In een interview een tijdje geleden antwoordde Harry Mulisch op de vraag of hij – op zijn leeftijd – nog naar vrouwen keek:

‘Jazeker, maar dan denk ik aan echte vrouwen, dus aan vrouwen van tussen de dertig en de veertig’. Dan heb je als echte vrouw van ver voorbij de veertig behoorlijk pech gehad. Je dacht altijd dat je nog best een kansje zou kunnen maken bij Nederlands beruchtste versierder, maar helaas, je hoort er niet meer bij, je bent véél te oud, hij zou je niet meer zien staan.

In de meeste zogenaamd wetenschappelijke studies waarin wordt vastgesteld dat mannen roofdieren zijn die willen jagen en zich voortplanten en dat vrouwen nestjes willen bouwen, beweren ze dat er voor mannen geen leeftijdsgrens bestaat. Ze kunnen zich voortplanten tot ze erbij neervallen. Als dát ophoudt heeft hun leven geen zin meer. Hoe oud, lelijk, uitgezakt en kaal ze ook zijn, mannen voelen zich nooit geremd als er een vrouw langs komt die te veroveren valt. Denk maar aan de bekende Peter van Straaten-tekeningen over dit onderwerp. Op een strand staan twee vormeloze dikke zestigers in zwembroek de voorbij paraderende meisjes in bikini te becommentariëren:

‘te mager’, ‘iets te korte beentjes’, ‘geen lekkere borsten’. Ze zien de balk in hun eigen oog niet. Mannen kunnen mooi vertellen over vroegere kennissen:

‘Die was indertijd erg verliefd op me.’

‘Waarom heb je het dan niet met haar gedaan?’ vraag je.

‘Omdat ze niet mooi genoeg was, ze leek te weinig op Brigitte Bardot.’

Zelf was hij de knapste van de klas, dat spreekt.

Voor vrouwen zit de wereld anders in elkaar: zij zijn alleen interessant (en dus nuttig) voor mannen als ze vruchtbaar zijn. En hoe zouden mannen dat vast kunnen stellen? Ze denken dat dat te zien is aan haar jeugdige uiterlijk, haar dunne taille, haar zandloperfiguur, haar stevige, hoge borsten en natuurlijk aan haar frisse blik en haar mooie dikke lange wilde haardos. Wie die niet meer heeft, moet proberen de illusie vast te houden. Het werkt echt zo. In de tijd dat mijn kapper met vakantie was begonnen ineens de vrachtauto’s weer naar me te toeteren. Och jee, dacht ik, nu is mijn haar echt te lang geworden. Ik zag er even uit als ‘van achteren lyceum, van voren museum’, een situatie waarmee ik overigens geen moeite heb.

Het kan nog extremer. Een vriend van ons vierde onlangs zijn zestigste verjaardag. Zijn zoveelste huwelijk is alweer ontbonden. Zijn zoontje is tien. Zijn nieuwe vriendin is 28; daar scheelt hij dus meer dan dertig jaar mee. Hij speelt dat hij forever young is.

Onze zonen vinden deze relatie ‘onnatuurlijk’. Eén van hen merkte op:

‘Als ik een vriendin had die zoveel jonger was dan ik, zou het nog een foetus zijn.’

Maar hoe denkt de 28-jarige vriendin er zelf over? Zij is heel tevreden met haar relatie, vindt het zelfs een verrijking.

‘Door hem verleng ik mijn leven, ik ga nu al terug tot 1945.’

In de discussie over ‘echte vrouwen’ stelde zij vrolijk vast dat je beter nog niet een ‘echte vrouw’ kunt zijn, dan niet meer. Daar zit helaas wel wat in, al doen vrouwen van boven de veertig er verstandig aan om positief en ontspannen over zichzelf te blijven denken.