Het Scheepvaartmuseum in Sneek is een bijzonder mooi museum. Iedere keer als ik er kom denk ik: 'het is nog leuker geworden dan het al was.' Deze keer ben ik alleen maar beneden geweest maar vond daar in de gewone publieksruimte alles al zeer geslaagd. Van de koffiehoek waar je zelf het eerste kopje koffie of thee ter verwelkoming mag nemen en rustig allerhande kunsttijdschriften kunt doorbladeren tot de bescheiden verkooptafel met een uitstekende keuze aan boeken op het aandachtsgebied van het museum zoals het prachtige boek van Aafke Steenhuis en haar man over de grote wilde vaart.

Zo is er de prachtige Omke Pier. Op het eerste gezicht is dit een foto van Hindeloopen en de Workumerwaard maar er zit veel meer in verborgen. Bijvoorbeeld een zin waarmee de Makkumer vissersfamilie Poepjes een goede visplaats in de familie steeds overdraagt aan nieuwe generaties; ‘Kooien krekt iepen, east oan’t twa wynmûnen en dan toer Hylpen yn boskje Workumerwaard’.  Dat levert een kunstwerk op met prachtige luchten, een ijle maar goed herkenbare horizon met de aanwijzingen uit de zin hierboven en een prachtige groep zwanen op het water: waar de zwanen te zien zijn zit de vis.

Beeldbepaler van de tentoonstelling is ‘De zee vrij spel? Kwelder Sneek’. Hierop is te zien hoe het vroeger geweest is en hoe het misschien weer zou kunnen worden. Sneek ligt op een terp linksachter en in het midden is een Friese boerderij op een terp te zien. Koeien lopen er voorlangs op weg naar droge grond. De lucht zit vol met naderende regenbuien.

Toekomst? Wij moesten denken aan de Halligen in het Duitse Noord-Friesland die geregeld overstromen en waar de bewoners op een terp wonen die dan als enige plek droog blijft. Of aan het Duitse eiland Neuwerk bij Cuxhaven dat alleen bij laag water over het wad bereikbaar is met paard en wagen.

Eartiids Earnewâld

De foto van het oude Eernewoude geeft een beeld van het landschap maar ook van de beroepen die vroeger in het dorp werden beoefend. Op de wand tegenover het kunstwerk laat een video zien hoe de foto is opgebouwd uit details die de kunstenaar in gesprekken met oude bewoners heeft achterhaald en apart in beeld heeft gebracht. De drie verschillende scheepjes die op de foto staan voegen zich na elkaar in het landschap en op de achtergrond verschijnt het dorp met een aantal kenmerkende gebouwen.  In een video vertelt Maartje dat ze altijd uitgaat van de details en het dan opbouwt naar een groter beeld. Haar kunstgevoel zorgt er dan voor dat vooral het grote beeld indrukwekkend is. 

Er zijn nog zeven andere grote fotografische kunstwerken. Een ervan past niet bij het thema want die is gemaakt in opdracht om de achtergronden van een jong meisje te laten zien. Prachtige beelden vanover de hele wereld zijn bij elkaar gebracht en tot een mooi geheel versmolten. Maartje Roos is een groot kunstenaar op een nieuw terrein.

----------

De illustraties zijn ontvangen van de kunstenares.