archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Een omweg waard | ||||
Testas in Teylers Museum | Arie de Jong | |||
Dit stukje gaat over museale bijvangst. Wie opschiet kan daar zelf nog op af tot 9 februari van dit nieuwe jaar. Hoezo bijvangst? Het werd hoog tijd dat ik de aflopende tentoonstellingen over Maarten van Heemskerck bezocht. Die werden gehouden in drie verschillende musea. In Alkmaar werd in twee zalen de oogst van de vijf jaar die hij in Rome was geweest getoond. In het Frans Hals Museum in Haarlem ging het om wat hij voor of na die tijd had gemaakt. Daar is niet alles van bewaard gebleven. De beeldenstorm in 1566 en latere jaren had helaas nogal wat verlies en vernielingen veroorzaakt. Een deel van zijn werk was immers in opdracht van kerken gemaakt. Er hing nog wel een werk dat opgekalefaterd was, maar waar de littekens van messteken nog zichtbaar waren. Prachtig waren vooral de portretten. Daarnaast was ook wat werk van leermeesters en collega’s uit die tijd meegenomen in de tentoonstelling. Hij was immers zelfs even leerling geweest bij Jan van Scorel. Veel aandacht daar voor zijn pronkstuk: een tweeluik waarop Sint Lucas Maria en kind schildert, de ultieme icoon voor de schutspatroon van het Sint Lucasgilde van de kunstschilders. Het derde museum waar je op af kon was het Teylers Museum, ook in Haarlem, waar een deel van de honderden prenten die Van Heemskerck had gemaakt werd getoond. Veel Bijbelse taferelen, maar ook een reeks van de acht wereldwonderen. (Acht? Dat moeten er toch zeven zijn? Wat Van Heemskerck betreft hoorde er ook het Colosseum bij, dat hij ook al in zijn Rome-tijd herhaaldelijk had getekend en geschilderd.) De bijvangst In Teylers was er echter een andere tentoonstelling (Yalla, Yalla! Zie je in Egypte), van de reis naar Egypte van Willem de Famars Testas, als tekenende assistent van Émile Prisse d'Avennes, een ver familielid van hem die een wetenschappelijke reis naar Egypte maakte om daar een boek te schrijven over de overblijfselen uit de oudheid. Die reis begon in 1858 en duurde twee jaar. De fascinatie voor Egypte werkte nog jaren door in het werk van Testas. De conservator van Teylers, Terry van Druten, wiens eerste aankoop in 2012 een briljant schilderij van Testas was van een waterbron in Caïro met een boom heeft een zeer bijzondere tentoonstelling weten te maken met een kijkje in het huidige Egypte, met voor de bezoeker een ongelooflijk mooie wandeling door een aantal ‘kamers’ aan de hand (in een podcast, ten gehore gebracht via een iPad met koptelefoon die je bij binnenkomst meekrijgt) van wat er aan prenten, schilderingen en zeer oude foto’s wordt getoond, met toelichtingen door hem zelf, acteur Sabri Saad El-Hamus die als twintigjarige verkaste van Egypte naar Nederland, en voorgelezen dagboekfragmenten. Het bleek een theatrale ervaring van jewelste voor het fraaie werk van een kunstenaar die niet bepaald in mijn geheugen was gegrift. Wie zichzelf dus een prachtige ervaring cadeau wil doen moet opschieten! |
||||
© 2025 Arie de Jong | ||||
powered by CJ2 |