archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Op de fiets delen printen terug
Sûdwest Fryslân Bram Schilperoord

1915BZ Greonterp
Op de fiets rijdend door Zuidwest Friesland, of zoals de Friezen zelf zeggen Sudwest Fryslân viel het me op dat men hier niet erg gesteld is op verandering. Terwijl bijvoorbeeld in Amsterdam binnen vijf jaar alle authentieke winkels in de verbindingsstraatjes tussen de Dam en de Wallen zijn getransformeerd naar toeristenspots waar vrijwel uitsluitend goedkope souvenirs, voorzien van het opschrift ‘I am Amsterdam’ worden verkocht, rommel die bij thuiskomst waarschijnlijk al snel in de vuilnisbak belandt, gaan in de dorpen in Fryslân de winkels of handel over van vader op zoon (of van moeder op dochter). Hoe weet ik dat zo zeker? Omdat mijn vriendin gedurende het jaar 2007 langdurig in deze streek verbleef en nu 15 jaar later dezelfde winkeltjes aantrof, vaak nog met dezelfde eigenaar achter de toonbank, of ten minste een familielid die het zaakje nu runde.

Zo bezochten we een krakkemikkig winkeltje in tweedehands boeken, waar in het anderhalve decennium niets was veranderd, behalve (misschien) het boekenaanbod. Ook op de pontjes waarop wij de kanalen en rivieren moesten oversteken bleek de stuurman of stuurvrouw dezelfde te zijn als 15 jaar terug, of minstens een familielid.

Mijn vriendin en haar toenmalige vriend bezochten Friesland toen niet per fiets maar deden de dorpen aan met een zeilboot. Met die boot meerden ze eens af bij een snackbar in Laaksum, gelegen aan het IJsselmeer, een grote tent waar de Rock ‘n Roll over de steiger schalde. Half mei, dit jaar zaten we in dezelfde tent. Niks nieuw verbouwd, dezelfde entourage, en met de tijdloze Rock ‘n Roll klanken van 15 jaar geleden op de achtergrond kregen we onze bestelling aangereikt door de zoon van de toenmalige eigenaar.

Bewaakte spoorwegovergang

Datzelfde IJsselmeer leent zich bij harde wind ook uitstekend voor kitesurfen. En harde wind hadden we! Een Zuidwester 4 tot 5 blies de kitesurfers af en toe huizenhoog over het water, waarbij sommigen spectaculaire salto’s maakten. Wat voelde ik me, met mijn fietsje aan de hand, een sukkel bij het zien van de sprongen die ze maakten.

In Sudwest Fryslân reden we op het Brekkenpad, een zes kilometer lang, één meter breed fiets-en wandelpad rond de Brekken, een van de talloze meren in Friesland. Een weggetje niet zonder gevaar bij tegemoetkomende fietsers. De onbewaakte spoorwegovergang over het spoor van Harlingen naar Stavoren op dit weggetje was vervangen door een tunneltje voorzien van traptreden en een railtje voor je fiets. Tunnels! De oplossing voor de naar schatting honderdvijftig onbewaakte treinovergangen in Nederland. Nooit meer ongelukken. Ook durf ik te beweren dat dezein in hoek van Friesland minstens zo mooi is als de favoriete vakantiedepartementen in Frankrijk. En iets makkelijker te bereiken (!). Geen volledig verstopte Route Soleil. Geen peages, maar domweg met je fietsje in 80 minuten met de ferry van Enkhuizen naar Stavoren.


Gerard Reve

Een van mijn grootste verrassingen tijdens onze fietstocht door Zuidwest Friesland was een bezoekje aan Greonterp, een dorpje waar de eertijds bekende schrijver Gerard Reve, toen nog Gerard Cornelis van het Reve, een groot deel van de jaren zestig heeft doorgebracht en waar waarschijnlijk zijn beste werk tot stand kwam: de brieven en gedichten in ‘Nader tot U’, en ‘Op weg naar het einde”. Reve werd in die tijd als ‘godslasteraar' bestempeld door senator Algra, die een proces aanspande tegen de schrijver dat al spoedig werd geseponeerd. Ter ere van de publiciteit die deze affaire teweegbracht noemde Reve zijn woning ‘Huize Algra’. Bij nader inzien vond hij dat toch te veel eer en veranderde de naam in ‘Het Gras’. Een halve eeuw na dato staat zijn huis nog overeind, voorzien van dezelfde naam! In het piepkleine kerkje, nog geen twintig meter verwijderd van zijn huis, hangen enkele uitspraken en teksten van de schrijver die in de jaren zestig en zeventig behoorde tot een van de meest gelezen Nederlandse schrijvers. Maar, moet ik als frequente Reve lezer bekennen, naar mijn gewaagde veronderstelling heeft hij na genoemde bundels en uiteraard zijn fameuze roman ‘De Avonden' nooit meer zo’n sensitief niveau gehaald.

