archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > Beelden uit soberder tijden delen printen terug
Zwak, misselijk en ziek? Peter Schröder

0502BS Zwak1
Doe een kuur!
Beginnen bij het begin: Moe, somber, lusteloos, zwak, hoofdpijn, slapeloosheid, gebrek aan eetlust. Misselijk? Nervieus? Verhoging? Diarrhee? Wat zal ik zeggen dokter, ik ben tot niks in staat, nu eens pijnen in de rug, dan weer hinderlast van de buik – of woorden van gelijke strekking uit het Groot Kwalenboek. Dokter kijkt vandaag de dag verveeld/ invoelend/ begrijpend en zegt niet al te veel. Geeft de cliënt ruimte om zijn verhaal te vertellen.
Dertig jaar geleden kwam je in zo’n geval bij de dokter om pillen en drankjes. Die wilde hij eigenlijk niet kwijt. Voor je het wist begon hij over de huiselijke situatie en de verhoudingen op het werk. Alleen na heel stevig drammen kreeg je een sterk naar placebo riekende medicatie. Het trefwoord was ‘vage klachten’. Meestal kwam je in Nederland niet verder dan het advies: Doe het rustig aan, forceer de zaak niet, kruip onder de wol als u denkt daar beter van te worden, of maak een stevige boswandeling als u denkt dat dat beter helpt. Ga in ieder geval maar niet werken en kom dan over 2 weken weer terug. De zieke/ zwakke/ vermoeide mens voelde zich niet echt begrepen. (Excuus voor de overlast, bedankt voor uw begrip.)

Ziek met uitgebreide remedie
Dat was rond de vorige eeuwwisseling in veel Europese landen anders. Mevrouw/meneer, het is een ernstige zaak die wij grondig gaan aanpakken, u krijgt van mij tegen de vermoeidheid deze druppels rond het middaguur met water in te nemen, tegen de somberheid deze pillen 3 x daags tijdens het eten, tegen de lusteloosheid deze ampullen 2 maal daags, bij ontwaken en vóór het slapen gaan, en tegen de zwakte krijgt u van mijn assistente 2x in de week een injectie etc. etc. ad inf. Indien er binnen één week geen verbetering optreedt, komt u direct terug en gaan wij over op een meeromvattende behandeling.
Die meeromvattende behandeling bestond uit een Kuur in een Kuuroord. Ver weg van huis en haard in een Badplaats, aan een (medicinale) Zeekust of rond een medicinale Bron in de bosrijke omgeving in het binnenland. Vergis u niet: geen sprake van een vakantiegevoel en het vieren van de teugels, een behandeling onder een zeer strikt regime. Normale dokters hadden de Kuur in hun repertoire, het Fonds en/of de verzekering betaalden de kosten.

Het heilzaam regime
Mevrouw/Meneer Hoorweg: U staat elke dag om 07:30 op, niet eerder en niet later, en drinkt dan 3 glazen water uit de Stevenson-bron. Daarna gaat u weer terug naar bed en komt daar weer uit om 09:00. U ondergaat dan 3 wisselbaden en maakt toilet, waarna u een lichte maaltijd (havervlokken met slagroom) aangevuld door 2 glazen water uit de Marie-Antoinette bron moet innemen. Tussen 09:45 en 11:00 maakt u een wandeling (door het bos, langs het meer, over het strand). Weer terug in Huize Waterloos drinkt u 4 glazen water uit de Sulfur-bron. Tussen 11:30 en 14:00 volgt dan absolute bedrust. Etc. etc. ad inf.
Wat was de kern van deze bezigheden? Precies, het doorbreken van de verziekte toestand door een mooi mengsel van gehoorzaamheid (Door een dichtgespijkerd regime eindelijk in staat het allemaal eens los te laten.) en zelfwerkzaamheid (Wat een voldoening om zo’n uitvoerig dagprogramma tot een goed einde te brengen.). Andere koek dan een eigentijds ziekenhuis met zijn verstikkende bloemenweelde, Ziekenomroep en Cliniclowns. (Wel hopen dat er geen sprake was van hartproblemen of leukemie.)

