archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > Een rustig mens delen printen terug
Annelien Kappeyne van de Coppello Eelco van der Waals

1817BS KappeynezaalIn november 1975 begon ik als leerling-stenograaf bij de Tweede Kamer. Tijdens mijn opleiding kreeg ik onder meer lessen staatsrecht van Annelien Kappeyne van de Coppello (24 oktober 1936 - 23 februari 1990). Als voorzitter van de Gemengde Commissie voor de Stenografische Dienst der Staten-Generaal beëdigde zij ons aan het eind van onze opleiding, in de schitterende Noenzaal van de Eerste Kamer. Ze deed het plechtig én losjes tegelijk.

Kappeyne van de Coppellozaal
In het Tweede Kamergebouw leeft zij voort in de naar haar genoemde Kappeyne van de Coppellozaal, die een paar jaar geleden van functie veranderde door de opening van het huidige Statenlokaal, het lunchcafé voor Kamerbewoners en bezoekers. Daar is haar beeltenis ook nu nog in rookglas te zien voor wie daarop let, met daarnaast nog altijd de aanduiding “Kappeyne van de Coppellozaal”. Verhuist zij straks ook mee naar de tijdelijke behuizing van de Kamer aan de Bezuidenhoutseweg, of moeten we haar hier met haar nagedachtenis.

Een herinnering
Een kleine vrouw met kort rood haar en een intelligente oogopslag stapt binnen, monstert ons klasje en stelt zich voor. Annelien Kappeyne van de Coppello, lid van de Tweede Kamer voor de VVD, jurist. Ze zet haar tas op de grond, een grote fles water op tafel en begint de eerste van een reeks lessen die ik nooit zal vergeten.

Mensenwerk
De essentie van wat zij ons voorhoudt is ook decennia later nog volkomen actueel. Zo brengt ze ons bij dat staatsrecht mensenwerk is en als ongeschreven recht móet meeveranderen met nieuwe inzichten. Ze benadrukt dat de Kamer in zijn controlerende taak een ongelijke strijd voert met de ministeries "die je dan ook maar beter kunt wantrouwen".1817BS Kappeynevdc Ze doordringt ons van het belang van een goed functionerende rechtsstaat, juist om kwetsbare groepen te beschermen die gemakkelijk tussen de raderen kunnen worden vermalen, zoals statenlozen en zigeuners. Ze komt op voor de zelfbeschikking van homoseksuelen, is vóór abortus en tégen de doodstraf. Al met al laat ze een geheel eigen en eigenzinnig liberaal geluid horen.

Menten
Ook na deze lessen blijf ik haar met belangstelling volgen tijdens mijn werk in de Oude Zaal en elders op het Binnenhof. Een hoogtepunt is op 18 november 1976, wanneer zij namens de VVD-fractie het woord voert in het debat met minister van Justitie Dries van Agt over de van oorlogsmisdaden beschuldigde Pieter Menten. Samen met PvdA’er Aad Kosto en CPN'er Joop Wolff komt ze als de grote overwinnaar uit dit debat naar voren.

Grondwet
In 1979 boekt ze haar grootste succes door de toevoeging aan de Grondwet van de onaantastbaarheid van het menselijk lichaam in het nieuwe artikel 11. En in 1982 dient ze samen met Schelto Patijn een amendement op de Grondwet in om buitenlanders stemrecht voor de Tweede Kamer en voor Provinciale Staten te verlenen.

Markant
Scherp, markant, helder en modern. Ik ben Annelien Kappeyne van de Coppello nog altijd dankbaar voor wat zij ons leerde. Het heeft mijn blik gescherpt tijdens ontelbare Kamerdebatten sindsdien. Haar naam en beeltenis kom ik in deze laatste twee weken voor onze verhuizing weer tegen bij de Tweede Kamer. Haar gedachtegoed is nog springlevend en doorstaat ook de komende langdurige en ingrijpende opknapbeurt van het Binnenhof. Alles wat door mensen gemaakt is móet meeveranderen met nieuwe inzichten.

