archiefvorig nr.lopend nr.

	Vermaak en Genot > Misdaadboeken delen printen terug Stortebekers laatste haven Dik Kruithof Oost Friesland, het meest linksnoordelijke gedeelte van ons grote buurland, is binnen Duitsland een wat apart gebied, net als Friesland in ons eigen landje. Maar terwijl Friesland altijd sterk gericht is op het behoud van de taal als symbool van de eigen identiteit doen ze dat over de grens anders. Daar spreken ze Platt, een mengelmoes van Duits, Gronings, Fries en Saksisch, zodat ik me er als Friessprekende geboren Twent prima kan redden. Hun eigen identiteit leggen ze vast in verhalen en de moderne vorm daarvan is de Waddenkrimi. Bij de uitgeverij Leda in Leer (de Leda is de rivier die in Leer in de Eems stroomt) verschijnen er veel misdaadverhalen die zich afspelen in dat gebied. Een afgeleide activiteit – tweede tak – van Leda is de historische roman. Enige jaren geleden werd ik getroffen door Das Salz der Friesen, een prachtige historische krimi over de economische belangen rond de zoutwinning op Borkum. Vorig jaar las ik Stortebekers letzter Hafen, een prachtig verhaal over zeerovers in de Oostzee die ruzie kregen met de opkomende Hanzesteden Hamburg en Lubeck. Het was zo levensecht dat ik mij afvroeg of het wel allemaal zo bedacht kon zijn en het bleek ook ‘gewoon’ geschiedenis te zijn, alleen geschiedenis die ik nooit gehad had. Ik wist niet dat aan het eind van de veertiende eeuw de Deense koning heel Zweden bezet had behalve Stockholm en dat die stad drie jaar bevoorraad is door de Vitalienbruder, die zowel de stad van levensmiddelen voorzagen als met vrijbrieven van de Hertog van Saksen de handelsvaarders van Deense bondgenoten plunderden. Toen eenmaal de vrede gesloten was werden de broeders vrijbuiters en kapers en daardoor de grootste tegenstanders van de opkomende Hanzesteden. Stortebeker was de bijnaam van een van hun kapiteins en met een aantal vrienden trok hij zich uit de Oostzee terug en vond hij een nieuwe thuishaven in Marienhafe in Oost-Friesland, vanwaar ze hun kaapvaart voortzetten met Hollandse kaapbrieven tegen de Londenvaarders en de haringvissers. Marienhafe ligt ten noorden van Emden middenin het Oostfriese platteland maar in 1400 was het een havenstad nadat (onder meer door de Dionysiusvloed in 1387) de Leibocht veel groter was geworden. Honderd jaar eerder waren zo ook Lauwerszee en Dollard ontstaan. Mariënhafe had toen een hele grote kerk die aan de Noordzijde met koper en aan de Zuidzijde met leistenen was gedekt. Naar die dakbedekking, die van verre zichtbaar was, werd de aanvaarroute Leibocht of Koperbocht genoemd. De kerk is in de zestiende eeuw aanzienlijk ingekort want het onderhoud werd te duur. Marienhafe heeft nu ruim 2000 inwoners, en er staat sinds 1992 een monument voor Klaus Stortebeker bij de kerk. De kerktoren, die misschien ook als vesting is gebouwd (kerken waren in die tijd de enige stenen bouwwerken) heeft het smalste en steilste wenteltrapje dat ik ooit heb meegemaakt. Boven heb je een prachtig uitzicht over het Brookmerland, of zoals het zich nu noemt in de toeristische folders: Stortebekerland. Met Stortebeker is het slecht afgelopen. Uiteindelijk werden de kapers door de Hamburgers in hun Oostfriese (laatste) thuishaven Marienhafe gevangen genomen en naar Hamburg ontvoerd waar ze werden terechtgesteld. Stortebeker zelf maakte bij het proces zoveel indruk dat hij het recht kreeg om staande onthoofd te worden en toen daagde hij de beul uit om zoveel van zijn mannen in leven te laten als hij – zonder hoofd – voorbij zou lopen. Onder druk van de toeschouwers ging de beul akkoord en Stortebeker wist zo 11 (volgens de legende) of vijf (volgens het boek) van zijn kameraden te redden. De Hamburgers waren zo onder de indruk dat er nu een standbeeld van hem bij de haven staat. -------------------------------------- De foto’s zijn van Dik Kruithof -------------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel! © 2015 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Misdaadboeken" -