Nieuwsberichten
De overeenkomsten en de verschillen van toen en later: na een periode van klagen die voor0502BS Zwak2 de (sociale) omgeving al gauw een zware belasting betekende kan de patiënt tijdens de behandeling/ kuur/ opname eindelijk de tijdelijke buitenwereld van intimi, vrienden en kennissen nieuwsberichten brengen. En toen hij nog nauwelijks ‘naar buiten’ kon telefoneren en zeker geen SMS'jes of MMS'jes (kijk ff!) kon versturen schreef hij prentbriefkaarten naar het thuisfront. Kaarten met afbeeldingen van een uitzonderlijk ander leven voorzien van Goed, in ieder geval niet al te negatief Nieuws. Op kaart 1 zien we de Grande Buvette in het Kuuroord van La Bourboule. Drie bevallige jongedames in chique uniformen staan klaar uit de kunstig gebeeldhouwde fontein heilzaam water te tappen voor een al even chique geklede cliëntèle van zieken. En dit is dan in het armelijke Auvergne. Het is 20 juli 1900 en meneer? mevrouw? mejuffrouw? Grenade stuurt deze kaart naar mejuffrouw Henriëtte Grenade in Verviers (België). Hij/zij stuurt duizenden kussen en laat ook haar vader groeten.

Zicht op behandeling
Kaart 2 uit de Collection Artistique brengt ons in Aix-le- Bains in de Nouvelle cabine de douches. We zien twee schaars geklede heren behandelaars stevig kneden in de voeten en de rug van een derde heer patiënt. De associatie met een minder zachtzinnig verhoor dient zich aan. Mevrouw Filon, 1m dans le Scie. II. stuurt op 8 augustus 1905 deze kaart naar Leon Verannemay de Watersloot in Bruxelles. Ze schrijft: En de hond? Een schitterende tijd hier. We zullen woensdag in Genève zijn, in het Grand Hotel National Mevrouw en ik verkeren in perfecte gezondheid. Kaart 3 toont ons in Aix-les-Bains een kuurganger die zodanig verzwakt is dat hij niet meer op eigen kracht vooruit komt en nu vervoerd wordt in een draagstoel met fraaie overkapping. De stoel wordt gedragen door gëuniformeerde PorteursChairmen. Zouden de hedendaagse Chairpeople van de boards van overheid en bedrijfsleven zich nog realiseren dat ze ooit als eenvoudige proletarische dragers begonnen zijn?
 
Tijd voor een uitstapje naar de kust met kaart 4. Berck Plage – Voiture de malade sur la Plage; Cette voiture aménagée spécialement pour le traitement marin permet au malade de longues promenades sur l’immense plage de sable fin. (Dit voertuig dat speciaal is ingericht voor de mariene behandeling stelt de zieke in staat lange tochten te maken over het immense strand van fin zand.) Het is 2 december (brrr!) en een anonymus stuurt deze kaart uit Hotel – Villa Normande à Berck Plage aan Ma Chère Denise: Marie Therèse heeft mij geschreven dat je moe was en de lessen niet meer volgt. Zou het je opvrolijken als je met mij postzegels ruilde? Dat zou mij veel plezier doen want ik heb hier niet veel afleiding. De hele dag lig ik uitgestrekt in een soort goot die op een kar is vastgemaakt die dragers op de plekken brengen waar men heen moet. Ik denk dat als je me zo zou zien, je hartelijk zou moeten lachten. Bijna alle zieken hebben een dergelijk voertuig tot hun beschikking.
Op de kaart is geen sprake van dragers maar van een trekdier, een ezel wel te verstaan.

Volgende keer naar de Ziekenhuizen van 50 jaar geleden.

