De Leunstoel - internetmagazine voor rustige mensen


		archiefvorig nr.lopend nr.

Beschouwingen > Het leven zelf		delen printen terug


	Brieven van mijn zuster	Nienke Nieuwenhuizen
	Nooit zag ik Portugal zo groen vanuit de lucht. Ik was tien dagen in Nederland en het weer was daar beter dan op mijn stek in Portugal. Niet alleen minder storm en regen, maar ook de temperatuur was in Purmerend en omstreken aangenamer. Daar kon ik op een terrasje zitten met de vrienden en vriendinnen die ik mocht begroeten. Ik kom nooit aan iedereen toe, maar ik doe mijn best. Het was een aangename tijd, al blijft de oorlogsdreiging genadeloos meespelen. Nooit zal ik snappen dat ik uit vele kelen hoor dat er meer bewapening moet komen. Ikzelf en gelukkig meerderen met mij, denken dat bewapening nog nooit iets heeft opgelost. Ik heb ook helemaal geen zin meer om nog iets aan het geheel toe te voegen. Ik steek mijn kop in het zand. Ben moe! Wat waren we blij in vijfenveertig dat het over was in Europa. De zoon van mijn zuster nodigde mij uit om brieven en foto's te komen bekijken die zijn moeder tot haar dood zorgvuldig bewaard had. Naast brieven uit haar leven die aangenamer waren las ik ook brieven vanuit de oorlog en de periode net na de bevrijding. Mijn zuster van twintig ging in juli na de bevrijding bij de UVV (Unie voor Vrouwelijke Vrijwilligers) helpen. Ze voelde zich daartoe geroepen, ook al had ze zelf honger geleden, een zorgelijke pubertijd doorgemaakt (in 1940 was ze zestien) en zag ik haar, als kleuter, elke dag wol spinnen, die werd geruild voor vaak slecht voedsel, zoals aardappelen waar het water uitliep. Met een vriendin kwam ze liftend op de plaats van bestemming. Ze werden ingekwartierd in Groesbeek. Het werk bestond uit puin ruimen en schoonmaken van huizen en optrekjes die weer bewoonbaar gemaakt konden worden. Ze kregen in ieder geval te eten. Iets wat nog niet iedereen was gegeven zo pal na de oorlog. Al moesten daar bij het UVV ook nog bonkaarten voor worden ingeleverd, gezien de verzoeken aan het ouderlijk huis. De nood was nijpend in Arnhem. Gezinnen werden bij elkaar in huizen gevoegd. Ze spreekt over een dame met een groot huis die dat niet aangenaam vindt. Met schaamte bedenk ik: Hoe ik, die al jaren gewend is alleen te leven, het zou vinden om ineens een gezin te moeten huisvesten. Mijn moeder liep in die tijd alle deuren plat met het blad 'Vrouwen voor Vrede'. Wat hoopten allen in onze familie op een leven in Vrede. Op bijeenkomsten liet mijn moeder zich horen in declamaties. 'Vrede spreidt gij uw zachte vleugelen over dees donkere aarde uit!' Utrecht Donderdag sprak ik af met een vriendin in Utrecht. Ik ken haar via de wandelingen die ik vroeger organiseerde in Portugal. Door onze leeftijd zijn de tegenwoordige wandelingen korter dan in het verleden en moet er tussendoor veel op terrassen gezeten worden. Onze wandeling bevond zich dan ook in een straal van één kilometer vanaf de Dom. Niet dat daar niets te zien is. We belandden ook in boekhandel Sterk en daar haalde ik uit de ramsj, nog met zus' brieven in het achterhoofd, een boek over de oud Spanje-strijder Jef Last en twee boekjes van Annie Romein-Verschoor. Helden uit mijn jonge jaren. Ze liepen vooraan bij de vele demonstraties die ik aan de hand van mijn moeder bijwoonde. Ik ben zo blij dat mijn oude familie deze tijd niet meer hoeft mee te maken. Terug Gister vloog ik terug vanuit Eindhoven. Op Schiphol moest ik overstappen. De trein naar Sittard via Eindhoven had twintig minuten vertraging. Het was 06:15 uur. Er kwam een mooie lenige lange jongen naast me staan. Hij had een keppeltje op. Hij keek op het bord, zag de vertraging en trok zijn jas uit. Voordat hij die op zijn koffer legde trok hij daar eerst een gebedenboek uit. Bij zijn middel zag ik de tzitzits (touwtjes) van zijn Tallit Katan (onderhemd). Staand met zijn gezicht naar de blinde muur begon hij te bidden. Ik ben op 13 maart 84 geworden en ik heb door het werk van mijn moeder in de vredesbeweging veel Joodse mensen leren kennen. Maar anders dan foto's en filmpjes van de klaagmuur heb ik deze actie nooit eerder gezien. En zeker niet van zo'n, naar het zicht, midden in het leven staande jongeling om half zeven in de morgen. Het werd geen opstootje, het leek of niemand hem zag, iedereen rende een andere kant uit in de ochtendspits. Moet ik me schuldig voelen dat ik er iets als provocatie in zag? Ik die altijd in het goede van de mensheid wil geloven? In Portugal leek het met al het groen, beschenen door de hervonden zon, of er na de storm en regen een nieuw leven begon. ---------- De plaat is van Katharina Kouwenhoven.

