archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Luister! delen printen terug
Spem in alium Arie de Jong

1917VG Spem
Tijdens de jaarvergadering van De Leunstoel wisselde ik wat woorden met Henk Klaren die zo vaak een stukje heeft geschreven over populaire muziek van de afgelopen halve eeuw. Ik hield hem voor dat er veel meer muziek is dan hij behandelt, en dat het wel eens aardig kon zijn wat te vertellen over polyfone muziek uit de 15de en 16de eeuw. Dat leek hem niks, en wat helemaal afschuwelijk zou zijn: een linkje te plaatsen naar zulke muziek. Welnu, ik zie dat anders. Dus graag getuig ik van mijn waardering voor polyfone muziek uit de 15de en 16de eeuw. Wie zulke muziek verafschuwt kan de rest van dit stukje beter ongelezen laten. Wie nieuwsgierig is of waardering kan opbrengen voor dergelijke muziek, die neem ik graag mee.

Laat ik de lezer meenemen naar de Tate Gallery in Liverpool, een dependance van Tate Modern in Londen. Het is 2003 en bij onze vakantie in Groot-Brittannië doen we de Tate Gallery aan in Liverpool. Ik vind dat extra interessant, omdat het onderdeel is van een groot stadsvernieuwingsproject in het havengebied van Liverpool. We komen in een zaal en daar staan 40 luidsprekers in een ovaal opgesteld. Uit die luidsprekers komt het weergaloze stuk van Thomas Tallis uit 1570, Spem in alium. Dat is een 40-stemmig stuk en uit elke luidspreker komt de stem van één van de 40 zangers. Die zangers zijn gegroepeerd in acht maal vijf stemmen, want soms zingen ze samen in zo’n groep, en soms volgen alle stemmen een eigen spoor.

Als toeschouwer, of beter: luisteraar, kun je kiezen waar je gaat staan. Je kunt naast één van de luidsprekers gaan staan en het stuk beleven zoals die zanger dat beleeft. Je kunt ook in het midden gaan staan, misschien kon je daar een dirigent plaatsen, al is er nooit een uitvoering op die manier. Het was prachtig. Mijn echtvriendin kon zich er niet van losmaken en beluisterde het stuk drie keer. Nog diezelfde week kochten we voor het eerst een CD waar Spem in alium op stond (later heb ik nog drie andere uitvoeringen aangeschaft). Een jaar later kon je dezelfde beleving doormaken in het Cobramuseum in Amstelveen. Op de bovenverdieping stonden weer die 40 luidsprekers opgesteld in een ovaal en kon je Spem in alium beluisteren. Opnieuw hebben we er herhaaldelijk naar geluisterd.

Nu behoort Spem in alium tot de hoogtepunten van de polyfone (kerk)muziek, net als het Miserere van Allegri. Er is echter nog veel meer te beleven. Al in de 9de eeuw was er polyfone muziek, maar vanaf de 12de eeuw kwam het in zwang en in de 14de, 15de en 16de eeuw hadden componisten en kerkkoren er veel plezier aan om zo te componeren en te zingen. Hoe kon je God beter eren dan door hem meerstemmig toe te zingen?

Spem in alium, uitgezonden door AvroTros in 2013, van een koor onder leiding van Harry Christopher op YouTube >>>

-----------

De illustraties is van Linda Hulshof.

Meer informatie: lindahulshof71@gmail.com






© 2022 Arie de Jong meer Arie de Jong - meer "Luister!" -
Vermaak en Genot > Luister!
Spem in alium Arie de Jong
1917VG Spem
Tijdens de jaarvergadering van De Leunstoel wisselde ik wat woorden met Henk Klaren die zo vaak een stukje heeft geschreven over populaire muziek van de afgelopen halve eeuw. Ik hield hem voor dat er veel meer muziek is dan hij behandelt, en dat het wel eens aardig kon zijn wat te vertellen over polyfone muziek uit de 15de en 16de eeuw. Dat leek hem niks, en wat helemaal afschuwelijk zou zijn: een linkje te plaatsen naar zulke muziek. Welnu, ik zie dat anders. Dus graag getuig ik van mijn waardering voor polyfone muziek uit de 15de en 16de eeuw. Wie zulke muziek verafschuwt kan de rest van dit stukje beter ongelezen laten. Wie nieuwsgierig is of waardering kan opbrengen voor dergelijke muziek, die neem ik graag mee.

Laat ik de lezer meenemen naar de Tate Gallery in Liverpool, een dependance van Tate Modern in Londen. Het is 2003 en bij onze vakantie in Groot-Brittannië doen we de Tate Gallery aan in Liverpool. Ik vind dat extra interessant, omdat het onderdeel is van een groot stadsvernieuwingsproject in het havengebied van Liverpool. We komen in een zaal en daar staan 40 luidsprekers in een ovaal opgesteld. Uit die luidsprekers komt het weergaloze stuk van Thomas Tallis uit 1570, Spem in alium. Dat is een 40-stemmig stuk en uit elke luidspreker komt de stem van één van de 40 zangers. Die zangers zijn gegroepeerd in acht maal vijf stemmen, want soms zingen ze samen in zo’n groep, en soms volgen alle stemmen een eigen spoor.

Als toeschouwer, of beter: luisteraar, kun je kiezen waar je gaat staan. Je kunt naast één van de luidsprekers gaan staan en het stuk beleven zoals die zanger dat beleeft. Je kunt ook in het midden gaan staan, misschien kon je daar een dirigent plaatsen, al is er nooit een uitvoering op die manier. Het was prachtig. Mijn echtvriendin kon zich er niet van losmaken en beluisterde het stuk drie keer. Nog diezelfde week kochten we voor het eerst een CD waar Spem in alium op stond (later heb ik nog drie andere uitvoeringen aangeschaft). Een jaar later kon je dezelfde beleving doormaken in het Cobramuseum in Amstelveen. Op de bovenverdieping stonden weer die 40 luidsprekers opgesteld in een ovaal en kon je Spem in alium beluisteren. Opnieuw hebben we er herhaaldelijk naar geluisterd.

Nu behoort Spem in alium tot de hoogtepunten van de polyfone (kerk)muziek, net als het Miserere van Allegri. Er is echter nog veel meer te beleven. Al in de 9de eeuw was er polyfone muziek, maar vanaf de 12de eeuw kwam het in zwang en in de 14de, 15de en 16de eeuw hadden componisten en kerkkoren er veel plezier aan om zo te componeren en te zingen. Hoe kon je God beter eren dan door hem meerstemmig toe te zingen?

Spem in alium, uitgezonden door AvroTros in 2013, van een koor onder leiding van Harry Christopher op YouTube >>>

-----------

De illustraties is van Linda Hulshof.

Meer informatie: lindahulshof71@gmail.com




© 2022 Arie de Jong
powered by CJ2