De hal in Poeldijk lijkt op een gewone veilinghal, waar vrachtwagens af en aan rijden met groente en fruit. Binnen bij de Groente & Fruit Brigade heerst een en al bedrijvigheid. Heftrucks rijden in het rond en in een betrekkelijk kleine werkruimte zijn vrijwilligers met van alles en nog wat bezig. Het is er druk, maar toch is het relatief rustig. Blijkbaar weet iedereen wat hij moet doen.

Ze leveren aan de talloze distributiecentra van de voedselbanken. De missie van de brigades is kort en krachtig: wekelijks voldoende verse groente en fruit voor alle rond 120.000 voedselbankklanten in Nederland. Dit aantal zal eerder groeien dan afnemen, zo voorspelt het Centraal Planbureau.

‘Wij zijn altijd op zoek naar vrijwilligers’, zegt Persoon. Zijn team telt in totaal 35 mensen tussen de 19 en 82 jaar. De meesten zijn gepensioneerd en via via in Poeldijk terechtgekomen.’Er werken ook mensen mee met een beperking. Ook zij krijgen hier een kans om mee te draaien.’De brigade is nu vijf jaar actief. Poeldijk noteerde in 2022 een omzet van 2,5 miljoen kilo groente en fruit. De coördinator klinkt als een manager van een echt bedrijf wanneer hij eraan toevoegt dat ze die omzet dit jaar willen overtreffen.

Voedsel weggooien is verspilling en door de afzet bij de voedselbanken wordt deze een heel klein beetje beperkt. Veel feiten en cijfers staan in een kostelijk filmpje** over voedselverspilling. Maar liefst een derde (!) van al het op aarde geproduceerde voedsel wordt niet geconsumeerd. De oorzaken zijn velerlei. De voedselbanken vormen een mooie schakel naar mensen die in een rijk land toch in de verdrukking komen.

Het aan de brigade aangeboden voedsel komt van handelshuizen, telersverenigingen, supermarkten en individuele telers. De lijst aan producten op het beeldscherm van Persoon is indrukwekkend. Van kers en avocado tot meloen en radijs, deels in Nederland en deels in andere delen van de wereld geproduceerd. Het werk van de brigade komt neer op uitzoeken, controleren, hersorteren, opnieuw verpakken van groente en fruit en herverdeling ervan over de voedselbanken.

Er is meer, zoals het beheer over fust, oftewel het materiaal waarin producten worden aan- en afgevoerd. Dat op zich is al een logistieke operatie op zich. Voor gezond en gevarieerd aanbod aan de voedselbanken is een goede relatie met de groente en fruitsector onmisbaar, stelt Persoon. En de distributie kan niet zonder een strakke organisatie. ‘Stagnatie bij ons kan leiden tot half gevulde of zelfs lege schappen bij de voedselbanken. Dat willen we niet. Dus voor de sleutelfuncties moet je natuurlijk altijd iemand achter de hand hebben’, aldus de coördinator.

Persoon: ‘Heel belangrijk voor ons is dat de handel ons weet te vinden. Zonder aanbod is er geen brigade en zonder brigade geen voedselbanken. We draaien hier als het ware met de seizoenen mee. Zo is er nu een fors aanbod van tomaten en paprika. Bij de aanbieders is er vertrouwen dat het terechtkomt bij mensen die het hard nodig hebben. Dit lukt tot op heden goed. We proberen het wel elke dag weer ietsje beter te doen.’

Servaas van Bijsterveld (70) uit Den Haag werkt sinds ruim een jaar bij de Brigade op maandag en dinsdag, zo’n tien uur per week. Hij pakt een tros bananen uit een doos. ‘Kijk, deze zijn te vroeg afgerijpt. Daarom kregen wij ze aangeboden.’ De bananen zijn geteeld in Ecuador en gekocht door het Duitse bedrijf Rewe, zo blijkt uit de QR-code op het product. Volgens die code zit het op het productiebedrijf wel goed met de arbeidsomstandigheden en duurzaamheid. Van Bijsterveld, voorheen werkzaam bij een verzekeringsbedrijf, is belast met het sorteren van het binnengekomen fust en het opbergen ervan op soort en nummer.

** Youtube: Voedselverspilling ('wat je moet weten over je eten niet opeten')