archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Grutte Pier op de kaart gezet Dik Kruithof

0809VG Grutte Pier
Omdat ik eer wilde doen aan het thema ging ik naar het Fries Museum in Leeuwarden. Eigenlijk speel ik nu dus een thuiswedstrijd. Aan de balie vroeg ik of ze landkaarten hadden. Na enig heen en weer gepraat bleken die er niet (meer) te zijn. Thuis hadden we het er ook al over gehad en een mogelijkheid zou zijn om te schrijven over de Schotanus-atlas, waarvan ik ooit een herdruk heb gekregen. Maar omdat deze rubriek zou gaan over museumbezoek leek me dat niet de mooiste oplossing.

Het Fries Museum is nu nog gehuisvest in oude panden aan de Tweebaksmarkt, een mooie straat aan de stille kant van het oude stadscentrum. Eén daarvan, de Kanselarij, is een jaar of vijftien geleden verkozen tot mooiste gebouw van Friesland. De Kanselarij is in 1571 gebouwd als zetel voor het Hof van Friesland, centrum van bestuur en rechtspraak. Het is nu het hoofdgebouw van het Fries Museum met twee mooie tentoonstellingszalen, in de kelder een permanente tentoonstelling uit de beroemde zilververzameling en op de zolder het Verzetsmuseum, dat ook de moeite waard is. Al die verdiepingen zijn bereikbaar met een lift maar ook met één van de mooiste wenteltrappen die ik ken, een houten trap van zo’n twee meter breed met veel lage brede treden.

De tentoonstelling in de grootste zaal heet Verhalen uit Friesland. Bij zo’n tentoonstelling hoort natuurlijk een landkaart en die was er ook: in de eerste vitrine, onder het zwaard van Grutte Pier. Voor als het op de foto niet duidelijk overkomt: het is een kaart van het middeleeuwse Friesland, dat veel te lijden had van overstromingen en indringers. Grutte Pier was een boer uit Kimswerd, die in 1515 vrouw, boerderij en bezittingen verloor door de rooftocht van een groep Saksische huurlingen. Hij riep om wraak tegen de bezetters en richtte een eigen legertje op: de Arumer Zwarte Hoop. Dat legertje werd ingehuurd door de Hertog van Gelre voor zijn strijd tegen de Hollandse gewesten. Zo is Grutte Pier bekend geworden van gevechten tegen de Hollanders op de Zuidzee en van invallen in havensteden als Medemblik. Volgens de overlevering had Grutte Pier tijdens de strijd een zin bedacht die0809VG Fierljeppen alleen Friezen goed konden uitspreken, zodat hij wist wie hij moest 'doden' in de strijd. Het zinnetje ging als volgt: ‘Bûter, brea en griene tsiis, wa dat net sizze kin is gjin oprjuchte Frysk.’ (Vertaling: ' Boter, brood en groene kaas, wie dat niet zeggen kan is geen oprechte Fries.').
Later, in de tijd van de Elfstedentochten, heeft dat zinnetje wijdere bekendheid gekregen.

Verhalen uit Friesland is een tentoonstelling die opvalt door de speelse aanpak en de gevarieerde onderwerpen. Uiteraard is er ruimte voor de adel en de stadhouders, maar ook het polsstokverspringen komt aan de orde, zelfs met een computeranimatie die geplaatst is in een vitrine. Een filmpje over een fierljeprecord als opvallend museumstuk.
Naast Grutte Pier ontbreekt natuurlijk Mata Hari niet als beroemdste telg fan it Heitelân (wie nog wel ontbreekt is Doutzen Kroes). Van Mata Hari zijn brieven te zien (en te beluisteren) die het Fries Museum onlangs van haar heeft kunnen bemachtigen en ze is te zien in een fotoserie.

In de tweede zaal van de Kanselarij wordt aandacht besteed aan de moderne kunst, in een geslaagde poging om op basis van thema’s als Fryslân, de zee, licht en duisternis, zonlicht, nacht en reizen werken van verschillende kunstenaars te koppelen. Mooie schilderijen van mensen als Gerrit Benner, de van Ameland afkomstige Tames Oud, Robert Zandvliet en Jan Wiegers wisselen af met videokunst, foto’s, een reliëf of een geluidsinstallatie. Een afwisselende presentatie die onder de titel ‘Windows’ een blik biedt op de collectie moderne en hedendaagse kunst.

Een groot gedeelte van het Fries Museum is al gesloten voor het publiek ter voorbereiding op de verhuizing naar de nieuwbouw op het Zaailand midden in de stad, maar deze twee tentoonstellingen zijn zeker een omweg waard.
 
