archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Misdaadboeken delen printen terug
Het nieuwe Rusland Theo Capel

0205 Straling
In april 1986 deed zich een explosie voor in een toen nog Russische kernreactor in Tsjernobyl, in het huidige Oekraïne. De schrijnende gevolgen ervan voor vooral de direct omwonenden vormen het thema van Wolves eat dogs van Martin Cruz Smith (Simon & Schuster, € 18,85, van Ditmar Boekenimport). Zijn Russische politieman Renko die hij introduceerde in het wereldbekende Gorki Park wordt naar de streek gestuurd. Zogenaamd om de achtergrond van de zelfmoord van een van de nieuwe superrijken van Rusland te onderzoeken, maar in werkelijkheid om hem uit de buurt te houden en te voorkomen dat zijn speuren belangrijke mensen in verlegenheid brengt. Dat blijkt natuurlijk een verkeerde strategie, want Renko is het type dat van geen ophouden weet.
Het verhaal begint in Moskou met een miljardair die ogenschijnlijk zonder reden door een hooggelegen raam zijn dood tegemoet sprong. De man was oorspronkelijk atoomgeleerde, maar werd door allerlei machinaties puissant rijk, samen met zijn oude maat. Ze werkten indertijd bij de centrale in Tsjernobyl, maar die naam neemt niemand graag meer in de mond.

Het grootste deel van het boek speelt zich in het huidige niemandsland bij de vernielde kerncentrale af, waar scharrelaars, kleine boeren en ook artsen die met de bevolking zijn begaan een marginaal bestaan leiden. Cruz Smith heeft er meer een roman van gemaakt dan een thriller. Dat wordt ook nog eens versterkt door de aandacht die Renko schenkt aan een mutistische weesjongen in Moskou die hij met enge sprookjes probeert op te fleuren.
Het lijkt erop dat Moedertje Rusland in een enge heks is veranderd die het vooral heeft voorzien op onschuldige mensen die zich niet of nauwelijks kunnen verweren. Toch is dit keer een rijkaard aan zijn eind gekomen en een tijd later ook zijn oude makker die in die rijkdom deelde. Hoe komt dat en wie heeft daarmee te maken? Dat maakt het nog enigszins een spannend boek. Gelukkig is Wolves eat dogs heel leesbaar en zet de auteur fraai de onbeschaamdheid neer waarmee eerst de Russische overheid haar bevolking behandelde en nu de nieuwe rijken idem dito. Een fatsoenlijk mens moet eigenlijk een geestelijke geigerteller op zak hebben om door het leven te kunnen, net zoals Renko echt met zo'n apparaat rondloopt om te vermijden dat ook hij aan dodelijke straling kapot gaat.

Na een boek van Cruz Smith vallen andere auteurs altijd tegen. Een stille verdwijning van Jacqui Lofthouse (Cargo, € 18,90) bleek over een getroubleerde vrouw te gaan met enge nachtmerries. Duister Spoor van Inger Frimansson (Anthos, € 19,95) bleek ook al over een vrouw in de war te gaan. De literaire thriller, zoals dit soort boeken heten, met naargeestige blikken op de binnenwereld, stond me even, of misschien wel wat langer dan even, niet aan.
Tomas Ross kun je geen literaire schrijver noemen. Zijn verhalen zijn journalistiek, rechttoe rechtaan geschreven, vol factie, zoals hij zijn bedenksels noemt die een ander als duimzuigerij zou betitelen. De dubbelganger (Cargo, € 18,50) is weer eens WOII in eigen woorden naverteld. Het is dubbeldik en dan nog maar het eerste deel van een trilogie. Ross wordt nog eens een echte soldaat van Oranje, maar dan misschien wel in een dubbelrol. Alhoewel ikzelf geboren ben op de dag dat voor het eerst V2-raketten op Londen werden afgevuurd en ook nog eens vanuit ons land, kon ik met mijn aandacht niet bij het oorlogsverhaal blijven.

Dan maar een oud boek uit de kast gehaald. De keus viel op The Big Fix, het debuut van Roger Simon uit 1973. Hij bedacht privé-detective Moses Wine uit het Californische love & peace-tijdperk. Ross Mcdonald - schepper van PI Lew Archer -die toen nog geheel bij zijn verstand was - beveelt het boek enthousiast aan als een nieuwe, hedendaagse variant van de Private Eye-roman. Misschien was het wel de nieuwe The Big Sleep.
Misschien ook niet en eigenlijk helemaal niet, moet je ruim dertig jaar later zeggen. Maar het is wel een amusant boek, nauwelijks bijeengehouden door een intrige waarin politiek, satanisme en nog wat andere zaken door elkaar lopen. Wine is druk bezig met zijn oude auto van hot naar haar te racen, krijgt klop, rookt verboden sigaretjes, krijgt iets moois met een Mexicaanse immigrante - allochtoon zou je tegenwoordig zeggen - en verdient er verder geen stuiver aan. Los Angeles wordt niet echt interessant neergezet en gevatte opmerkingen maakt Wine nauwelijks. Hij is meer een sympathieke schlemiel die niet hangt naar rijkdom, maar naar tevredenheid en geluk en seks.

Vreemd eigenlijk dat Amerika de naam heeft het toppunt van kapitalisme te zijn. Voor het onbeschaamd najagen van rijkdom zou je tegenwoordig beter naar Rusland kunnen emigreren. Of zijn die uitspraken een vorm van factie?