-----
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2021 Eelco van der Waals meer Eelco van der Waals - meer "Een rustig mens"
Beschouwingen > Een rustig mens
Annelien Kappeyne van de Coppello Eelco van der Waals
1817BS KappeynezaalIn november 1975 begon ik als leerling-stenograaf bij de Tweede Kamer. Tijdens mijn opleiding kreeg ik onder meer lessen staatsrecht van Annelien Kappeyne van de Coppello (24 oktober 1936 - 23 februari 1990). Als voorzitter van de Gemengde Commissie voor de Stenografische Dienst der Staten-Generaal beëdigde zij ons aan het eind van onze opleiding, in de schitterende Noenzaal van de Eerste Kamer. Ze deed het plechtig én losjes tegelijk.

Kappeyne van de Coppellozaal
In het Tweede Kamergebouw leeft zij voort in de naar haar genoemde Kappeyne van de Coppellozaal, die een paar jaar geleden van functie veranderde door de opening van het huidige Statenlokaal, het lunchcafé voor Kamerbewoners en bezoekers. Daar is haar beeltenis ook nu nog in rookglas te zien voor wie daarop let, met daarnaast nog altijd de aanduiding “Kappeyne van de Coppellozaal”. Verhuist zij straks ook mee naar de tijdelijke behuizing van de Kamer aan de Bezuidenhoutseweg, of moeten we haar hier met haar nagedachtenis.

Een herinnering
Een kleine vrouw met kort rood haar en een intelligente oogopslag stapt binnen, monstert ons klasje en stelt zich voor. Annelien Kappeyne van de Coppello, lid van de Tweede Kamer voor de VVD, jurist. Ze zet haar tas op de grond, een grote fles water op tafel en begint de eerste van een reeks lessen die ik nooit zal vergeten.

Mensenwerk
De essentie van wat zij ons voorhoudt is ook decennia later nog volkomen actueel. Zo brengt ze ons bij dat staatsrecht mensenwerk is en als ongeschreven recht móet meeveranderen met nieuwe inzichten. Ze benadrukt dat de Kamer in zijn controlerende taak een ongelijke strijd voert met de ministeries "die je dan ook maar beter kunt wantrouwen".1817BS Kappeynevdc Ze doordringt ons van het belang van een goed functionerende rechtsstaat, juist om kwetsbare groepen te beschermen die gemakkelijk tussen de raderen kunnen worden vermalen, zoals statenlozen en zigeuners. Ze komt op voor de zelfbeschikking van homoseksuelen, is vóór abortus en tégen de doodstraf. Al met al laat ze een geheel eigen en eigenzinnig liberaal geluid horen.

Menten
Ook na deze lessen blijf ik haar met belangstelling volgen tijdens mijn werk in de Oude Zaal en elders op het Binnenhof. Een hoogtepunt is op 18 november 1976, wanneer zij namens de VVD-fractie het woord voert in het debat met minister van Justitie Dries van Agt over de van oorlogsmisdaden beschuldigde Pieter Menten. Samen met PvdA’er Aad Kosto en CPN'er Joop Wolff komt ze als de grote overwinnaar uit dit debat naar voren.

Grondwet
In 1979 boekt ze haar grootste succes door de toevoeging aan de Grondwet van de onaantastbaarheid van het menselijk lichaam in het nieuwe artikel 11. En in 1982 dient ze samen met Schelto Patijn een amendement op de Grondwet in om buitenlanders stemrecht voor de Tweede Kamer en voor Provinciale Staten te verlenen.

Markant
Scherp, markant, helder en modern. Ik ben Annelien Kappeyne van de Coppello nog altijd dankbaar voor wat zij ons leerde. Het heeft mijn blik gescherpt tijdens ontelbare Kamerdebatten sindsdien. Haar naam en beeltenis kom ik in deze laatste twee weken voor onze verhuizing weer tegen bij de Tweede Kamer. Haar gedachtegoed is nog springlevend en doorstaat ook de komende langdurige en ingrijpende opknapbeurt van het Binnenhof. Alles wat door mensen gemaakt is móet meeveranderen met nieuwe inzichten.

-----
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2021 Eelco van der Waals
powered by CJ2