Vermaak en Genot > Misdaadboeken
Stortebekers laatste haven	Dik Kruithof
Oost Friesland, het meest linksnoordelijke gedeelte van ons grote buurland, is binnen Duitsland een wat apart gebied, net als Friesland in ons eigen landje. Maar terwijl Friesland altijd sterk gericht is op het behoud van de taal als symbool van de eigen identiteit doen ze dat over de grens anders. Daar spreken ze Platt, een mengelmoes van Duits, Gronings, Fries en Saksisch, zodat ik me er als Friessprekende geboren Twent prima kan redden. Hun eigen identiteit leggen ze vast in verhalen en de moderne vorm daarvan is de Waddenkrimi. Bij de uitgeverij Leda in Leer (de Leda is de rivier die in Leer in de Eems stroomt) verschijnen er veel misdaadverhalen die zich afspelen in dat gebied. Een afgeleide activiteit – tweede tak – van Leda is de historische roman. Enige jaren geleden werd ik getroffen door Das Salz der Friesen, een prachtige historische krimi over de economische belangen rond de zoutwinning op Borkum. Vorig jaar las ik Stortebekers letzter Hafen, een prachtig verhaal over zeerovers in de Oostzee die ruzie kregen met de opkomende Hanzesteden Hamburg en Lubeck. Het was zo levensecht dat ik mij afvroeg of het wel allemaal zo bedacht kon zijn en het bleek ook ‘gewoon’ geschiedenis te zijn, alleen geschiedenis die ik nooit gehad had. Ik wist niet dat aan het eind van de veertiende eeuw de Deense koning heel Zweden bezet had behalve Stockholm en dat die stad drie jaar bevoorraad is door de Vitalienbruder, die zowel de stad van levensmiddelen voorzagen als met vrijbrieven van de Hertog van Saksen de handelsvaarders van Deense bondgenoten plunderden. Toen eenmaal de vrede gesloten was werden de broeders vrijbuiters en kapers en daardoor de grootste tegenstanders van de opkomende Hanzesteden. Stortebeker was de bijnaam van een van hun kapiteins en met een aantal vrienden trok hij zich uit de Oostzee terug en vond hij een nieuwe thuishaven in Marienhafe in Oost-Friesland, vanwaar ze hun kaapvaart voortzetten met Hollandse kaapbrieven tegen de Londenvaarders en de haringvissers. Marienhafe ligt ten noorden van Emden middenin het Oostfriese platteland maar in 1400 was het een havenstad nadat (onder meer door de Dionysiusvloed in 1387) de Leibocht veel groter was geworden. Honderd jaar eerder waren zo ook Lauwerszee en Dollard ontstaan. Mariënhafe had toen een hele grote kerk die aan de Noordzijde met koper en aan de Zuidzijde met leistenen was gedekt. Naar die dakbedekking, die van verre zichtbaar was, werd de aanvaarroute Leibocht of Koperbocht genoemd. De kerk is in de zestiende eeuw aanzienlijk ingekort want het onderhoud werd te duur. Marienhafe heeft nu ruim 2000 inwoners, en er staat sinds 1992 een monument voor Klaus Stortebeker bij de kerk. De kerktoren, die misschien ook als vesting is gebouwd (kerken waren in die tijd de enige stenen bouwwerken) heeft het smalste en steilste wenteltrapje dat ik ooit heb meegemaakt. Boven heb je een prachtig uitzicht over het Brookmerland, of zoals het zich nu noemt in de toeristische folders: Stortebekerland. Met Stortebeker is het slecht afgelopen. Uiteindelijk werden de kapers door de Hamburgers in hun Oostfriese (laatste) thuishaven Marienhafe gevangen genomen en naar Hamburg ontvoerd waar ze werden terechtgesteld. Stortebeker zelf maakte bij het proces zoveel indruk dat hij het recht kreeg om staande onthoofd te worden en toen daagde hij de beul uit om zoveel van zijn mannen in leven te laten als hij – zonder hoofd – voorbij zou lopen. Onder druk van de toeschouwers ging de beul akkoord en Stortebeker wist zo 11 (volgens de legende) of vijf (volgens het boek) van zijn kameraden te redden. De Hamburgers waren zo onder de indruk dat er nu een standbeeld van hem bij de haven staat. -------------------------------------- De foto’s zijn van Dik Kruithof -------------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel!
© 2015 Dik Kruithof
	powered by CJ2