*****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php


© 2011 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Grutte Pier op de kaart gezet Dik Kruithof
0809VG Grutte Pier
Omdat ik eer wilde doen aan het thema ging ik naar het Fries Museum in Leeuwarden. Eigenlijk speel ik nu dus een thuiswedstrijd. Aan de balie vroeg ik of ze landkaarten hadden. Na enig heen en weer gepraat bleken die er niet (meer) te zijn. Thuis hadden we het er ook al over gehad en een mogelijkheid zou zijn om te schrijven over de Schotanus-atlas, waarvan ik ooit een herdruk heb gekregen. Maar omdat deze rubriek zou gaan over museumbezoek leek me dat niet de mooiste oplossing.

Het Fries Museum is nu nog gehuisvest in oude panden aan de Tweebaksmarkt, een mooie straat aan de stille kant van het oude stadscentrum. Eén daarvan, de Kanselarij, is een jaar of vijftien geleden verkozen tot mooiste gebouw van Friesland. De Kanselarij is in 1571 gebouwd als zetel voor het Hof van Friesland, centrum van bestuur en rechtspraak. Het is nu het hoofdgebouw van het Fries Museum met twee mooie tentoonstellingszalen, in de kelder een permanente tentoonstelling uit de beroemde zilververzameling en op de zolder het Verzetsmuseum, dat ook de moeite waard is. Al die verdiepingen zijn bereikbaar met een lift maar ook met één van de mooiste wenteltrappen die ik ken, een houten trap van zo’n twee meter breed met veel lage brede treden.

De tentoonstelling in de grootste zaal heet Verhalen uit Friesland. Bij zo’n tentoonstelling hoort natuurlijk een landkaart en die was er ook: in de eerste vitrine, onder het zwaard van Grutte Pier. Voor als het op de foto niet duidelijk overkomt: het is een kaart van het middeleeuwse Friesland, dat veel te lijden had van overstromingen en indringers. Grutte Pier was een boer uit Kimswerd, die in 1515 vrouw, boerderij en bezittingen verloor door de rooftocht van een groep Saksische huurlingen. Hij riep om wraak tegen de bezetters en richtte een eigen legertje op: de Arumer Zwarte Hoop. Dat legertje werd ingehuurd door de Hertog van Gelre voor zijn strijd tegen de Hollandse gewesten. Zo is Grutte Pier bekend geworden van gevechten tegen de Hollanders op de Zuidzee en van invallen in havensteden als Medemblik. Volgens de overlevering had Grutte Pier tijdens de strijd een zin bedacht die0809VG Fierljeppen alleen Friezen goed konden uitspreken, zodat hij wist wie hij moest 'doden' in de strijd. Het zinnetje ging als volgt: ‘Bûter, brea en griene tsiis, wa dat net sizze kin is gjin oprjuchte Frysk.’ (Vertaling: ' Boter, brood en groene kaas, wie dat niet zeggen kan is geen oprechte Fries.').
Later, in de tijd van de Elfstedentochten, heeft dat zinnetje wijdere bekendheid gekregen.

Verhalen uit Friesland is een tentoonstelling die opvalt door de speelse aanpak en de gevarieerde onderwerpen. Uiteraard is er ruimte voor de adel en de stadhouders, maar ook het polsstokverspringen komt aan de orde, zelfs met een computeranimatie die geplaatst is in een vitrine. Een filmpje over een fierljeprecord als opvallend museumstuk.
Naast Grutte Pier ontbreekt natuurlijk Mata Hari niet als beroemdste telg fan it Heitelân (wie nog wel ontbreekt is Doutzen Kroes). Van Mata Hari zijn brieven te zien (en te beluisteren) die het Fries Museum onlangs van haar heeft kunnen bemachtigen en ze is te zien in een fotoserie.

In de tweede zaal van de Kanselarij wordt aandacht besteed aan de moderne kunst, in een geslaagde poging om op basis van thema’s als Fryslân, de zee, licht en duisternis, zonlicht, nacht en reizen werken van verschillende kunstenaars te koppelen. Mooie schilderijen van mensen als Gerrit Benner, de van Ameland afkomstige Tames Oud, Robert Zandvliet en Jan Wiegers wisselen af met videokunst, foto’s, een reliëf of een geluidsinstallatie. Een afwisselende presentatie die onder de titel ‘Windows’ een blik biedt op de collectie moderne en hedendaagse kunst.

Een groot gedeelte van het Fries Museum is al gesloten voor het publiek ter voorbereiding op de verhuizing naar de nieuwbouw op het Zaailand midden in de stad, maar deze twee tentoonstellingen zijn zeker een omweg waard.
 
*****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php
© 2011 Dik Kruithof
powered by CJ2