Maria Assumptie

Schrijf je beter in een gehuchtje dat niet meer dan tien huizen omvat en waar vrijwel geen afleiding bestaat in de vorm van cafés of ander amusement, alsook door het gebrek aan overnachtingsmogelijkheden bezoek van vrienden en literatuur-deskundigen beperkt blijft en kom je daardoor tot je beste werk? Je zou het haast denken. Overigens stond Reve in die jaren ondanks het gebrek aan cafés bekend als een ‘stevige innemer’. In zijn eigen bewoordingen was een dagelijks gebruik van ‘een flesje of drie rood’ geen uitzondering. In zijn buurman, een kunstschilder die hij in zijn geschriften Boelie noemt vond hij een gelijkaardige medegebruiker, waarbij in hun gesprekken soms meningsverschillen aan het licht kwamen die nog wel eens tot gebroken glaswerk leidde.
Wat mij trof in het kerkje was dat de schrijver, die toch geen al te gemakkelijke buurman moest zijn geweest met zoveel waardering wordt herdacht, en wel elk jaar op 15 augustus: Maria Assumptie, met wijn, proza en poëzie.

Voor mij was dit bezoekje aan dit dorp een hoogtepunt van onze fietstocht door Zuidwest Friesland. En voor de statistiek: afgelegde afstand 220 kilometer.


----------

De klokketoren van Greonterp is gekiekt door de schrijver.


© 2022 Bram Schilperoord meer Bram Schilperoord - meer "Op de fiets"
Bezigheden > Op de fiets
Sûdwest Fryslân Bram Schilperoord
1915BZ Greonterp
Op de fiets rijdend door Zuidwest Friesland, of zoals de Friezen zelf zeggen Sudwest Fryslân viel het me op dat men hier niet erg gesteld is op verandering. Terwijl bijvoorbeeld in Amsterdam binnen vijf jaar alle authentieke winkels in de verbindingsstraatjes tussen de Dam en de Wallen zijn getransformeerd naar toeristenspots waar vrijwel uitsluitend goedkope souvenirs, voorzien van het opschrift ‘I am Amsterdam’ worden verkocht, rommel die bij thuiskomst waarschijnlijk al snel in de vuilnisbak belandt, gaan in de dorpen in Fryslân de winkels of handel over van vader op zoon (of van moeder op dochter). Hoe weet ik dat zo zeker? Omdat mijn vriendin gedurende het jaar 2007 langdurig in deze streek verbleef en nu 15 jaar later dezelfde winkeltjes aantrof, vaak nog met dezelfde eigenaar achter de toonbank, of ten minste een familielid die het zaakje nu runde.

Zo bezochten we een krakkemikkig winkeltje in tweedehands boeken, waar in het anderhalve decennium niets was veranderd, behalve (misschien) het boekenaanbod. Ook op de pontjes waarop wij de kanalen en rivieren moesten oversteken bleek de stuurman of stuurvrouw dezelfde te zijn als 15 jaar terug, of minstens een familielid.

Mijn vriendin en haar toenmalige vriend bezochten Friesland toen niet per fiets maar deden de dorpen aan met een zeilboot. Met die boot meerden ze eens af bij een snackbar in Laaksum, gelegen aan het IJsselmeer, een grote tent waar de Rock ‘n Roll over de steiger schalde. Half mei, dit jaar zaten we in dezelfde tent. Niks nieuw verbouwd, dezelfde entourage, en met de tijdloze Rock ‘n Roll klanken van 15 jaar geleden op de achtergrond kregen we onze bestelling aangereikt door de zoon van de toenmalige eigenaar.

