Op 9 juni kreeg ik een bericht van Cornelis de Bondt, componist en voormalig docent aan het Koninklijk Conservatorium (KC) in Den Haag: ‘Ik zag foto’s op Facebook voorbij komen met bulldozers voor het KC. Daar staat een beeld van Heppe de Moor, van Arnold Schönberg. Wat gaat daarmee gebeuren. Niemand die het mij kan vertellen.’

Mijn belangstelling was gewekt. Zeker toen ik hoorde dat de schrijfster Margriet de Moor de weduwe van Heppe was. Margriet ken ik niet, maar haar zus, de schilderes Maria Neefjes, is een vriendin van mij. Maar wat was er nou eigenlijk met dat kunstwerk aan de hand?

Als ik het Maria vraag, reageert ze geëmotioneerd.  ‘Het voormalige gebouw van het KC wordt gesloopt omdat het conservatorium naar het nieuwe muziekcentrum Amare aan het Spui verhuisd is.  Ze hadden dat beeld gewoon mee moeten verhuizen, maar om een of andere reden willen ze dat niet. Nu hebben ze het aan de dochters van Heppe en Margriet aangeboden, maar die willen dat kunstwerk niet hebben. Ten eerste is het veel te groot. Zoiets past niet in een woonhuis. Maar zijn dochters hebben er ook een hekel aan omdat dat beeld direct gerelateerd is aan zijn dood. Het feit dat het verhaal voor de familie zwaar en droevig is, vind ik echter geen reden om zo’n indrukwekkend kunstwerk te vernietigen.’

‘Schönberg en Juliana zijn gemaakt van epoxy, kunsthars’, legt Maria uit. ‘Heppe is daar niet zorgvuldig genoeg mee omgegaan, zodat hij tijdens het maken van die sculpturen veel stof heeft binnengekregen. Hij is daar ziek van geworden. Zijn dood is direct gerelateerd aan die kunstwerken, vandaar dat de familie er een getroebleerde verhouding mee heeft.’

Maria meent echter niet dat de familie om die reden vindt dat het kunstwerk vernietigd moet worden. ‘Ze zouden het wel degelijk toestaan als het in een muziekgebouw zou komen. Het is een gefrustreerde reactie op de nonchalance en de achteloosheid waarmee er gelijk al geen plaats voor dit kunstwerk was in Amare. De familie is klemgezet door de 'keuze' om het beeld terug te 'mogen' krijgen. Dit beeld had vanzelfsprekend een plek moeten krijgen in Amare. Maar nee, ze willen het niet, het is niet Vrolijk genoeg! Niemand heeft daar ook maar enige liefde voor beeldende kunst. Ook geen respect trouwens. En dan zetten ze de familie voor de keuze: meenemen of vernietigen. Ik vind het verschrikkelijk. ‘

Cornelis de Bondt laat het er niet bij zitten. ‘Ik heb de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en de afdeling monumentenzorg van de gemeente Den Haag gevraagd of dat zo maar mag, een kunstwerk slopen. Het blijkt dat de gemeente formeel eigenaar is van het beeld. Ik zal even voorlezen wat de gemeente schrijft: ‘Alle initiatieven voor herplaatsing zijn op niets uitgelopen en de erven geven er niet om. Tenzij zich er nu een geïnteresseerde zich aanbiedt om het werk over te nemen, rest niets anders dan het goed te documenteren.’ Dat betekent dus sloop, als er zich geen geïnteresseerde partij aandient. ‘Schönberg’ is in afwachting van een definitief vonnis goed ingepakt, althans dat hoop ik.’

Intussen is er een open brief gepubliceerd om het beeld te behouden en een comité bestaande uit Ad ‘s-Gravensande, Frans de Ruiter en Henk vd Meulen is aan de slag gegaan om het beeld herplaatst te krijgen.