De Leunstoel - internetmagazine voor rustige mensen


		archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept		delen printen terug


	Ruim baan voor toeval *	Frits Hoorweg
	Bij de Centrale Bibliotheek in Den Haag is een tentoonstelling ) van politieke cartoons. Het gaat om de 100 waaruit de winnaar van de Inktspotprijs is gekozen; zeg maar de voorselectie. Heel aardig voor wie, zoals ik, niet alle kranten bijhoudt. Op veel van die plaatjes staart een hulpeloos ogende, bleke man je aan. Hij voelt zich blijkbaar verantwoordelijk voor de rampspoed die hem omringt, maar weet niet wat er aan te doen. Hij vertoont enige gelijkenis met onze premier, maar eigenlijk staat hij model voor ons allemaal. Terwijl dat soort gedachten door mijn hoofd gingen dwaalde ik wat rond en kwam als vanzelf bij de kast met boeken over de ‘evolutietheorie’ terecht, een onderwerp dat mij nogal interesseert. Vandaar waarschijnlijk dat ik er niet veel nieuws aantrof. Veel werk van Stephen Jay Gould natuurlijk en Darwin zelf vanzelfsprekend. Ja, ja, wees gerust, ook Alfred Russel Wallace was present. Tussen al dat bekende spul trof ik toch nog één nieuw boekje aan, althans voor mij: ‘Kaas & de evolutietheorie’. Het boekje is geschreven (en geïllustreerd) door Bas Haring en de eerste druk kwam al in 2001 uit. Het heeft verschillende prijzen gewonnen en in 2011 was het blijkbaar al aan de 23e druk toe. Volgens de tekst achterop is het ‘een boek voor nieuwsgierige mensen vanaf 11 jaar’. Ik zou eerlijk gezegd niet op het idee komen om met kinderen van die leeftijd om de tafel te gaan zitten om ze de hele evolutieleer uit te leggen. Dat is immers meer een denkwijze die je langzaam, stukje bij beetje, tot de jouwe moet maken. Ze een boek cadeau geven om het allemaal zelf te bestuderen ligt daarom nog minder voor de hand, lijkt mij (uitzonderingen daargelaten natuurlijk). Maar ja, als er vragen gesteld worden doet zich natuurlijk wel een kans voor om een begin te maken en dan geeft dit aardige aanknopingspunten. Het lijkt me dus vooral een boekje voor ouders en onderwijzers misschien. Om in te bladeren als ze zoeken naar manieren om iets uit te leggen dat toevallig aan de orde komt. Waarom heet het boekje Kaas & … ? Omdat de ‘ontdekking’ van kaas iets absoluut toevalligs moet hebben gehad. Het inzicht dat het op een bepaalde manier combineren van kalvermaag en melk iets lekkers oplevert moet de uitkomst zijn geweest van een ongelukje in de stal of zo. Wie dat goed tot zich laat doordringen is aardig op weg een ‘kenner’ te worden. Het tweede deel van de titel is erg voor de hand liggend, maar eigenlijk minder gelukkig. Darwin had (ik heb deze wijsheid van Stephen Jay Gould) een voorkeur voor de kwalificatie ‘descent with modification’; omdat ‘evolution’ te veel de suggestie wekt van geleidelijke perfectionering. Een interpretatie die nogal wat mensen aanspreekt, maar die niet juist is. Ja, dat mag fijnslijperij zijn, maar dan wel van het soort dat heel belangrijk is voor een goed begrip van de theorie. Maar ja, in de catalogus van de bibliotheek en op de omslag van een boek levert ‘descent with modification’ geen pakkende tekst op. De mogelijke vertaling: ‘afstamming met aanpassing’ doet nog onwenniger aan. ------ Het plaatje dat de aanzet vormde tot deze beschouwing is van Katharina Kouwenhoven ------- ) Tot 18 november a.s. Haast u!