meer Nienke Nieuwenhuizen - meer "Het leven zelf"

Beschouwingen > Het leven zelf
Brieven van mijn zuster	Nienke Nieuwenhuizen
Nooit zag ik Portugal zo groen vanuit de lucht. Ik was tien dagen in Nederland en het weer was daar beter dan op mijn stek in Portugal. Niet alleen minder storm en regen, maar ook de temperatuur was in Purmerend en omstreken aangenamer. Daar kon ik op een terrasje zitten met de vrienden en vriendinnen die ik mocht begroeten. Ik kom nooit aan iedereen toe, maar ik doe mijn best. Het was een aangename tijd, al blijft de oorlogsdreiging genadeloos meespelen. Nooit zal ik snappen dat ik uit vele kelen hoor dat er meer bewapening moet komen. Ikzelf en gelukkig meerderen met mij, denken dat bewapening nog nooit iets heeft opgelost. Ik heb ook helemaal geen zin meer om nog iets aan het geheel toe te voegen. Ik steek mijn kop in het zand. Ben moe! Wat waren we blij in vijfenveertig dat het over was in Europa. De zoon van mijn zuster nodigde mij uit om brieven en foto's te komen bekijken die zijn moeder tot haar dood zorgvuldig bewaard had. Naast brieven uit haar leven die aangenamer waren las ik ook brieven vanuit de oorlog en de periode net na de bevrijding. Mijn zuster van twintig ging in juli na de bevrijding bij de UVV (Unie voor Vrouwelijke Vrijwilligers) helpen. Ze voelde zich daartoe geroepen, ook al had ze zelf honger geleden, een zorgelijke pubertijd doorgemaakt (in 1940 was ze zestien) en zag ik haar, als kleuter, elke dag wol spinnen, die werd geruild voor vaak slecht voedsel, zoals aardappelen waar het water uitliep. Met een vriendin kwam ze liftend op de plaats van bestemming. Ze werden ingekwartierd in Groesbeek. Het werk bestond uit puin ruimen en schoonmaken van huizen en optrekjes die weer bewoonbaar gemaakt konden worden. Ze kregen in ieder geval te eten. Iets wat nog niet iedereen was gegeven zo pal na de oorlog. Al moesten daar bij het UVV ook nog bonkaarten voor worden ingeleverd, gezien de verzoeken aan het ouderlijk huis. De nood was nijpend in Arnhem. Gezinnen werden bij elkaar in huizen gevoegd. Ze spreekt over een dame met een groot huis die dat niet aangenaam vindt. Met schaamte bedenk ik: Hoe ik, die al jaren gewend is alleen te leven, het zou vinden om ineens een gezin te moeten huisvesten. Mijn moeder liep in die tijd alle deuren plat met het blad 'Vrouwen voor Vrede'. Wat hoopten allen in onze familie op een leven in Vrede. Op bijeenkomsten liet mijn moeder zich horen in declamaties. 'Vrede spreidt gij uw zachte vleugelen over dees donkere aarde uit!' Utrecht Donderdag sprak ik af met een vriendin in Utrecht. Ik ken haar via de wandelingen die ik vroeger organiseerde in Portugal. Door onze leeftijd zijn de tegenwoordige wandelingen korter dan in het verleden en moet er tussendoor veel op terrassen gezeten worden. Onze wandeling bevond zich dan ook in een straal van één kilometer vanaf de Dom. Niet dat daar niets te zien is. We belandden ook in boekhandel Sterk en daar haalde ik uit de ramsj, nog met zus' brieven in het achterhoofd, een boek over de oud Spanje-strijder Jef Last en twee boekjes van Annie Romein-Verschoor. Helden uit mijn jonge jaren. Ze liepen vooraan bij de vele demonstraties die ik aan de hand van mijn moeder bijwoonde. Ik ben zo blij dat mijn oude familie deze tijd niet meer hoeft mee te maken. Terug Gister vloog ik terug vanuit Eindhoven. Op Schiphol moest ik overstappen. De trein naar Sittard via Eindhoven had twintig minuten vertraging. Het was 06:15 uur. Er kwam een mooie lenige lange jongen naast me staan. Hij had een keppeltje op. Hij keek op het bord, zag de vertraging en trok zijn jas uit. Voordat hij die op zijn koffer legde trok hij daar eerst een gebedenboek uit. Bij zijn middel zag ik de tzitzits (touwtjes) van zijn Tallit Katan (onderhemd). Staand met zijn gezicht naar de blinde muur begon hij te bidden. Ik ben op 13 maart 84 geworden en ik heb door het werk van mijn moeder in de vredesbeweging veel Joodse mensen leren kennen. Maar anders dan foto's en filmpjes van de klaagmuur heb ik deze actie nooit eerder gezien. En zeker niet van zo'n, naar het zicht, midden in het leven staande jongeling om half zeven in de morgen. Het werd geen opstootje, het leek of niemand hem zag, iedereen rende een andere kant uit in de ochtendspits. Moet ik me schuldig voelen dat ik er iets als provocatie in zag? Ik die altijd in het goede van de mensheid wil geloven? In Portugal leek het met al het groen, beschenen door de hervonden zon, of er na de storm en regen een nieuw leven begon. ---------- De plaat is van Katharina Kouwenhoven.
© 2025 Nienke Nieuwenhuizen

	powered by CJ2