Mijn eerste kookboek heette: 'Meisje kun je koken?' en is bedoeld voor iedereen. Iedereen die wil koken, maar ik vraag me inmiddels af wie dat eigenlijk zijn. Het lijkt of er een enorme oceaan zit tussen Masterchef, de hobbykok en de driesterrenkok aan de ene kant, en de magnetronstomers, de pizzabellers en de Knorr wereldmaaltijdenbereiders aan de andere. In die oceaan zwemmen de gewone dagelijkse kokers, te verdelen in moderne kokers, met een voorkeur voor exotische en mediterrane gerechten en kort gekookte groente, en de ouderwetse, steeds kleiner wordende groep aardappeleters. Ja ze bestaan nog, Hollanders die minstens zes keer in de week aardappels eten, zoals dat enkele decennia geleden normaal was.

Dat 'Meisje kun je koken' geschreven is in 1961, merk je dan ook aan de enorme hoeveelheid aardappelgerechten die erin voorkomt. En geen kinderachtige porties: 'reken gerust anderhalve kilo voor twee personen als je puree maakt'. We zien maar een bescheiden aantal recepten voor meelspijzen – zo werd pasta genoemd, in die tijd trouwens slechts in twee soorten leverbaar: spaghetti en macaroni. Veel stamppotten ook, en dat terwijl de schrijfster Henriëtte Holthausen uit de Elzas kwam. Van vader Henri 'die een knap hotelier was' komt de volgende wijsheid:

'Soepbenen moet je de avond tevoren opzetten en ze dan een hele nacht op een zeer laag pitje heel zachtjes laten trekken.' Ongemerkt zijn we nu bijna weer in het land van de sterrenkok verzeild geraakt, want welke dagelijkse koker trekt nog een bouillon voor de soep?

Talloze recepten voor puddingen, vla's en yoghurttoetjes ook, in dit boek uit de tijd dat het mengen van yoghurt met fruit nog niet door de fabrikant voor je gedaan werd.

En meer wijsheden, die ik nooit ben vergeten, zoals

 

Het feit dat de recepten voor sla bij de voorgerechten staan, laat toch wel zien dat de schrijfster van buitenlandse komaf is.

Je hebt dus wel degelijk nog iets aan zo'n boek in de kast. Voor mij was het een standaardwerkje, zoals 'French Provincial Cooking' van Elizabeth David dat nog steeds is.

Het schijnt dat er gemiddeld maar twee recepten per kookboek daadwerkelijk door de bezitter van het boek uitgeprobeerd worden. Twee, van de soms honderden recepten die in een gemiddeld kookboek staan! Als ik het rijtje in mijn boekenkast naloop, concludeer ik dat dat inderdaad wel een beetje klopt. Behalve dan voor deze twee boeken, waarmee ik werkelijk heb leren koken. En een paar onbekende boekjes zoals bijvoorbeeld de pocket ‘Cooking the Italian way' van Dorothy Daly. Nieuwsgierig zocht ik op internet om te kijken of dat boekje nog bestaat...en kwam erachter dat daarvan een tweedehands hardcover editie te koop is. Vermeld wordt dat het boek in vrij goede conditie is maar dat wel één recept met rood potlood omcirkeld is. Wat ben ik benieuwd welk recept, wellicht mijn lievelingsgerecht voor de zomer, rode poon met ansjovis?

De meeste kookboeken gebruik ik als naslagwerk – wat ging er ook weer precies in de enige echte Bolognesesaus – maar Internet heeft die functie voor een groot gedeelte overgenomen. Heerlijk om te grasduinen op alle foodsites, maar je loopt wel het risico dat je honderd recepten tegenkomt waarvan je moet gaan bekijken welke je de beste lijkt. Bladeren door een mooi standaardwerkje als de oude Larousse Gastronomique of de moderne The Silver Spoon is ook leuk en leerzaam.

We gaan vandaag eens heel low budget, low profile koken. Een studentenmaaltijd , maar nu eens geen chili con carne. Net zo makkelijk en goedkoop.

Gebakken kool van Henriëtte (te maken van diverse soorten)

Voor twee personen

halve kool

één appel

1 grote ui

halve eetlepel paprikapoeder

1 eetlepel tomatenketchup

halve eetlepel sojasaus

half kopje olie

weinig zout.

Snij de kool in dunne slierten, hoe harder de kool (witte kool, savooiekool), hoe fijner er gesneden moet worden. Spitskool en Chinese kool mogen in brede repen.

De appel schillen en in dunne plakken snijden, net als de ui.

In een braadpan de olie zeer heet laten worden en de appel, ui en kool er tegelijkertijd indoen.

Nu maar flink zijn (het zijn Henriëttes woorden!) en op een grote vlam dit heerlijke mengsel goudgeel laten bakken.

Dan de andere ingrediënten erbij doen. Deksel op de pan, vuur laag en in 10-15 minuten is dit geurige buitenissige (!) gerecht klaar.

Geef hierbij in plakken gesneden gekookte rookworst, of plakken verwarmde gekookte worst.

Gekookte aardappels of rijst erbij.

Heerlijk en goedkoop; drink er een pilsje bij of een glas van een van de rode huiswijnen van AH.