meer Frits Hoorweg - meer "De wereldliteratuur roept" -

Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Ruim baan voor toeval *	Frits Hoorweg
Bij de Centrale Bibliotheek in Den Haag is een tentoonstelling ) van politieke cartoons. Het gaat om de 100 waaruit de winnaar van de Inktspotprijs is gekozen; zeg maar de voorselectie. Heel aardig voor wie, zoals ik, niet alle kranten bijhoudt. Op veel van die plaatjes staart een hulpeloos ogende, bleke man je aan. Hij voelt zich blijkbaar verantwoordelijk voor de rampspoed die hem omringt, maar weet niet wat er aan te doen. Hij vertoont enige gelijkenis met onze premier, maar eigenlijk staat hij model voor ons allemaal. Terwijl dat soort gedachten door mijn hoofd gingen dwaalde ik wat rond en kwam als vanzelf bij de kast met boeken over de ‘evolutietheorie’ terecht, een onderwerp dat mij nogal interesseert. Vandaar waarschijnlijk dat ik er niet veel nieuws aantrof. Veel werk van Stephen Jay Gould natuurlijk en Darwin zelf vanzelfsprekend. Ja, ja, wees gerust, ook Alfred Russel Wallace was present. Tussen al dat bekende spul trof ik toch nog één nieuw boekje aan, althans voor mij: ‘Kaas & de evolutietheorie’. Het boekje is geschreven (en geïllustreerd) door Bas Haring en de eerste druk kwam al in 2001 uit. Het heeft verschillende prijzen gewonnen en in 2011 was het blijkbaar al aan de 23e druk toe. Volgens de tekst achterop is het ‘een boek voor nieuwsgierige mensen vanaf 11 jaar’. Ik zou eerlijk gezegd niet op het idee komen om met kinderen van die leeftijd om de tafel te gaan zitten om ze de hele evolutieleer uit te leggen. Dat is immers meer een denkwijze die je langzaam, stukje bij beetje, tot de jouwe moet maken. Ze een boek cadeau geven om het allemaal zelf te bestuderen ligt daarom nog minder voor de hand, lijkt mij (uitzonderingen daargelaten natuurlijk). Maar ja, als er vragen gesteld worden doet zich natuurlijk wel een kans voor om een begin te maken en dan geeft dit aardige aanknopingspunten. Het lijkt me dus vooral een boekje voor ouders en onderwijzers misschien. Om in te bladeren als ze zoeken naar manieren om iets uit te leggen dat toevallig aan de orde komt. Waarom heet het boekje Kaas & … ? Omdat de ‘ontdekking’ van kaas iets absoluut toevalligs moet hebben gehad. Het inzicht dat het op een bepaalde manier combineren van kalvermaag en melk iets lekkers oplevert moet de uitkomst zijn geweest van een ongelukje in de stal of zo. Wie dat goed tot zich laat doordringen is aardig op weg een ‘kenner’ te worden. Het tweede deel van de titel is erg voor de hand liggend, maar eigenlijk minder gelukkig. Darwin had (ik heb deze wijsheid van Stephen Jay Gould) een voorkeur voor de kwalificatie ‘descent with modification’; omdat ‘evolution’ te veel de suggestie wekt van geleidelijke perfectionering. Een interpretatie die nogal wat mensen aanspreekt, maar die niet juist is. Ja, dat mag fijnslijperij zijn, maar dan wel van het soort dat heel belangrijk is voor een goed begrip van de theorie. Maar ja, in de catalogus van de bibliotheek en op de omslag van een boek levert ‘descent with modification’ geen pakkende tekst op. De mogelijke vertaling: ‘afstamming met aanpassing’ doet nog onwenniger aan. ------ Het plaatje dat de aanzet vormde tot deze beschouwing is van Katharina Kouwenhoven ------- ) Tot 18 november a.s. Haast u!
© 2019 Frits Hoorweg

	powered by CJ2