Bewaakte spoorwegovergang

Datzelfde IJsselmeer leent zich bij harde wind ook uitstekend voor kitesurfen. En harde wind hadden we! Een Zuidwester 4 tot 5 blies de kitesurfers af en toe huizenhoog over het water, waarbij sommigen spectaculaire salto’s maakten. Wat voelde ik me, met mijn fietsje aan de hand, een sukkel bij het zien van de sprongen die ze maakten.

In Sudwest Fryslân reden we op het Brekkenpad, een zes kilometer lang, één meter breed fiets-en wandelpad rond de Brekken, een van de talloze meren in Friesland. Een weggetje niet zonder gevaar bij tegemoetkomende fietsers. De onbewaakte spoorwegovergang over het spoor van Harlingen naar Stavoren op dit weggetje was vervangen door een tunneltje voorzien van traptreden en een railtje voor je fiets. Tunnels! De oplossing voor de naar schatting honderdvijftig onbewaakte treinovergangen in Nederland. Nooit meer ongelukken. Ook durf ik te beweren dat dezein in hoek van Friesland minstens zo mooi is als de favoriete vakantiedepartementen in Frankrijk. En iets makkelijker te bereiken (!). Geen volledig verstopte Route Soleil. Geen peages, maar domweg met je fietsje in 80 minuten met de ferry van Enkhuizen naar Stavoren.


Gerard Reve

Een van mijn grootste verrassingen tijdens onze fietstocht door Zuidwest Friesland was een bezoekje aan Greonterp, een dorpje waar de eertijds bekende schrijver Gerard Reve, toen nog Gerard Cornelis van het Reve, een groot deel van de jaren zestig heeft doorgebracht en waar waarschijnlijk zijn beste werk tot stand kwam: de brieven en gedichten in ‘Nader tot U’, en ‘Op weg naar het einde”. Reve werd in die tijd als ‘godslasteraar' bestempeld door senator Algra, die een proces aanspande tegen de schrijver dat al spoedig werd geseponeerd. Ter ere van de publiciteit die deze affaire teweegbracht noemde Reve zijn woning ‘Huize Algra’. Bij nader inzien vond hij dat toch te veel eer en veranderde de naam in ‘Het Gras’. Een halve eeuw na dato staat zijn huis nog overeind, voorzien van dezelfde naam! In het piepkleine kerkje, nog geen twintig meter verwijderd van zijn huis, hangen enkele uitspraken en teksten van de schrijver die in de jaren zestig en zeventig behoorde tot een van de meest gelezen Nederlandse schrijvers. Maar, moet ik als frequente Reve lezer bekennen, naar mijn gewaagde veronderstelling heeft hij na genoemde bundels en uiteraard zijn fameuze roman ‘De Avonden' nooit meer zo’n sensitief niveau gehaald.

Maria Assumptie

Schrijf je beter in een gehuchtje dat niet meer dan tien huizen omvat en waar vrijwel geen afleiding bestaat in de vorm van cafés of ander amusement, alsook door het gebrek aan overnachtingsmogelijkheden bezoek van vrienden en literatuur-deskundigen beperkt blijft en kom je daardoor tot je beste werk? Je zou het haast denken. Overigens stond Reve in die jaren ondanks het gebrek aan cafés bekend als een ‘stevige innemer’. In zijn eigen bewoordingen was een dagelijks gebruik van ‘een flesje of drie rood’ geen uitzondering. In zijn buurman, een kunstschilder die hij in zijn geschriften Boelie noemt vond hij een gelijkaardige medegebruiker, waarbij in hun gesprekken soms meningsverschillen aan het licht kwamen die nog wel eens tot gebroken glaswerk leidde.
Wat mij trof in het kerkje was dat de schrijver, die toch geen al te gemakkelijke buurman moest zijn geweest met zoveel waardering wordt herdacht, en wel elk jaar op 15 augustus: Maria Assumptie, met wijn, proza en poëzie.

Voor mij was dit bezoekje aan dit dorp een hoogtepunt van onze fietstocht door Zuidwest Friesland. En voor de statistiek: afgelegde afstand 220 kilometer.


----------

De klokketoren van Greonterp is gekiekt door de schrijver.
© 2022 Bram Schilperoord
powered by CJ2