© 2004 Theo Capel meer Theo Capel - meer "Misdaadboeken"
Vermaak en Genot > Misdaadboeken
Het nieuwe Rusland Theo Capel
0205 Straling
In april 1986 deed zich een explosie voor in een toen nog Russische kernreactor in Tsjernobyl, in het huidige Oekraïne. De schrijnende gevolgen ervan voor vooral de direct omwonenden vormen het thema van Wolves eat dogs van Martin Cruz Smith (Simon & Schuster, € 18,85, van Ditmar Boekenimport). Zijn Russische politieman Renko die hij introduceerde in het wereldbekende Gorki Park wordt naar de streek gestuurd. Zogenaamd om de achtergrond van de zelfmoord van een van de nieuwe superrijken van Rusland te onderzoeken, maar in werkelijkheid om hem uit de buurt te houden en te voorkomen dat zijn speuren belangrijke mensen in verlegenheid brengt. Dat blijkt natuurlijk een verkeerde strategie, want Renko is het type dat van geen ophouden weet.
Het verhaal begint in Moskou met een miljardair die ogenschijnlijk zonder reden door een hooggelegen raam zijn dood tegemoet sprong. De man was oorspronkelijk atoomgeleerde, maar werd door allerlei machinaties puissant rijk, samen met zijn oude maat. Ze werkten indertijd bij de centrale in Tsjernobyl, maar die naam neemt niemand graag meer in de mond.

Het grootste deel van het boek speelt zich in het huidige niemandsland bij de vernielde kerncentrale af, waar scharrelaars, kleine boeren en ook artsen die met de bevolking zijn begaan een marginaal bestaan leiden. Cruz Smith heeft er meer een roman van gemaakt dan een thriller. Dat wordt ook nog eens versterkt door de aandacht die Renko schenkt aan een mutistische weesjongen in Moskou die hij met enge sprookjes probeert op te fleuren.
Het lijkt erop dat Moedertje Rusland in een enge heks is veranderd die het vooral heeft voorzien op onschuldige mensen die zich niet of nauwelijks kunnen verweren. Toch is dit keer een rijkaard aan zijn eind gekomen en een tijd later ook zijn oude makker die in die rijkdom deelde. Hoe komt dat en wie heeft daarmee te maken? Dat maakt het nog enigszins een spannend boek. Gelukkig is Wolves eat dogs heel leesbaar en zet de auteur fraai de onbeschaamdheid neer waarmee eerst de Russische overheid haar bevolking behandelde en nu de nieuwe rijken idem dito. Een fatsoenlijk mens moet eigenlijk een geestelijke geigerteller op zak hebben om door het leven te kunnen, net zoals Renko echt met zo'n apparaat rondloopt om te vermijden dat ook hij aan dodelijke straling kapot gaat.

Na een boek van Cruz Smith vallen andere auteurs altijd tegen. Een stille verdwijning van Jacqui Lofthouse (Cargo, € 18,90) bleek over een getroubleerde vrouw te gaan met enge nachtmerries. Duister Spoor van Inger Frimansson (Anthos, € 19,95) bleek ook al over een vrouw in de war te gaan. De literaire thriller, zoals dit soort boeken heten, met naargeestige blikken op de binnenwereld, stond me even, of misschien wel wat langer dan even, niet aan.
Tomas Ross kun je geen literaire schrijver noemen. Zijn verhalen zijn journalistiek, rechttoe rechtaan geschreven, vol factie, zoals hij zijn bedenksels noemt die een ander als duimzuigerij zou betitelen. De dubbelganger (Cargo, € 18,50) is weer eens WOII in eigen woorden naverteld. Het is dubbeldik en dan nog maar het eerste deel van een trilogie. Ross wordt nog eens een echte soldaat van Oranje, maar dan misschien wel in een dubbelrol. Alhoewel ikzelf geboren ben op de dag dat voor het eerst V2-raketten op Londen werden afgevuurd en ook nog eens vanuit ons land, kon ik met mijn aandacht niet bij het oorlogsverhaal blijven.

Dan maar een oud boek uit de kast gehaald. De keus viel op The Big Fix, het debuut van Roger Simon uit 1973. Hij bedacht privé-detective Moses Wine uit het Californische love & peace-tijdperk. Ross Mcdonald - schepper van PI Lew Archer -die toen nog geheel bij zijn verstand was - beveelt het boek enthousiast aan als een nieuwe, hedendaagse variant van de Private Eye-roman. Misschien was het wel de nieuwe The Big Sleep.
Misschien ook niet en eigenlijk helemaal niet, moet je ruim dertig jaar later zeggen. Maar het is wel een amusant boek, nauwelijks bijeengehouden door een intrige waarin politiek, satanisme en nog wat andere zaken door elkaar lopen. Wine is druk bezig met zijn oude auto van hot naar haar te racen, krijgt klop, rookt verboden sigaretjes, krijgt iets moois met een Mexicaanse immigrante - allochtoon zou je tegenwoordig zeggen - en verdient er verder geen stuiver aan. Los Angeles wordt niet echt interessant neergezet en gevatte opmerkingen maakt Wine nauwelijks. Hij is meer een sympathieke schlemiel die niet hangt naar rijkdom, maar naar tevredenheid en geluk en seks.

Vreemd eigenlijk dat Amerika de naam heeft het toppunt van kapitalisme te zijn. Voor het onbeschaamd najagen van rijkdom zou je tegenwoordig beter naar Rusland kunnen emigreren. Of zijn die uitspraken een vorm van factie?
© 2004 Theo Capel
powered by CJ2