Kaarten uit ‘De Peter Schröder Collectie’, copyright 2007 Peter Schröder
 
**********************************
Drs. Theo IJzermans geeft begeleiding bij
persoonlijke ontwikkeling op het werk.
Ga voor informatie naar www.ijzermans.org


© 2007 Peter Schröder meer Peter Schröder - meer "Beelden uit soberder tijden" -
Beschouwingen > Beelden uit soberder tijden
Zwak, misselijk en ziek? Peter Schröder
0502BS Zwak1
Doe een kuur!
Beginnen bij het begin: Moe, somber, lusteloos, zwak, hoofdpijn, slapeloosheid, gebrek aan eetlust. Misselijk? Nervieus? Verhoging? Diarrhee? Wat zal ik zeggen dokter, ik ben tot niks in staat, nu eens pijnen in de rug, dan weer hinderlast van de buik – of woorden van gelijke strekking uit het Groot Kwalenboek. Dokter kijkt vandaag de dag verveeld/ invoelend/ begrijpend en zegt niet al te veel. Geeft de cliënt ruimte om zijn verhaal te vertellen.
Dertig jaar geleden kwam je in zo’n geval bij de dokter om pillen en drankjes. Die wilde hij eigenlijk niet kwijt. Voor je het wist begon hij over de huiselijke situatie en de verhoudingen op het werk. Alleen na heel stevig drammen kreeg je een sterk naar placebo riekende medicatie. Het trefwoord was ‘vage klachten’. Meestal kwam je in Nederland niet verder dan het advies: Doe het rustig aan, forceer de zaak niet, kruip onder de wol als u denkt daar beter van te worden, of maak een stevige boswandeling als u denkt dat dat beter helpt. Ga in ieder geval maar niet werken en kom dan over 2 weken weer terug. De zieke/ zwakke/ vermoeide mens voelde zich niet echt begrepen. (Excuus voor de overlast, bedankt voor uw begrip.)

Ziek met uitgebreide remedie
Dat was rond de vorige eeuwwisseling in veel Europese landen anders. Mevrouw/meneer, het is een ernstige zaak die wij grondig gaan aanpakken, u krijgt van mij tegen de vermoeidheid deze druppels rond het middaguur met water in te nemen, tegen de somberheid deze pillen 3 x daags tijdens het eten, tegen de lusteloosheid deze ampullen 2 maal daags, bij ontwaken en vóór het slapen gaan, en tegen de zwakte krijgt u van mijn assistente 2x in de week een injectie etc. etc. ad inf. Indien er binnen één week geen verbetering optreedt, komt u direct terug en gaan wij over op een meeromvattende behandeling.
Die meeromvattende behandeling bestond uit een Kuur in een Kuuroord. Ver weg van huis en haard in een Badplaats, aan een (medicinale) Zeekust of rond een medicinale Bron in de bosrijke omgeving in het binnenland. Vergis u niet: geen sprake van een vakantiegevoel en het vieren van de teugels, een behandeling onder een zeer strikt regime. Normale dokters hadden de Kuur in hun repertoire, het Fonds en/of de verzekering betaalden de kosten.

Het heilzaam regime
Mevrouw/Meneer Hoorweg: U staat elke dag om 07:30 op, niet eerder en niet later, en drinkt dan 3 glazen water uit de Stevenson-bron. Daarna gaat u weer terug naar bed en komt daar weer uit om 09:00. U ondergaat dan 3 wisselbaden en maakt toilet, waarna u een lichte maaltijd (havervlokken met slagroom) aangevuld door 2 glazen water uit de Marie-Antoinette bron moet innemen. Tussen 09:45 en 11:00 maakt u een wandeling (door het bos, langs het meer, over het strand). Weer terug in Huize Waterloos drinkt u 4 glazen water uit de Sulfur-bron. Tussen 11:30 en 14:00 volgt dan absolute bedrust. Etc. etc. ad inf.
Wat was de kern van deze bezigheden? Precies, het doorbreken van de verziekte toestand door een mooi mengsel van gehoorzaamheid (Door een dichtgespijkerd regime eindelijk in staat het allemaal eens los te laten.) en zelfwerkzaamheid (Wat een voldoening om zo’n uitvoerig dagprogramma tot een goed einde te brengen.). Andere koek dan een eigentijds ziekenhuis met zijn verstikkende bloemenweelde, Ziekenomroep en Cliniclowns. (Wel hopen dat er geen sprake was van hartproblemen of leukemie.)

