archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Naar de film | ||||
Legercommandant in moreel dilemma | Hans Knegtmans | |||
Op het moment dat u dit leest is het festival Movies that Matter in Den Haag waarschijnlijk alweer verleden tijd. Maar de schade valt mee: de komende weken gaan wel zes films van het evenement – films met een min of meer politieke lading – landelijk in première, zodat u ze kunt zien in uw vertrouwde bioscoopomgeving, ver van de hectiek van het festival. De titels en premièredata zijn: Krigen (24/3), A haunting history en The prosecutor, the defender, the father and the son (beide 7/4), El clan (14/4), Tomorrow (21/4) en Der Staat gegen Fritz Bauer (28/4). De Argentijnse film El clan was een van de hoogtepunten van IFFR 2016. Een psychopathisch kopstuk van de voormalige Argentijnse junta voelt zich tekortgedaan en begint, geholpen door zijn zoon, op eigen houtje een ontvoer- en moordbedrijf. Zo ijzingwekkend ziek als deze worden films zelden gemaakt. Krigen, de openingsfilm van het festival, is na R en Kapringen de derde film onder regie van de Deen Tobias Lindholm. Tot voor kort was die vooral bekend door zijn uitstekende scenario’s voor de tv-serie Borgen en de veelgeprezen bioscoopfilms Submarino en Jagten van regisseur Thomas Vinterberg. In Krigen, dat genomineerd werd voor de Oscar voor beste niet-Engelstalige film, bewijst de scenarist dat hij inmiddels ook het regisseursvak volledig onder de knie heeft. Pedersen heeft de leiding heeft over een Deense vredesmissie in Afghanistan. Het is daar vanzelfsprekend niet aangenaam toeven. De soldaten mogen dan de plicht en intentie hebben het leven van de lokale bevolking te beveiligen, in de praktijk gaat dat niet van een leien dakje. Hun futuristische hightech-uitrusting straalt niet zozeer medemenselijkheid uit als wel ongegeneerde superioriteit, wat in hun rudimentaire interactie met de dorpelingen alleen maar uitvergroot wordt. Tijdens een routinepatrouille wordt een van de soldaten gedood door een landmijn. Zijn beste vriend stort in na het ongeluk. Pedersen besluit in het vervolg persoonlijk aanwezig te zijn in de frontlinie, in plaats van vanuit het hoofdkwartier de manoeuvres te superviseren. En kijk, hij valt met zijn neus in de boter. Bij de eerste patrouille-nieuwe-stijl treft hij de lijken aan van een Afghaans gezin dat naar het zich laat aanzien zojuist door de Taliban is omgebracht. In een daaropvolgend vuurgevecht ziet Pedersen zich gedwongen de steun van luchtactie in te roepen. In de goede oude tijd, toen bevriende soldaten nog helden waren, had dit incident het glorieuze einde van de film kunnen inluiden: Pedersen zou triomfantelijk worden herenigd met het thuisfront, bestaande uit een kritische maar liefhebbende vrouw (Tuva Novotny) en hun drie kindjes (van wie één zoontje door vaders afwezigheid wat tegendraads is geworden). Maar dat was vroeger en Denemarken is geen Hollywood. De legerleiding tilt er zwaar aan dat tijdens het luchtoffensief elf burgerslachtoffers zijn gevallen. Het heeft er alle schijn van dat Pedersen met zijn beroep op luchtsteun zijn boekje te buiten is gegaan. Het verhaal verplaatst zich naar Denemarken en de vijand is niet meer de Taliban, maar de hypercorrecte vrouwelijke aanklager die tegen de geplaagde commandant vier jaar gevangenisstraf kan eisen. Voor het publiek is dit een welkome genresprong (al was het maar omdat verdere oorverdovende explosies ons bespaard blijven). Pedersens legeradvocaat is van mening dat zijn cliënt maar één winnende strategie ter beschikking staat: bij hoog en bij laag volhouden dat hij op goede gronden ervan overtuigd was dat in het vuurgevecht zijn mannen beschoten werden door de Taliban. Het probleem is echter dat Pedersen niet gewend is te liegen, zelfs al is het hier een leugentje om bestwil, bij wijze van spreken. Ongewild maken ook zijn manschappen die als getuige optreden het de verdediging niet gemakkelijk: nee, het is niet gebruikelijk dat een hooggeplaatste officier zo nadrukkelijk het voortouw neemt bij zo’n riskante patrouille. Door het scenario krijgt de kijker twee petten opgezet. Hij wordt gedwongen zich – mét de drie rechters – af te vragen of Pedersen inderdaad dood door schuld kan worden verweten. Zeker, hij heeft de schijn tegen. Maar, anders dan de rechters heeft diezelfde kijker de gebeurtenissen op de plek des onheils van nabij meegemaakt en kan hij deze achtergrondinformatie – met name de evidente moed en plichtbetrachting van de hoofdpersoon – onmogelijk negeren. Ik wil maar zeggen: een bezoek aan de film Krigen is hard werken voor het publiek dat zijn verantwoordelijkheid serieus neemt. ------- De plaatjes zijn uitgezocht door Hans Knegtmans -------- Bestel uw boeken en wat al niet bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel! |
||||
© 2016 Hans Knegtmans | ||||
powered by CJ2 |