt wordt is ooit het gevolg geweest van een oneindig aantal minuscule diertjes in de oceaan. Zo verstoken we al meer dan honderd jaar enorme hoeveelheden aardolie, er wordt ook plastic van gemaakt. Dan duizelt het mij van de waanzinnige hoeveelheid dode diertjes die verstookt wordt. Dat geeft weer de associatie met plastic. Voor nog geen euro koop ik een rol boterhamzakjes. In een lang lint zijn de zakjes achter elkaar op een rol gezet. Als ik er een zakje aftrek, de wand van het zakje is flinterdun, dan maak ik een opening en kan ik het zakje gebruiken. Hoe doen ze dat, zo’n flinterdunne reeks van aan elkaar gekoppelde zakjes maken? Het gaat boven mijn pet.

Zo gaat het dag in en uit. Ik word er niet gek van (al zou dat gemakkelijk kunnen), maar het brengt wel het besef: ik weet bijna niets en begrijpen doe ik het ook al niet.

----------

De tekening is van Henk Klaren.

© 2024 Arie de Jong
powered by CJ2