Nieuwsberichten
De overeenkomsten en de verschillen van toen en later: na een periode van klagen die voor0502BS Zwak2 de (sociale) omgeving al gauw een zware belasting betekende kan de patiënt tijdens de behandeling/ kuur/ opname eindelijk de tijdelijke buitenwereld van intimi, vrienden en kennissen nieuwsberichten brengen. En toen hij nog nauwelijks ‘naar buiten’ kon telefoneren en zeker geen SMS'jes of MMS'jes (kijk ff!) kon versturen schreef hij prentbriefkaarten naar het thuisfront. Kaarten met afbeeldingen van een uitzonderlijk ander leven voorzien van Goed, in ieder geval niet al te negatief Nieuws. Op kaart 1 zien we de Grande Buvette in het Kuuroord van La Bourboule. Drie bevallige jongedames in chique uniformen staan klaar uit de kunstig gebeeldhouwde fontein heilzaam water te tappen voor een al even chique geklede cliëntèle van zieken. En dit is dan in het armelijke Auvergne. Het is 20 juli 1900 en meneer? mevrouw? mejuffrouw? Grenade stuurt deze kaart naar mejuffrouw Henriëtte Grenade in Verviers (België). Hij/zij stuurt duizenden kussen en laat ook haar vader groeten.

Zicht op behandeling
Kaart 2 uit de Collection Artistique brengt ons in Aix-le- Bains in de Nouvelle cabine de douches. We zien twee schaars geklede heren behandelaars stevig kneden in de voeten en de rug van een derde heer patiënt. De associatie met een minder zachtzinnig verhoor dient zich aan. Mevrouw Filon, 1m dans le Scie. II. stuurt op 8 augustus 1905 deze kaart naar Leon Verannemay de Watersloot in Bruxelles. Ze schrijft: En de hond? Een schitterende tijd hier. We zullen woensdag in Genève zijn, in het Grand Hotel National Mevrouw en ik verkeren in perfecte gezondheid. Kaart 3 toont ons in Aix-les-Bains een kuurganger die zodanig verzwakt is dat hij niet meer op eigen kracht vooruit komt en nu vervoerd wordt in een draagstoel met fraaie overkapping. De stoel wordt gedragen door gëuniformeerde PorteursChairmen. Zouden de hedendaagse Chairpeople van de boards van overheid en bedrijfsleven zich nog realiseren dat ze ooit als eenvoudige proletarische dragers begonnen zijn?
 
Tijd voor een uitstapje naar de kust met kaart 4. Berck Plage – Voiture de malade sur la Plage; Cette voiture aménagée spécialement pour le traitement marin permet au malade de longues promenades sur l’immense plage de sable fin. (Dit voertuig dat speciaal is ingericht voor de mariene behandeling stelt de zieke in staat lange tochten te maken over het immense strand van fin zand.) Het is 2 december (brrr!) en een anonymus stuurt deze kaart uit Hotel – Villa Normande à Berck Plage aan Ma Chère Denise: Marie Therèse heeft mij geschreven dat je moe was en de lessen niet meer volgt. Zou het je opvrolijken als je met mij postzegels ruilde? Dat zou mij veel plezier doen want ik heb hier niet veel afleiding. De hele dag lig ik uitgestrekt in een soort goot die op een kar is vastgemaakt die dragers op de plekken brengen waar men heen moet. Ik denk dat als je me zo zou zien, je hartelijk zou moeten lachten. Bijna alle zieken hebben een dergelijk voertuig tot hun beschikking.
Op de kaart is geen sprake van dragers maar van een trekdier, een ezel wel te verstaan.

Volgende keer naar de Ziekenhuizen van 50 jaar geleden.

Kaarten uit ‘De Peter Schröder Collectie’, copyright 2007 Peter Schröder
 
**********************************
Drs. Theo IJzermans geeft begeleiding bij
persoonlijke ontwikkeling op het werk.
Ga voor informatie naar www.ijzermans.org
© 2007 Peter Schröder
powered by CJ2