Aan de Costa Blanca kun je bijna uitsluitend de Telegraaf en het AD kopen en soms met een vertraging van enkele dagen de NRC van zaterdag. Daarom vroeg ik mijn vrouw uit Nederland een Volkskrant mee te nemen. Bij terugkomst had zij die niet alleen bij zich maar ook een exemplaar van het Parool, en wel die van donderdag 20 november 2008.

Deze editie van het Parool trof me dubbel, namelijk door een kop die luidde ´Het hart van pater Roothaan komt naar De Krijtberg´. Als jong Amsterdammertje heb ik namelijk De Krijtberg met enige regelmaat bezocht. Later toen we in Amstelveen woonden heb ik op de Jan Philip Roothaan ULO gezeten. Ik heb me toen nooit afgevraagd wie dat was en de relatie tussen De Krijtberg en Roothaan heb ik al helemaal niet gelegd.

Jan Philip Roothaan was Amsterdammer en leefde van 1785 tot 1853. Hij was generaal van de orde der jezuïeten tussen 1829 en 1853. Hij heeft de vanaf 1810 weer toegestane orde opnieuw op poten gezet. Onder zijn leiding groeide deze van twee- naar vijfduizend man. Hij ondersteunde het conservatieve beleid van paus Gregorius XVI. Zelfs in het niet al te vooruitstrevende katholieke Rome zag men hem als conservatief, stijfjes, zelfs als steil. Een hedendaags historicus kwalificeert hem als ´never a cheerful man´.

Ik zat dus enige jaren op de ULO met de naam Jan Philip Roothaan. Deze ULO was een school uitsluitend voor jongens en stond onder leiding van broeders (congregatie broeders van Huijbergen). Hoewel ik hier harder heb moeten werken dan op het Keizer Karel College, kan ik nu niet zeggen dat ze echt streng waren of dat er niet gelachen kon worden. Omdat ik op het Keizer Karel College mislukt was, blijven zitten in de eerste twee klassen, heb ik hier iets meer mijn best gedaan. In twee jaar tijd heb ik in vier klassen gezeten en ik heb na die twee jaren mijn eindexamen Mulo-B gehaald, met een redelijk hoog gemiddelde. Dat hoge gemiddelde was voldoende om de overstap naar de vierde klas HBS-B van het Nicolaas lyceum in Amsterdam te kunnen maken. Dit was trouwens ook een school voor jongens die destijds geleid werd door broeders (societé du Sacré Coeur oftewel SCJ).

Mijn vader had een winkel waar ze bonbons verkochten, een chocolaterie, aan de Heiligeweg 8 en een fabriek waar het lekkers gemaakt werd op de nabijgelegen Handboogstraat 15. In de tijd dat de ontkerkelijking in Nederland zijn intrede nog niet gedaan had, gingen velen bijna dagelijks naar de kerk. Omdat ik tijdens schoolvakanties mijn vader met enige regelmaat mocht helpen in de fabriek, en we toch in de buurt waren gingen we ter kerke in De Krijtberg. Van de inrichting van de kerk herinner ik me niet zo veel meer. De website van de kerk (http://www.krijtberg.nl) heeft me wat verder geholpen. De 'Krijtberg' heet officieel de Rooms Katholieke kerk van Sint Franciscus Xaverius. Er wordt al vanaf 1654 aan het Singel in een huis met de naam Crijtberg gebeden en gepreekt. In 1883 is de huidige neogotische kerk gewijd. De architect is Alfred Tepe, die de opdracht kreeg een kerk te bouwen tussen de bestaande grachtenpanden in. De kerk heeft daarom vooral ramen op grote hoogte en loopt naar achteren toe steeds breder uit.

Meer nog dan aan De Krijtberg doet dit alles mij denken aan mijn vader en dat je daar als jonge jongen met hem samen hebt rondgelopen. Allerlei losse herinneringmomenten komen boven drijven. Zo heeft hij me meegenomen naar het Bagijnenhof en het katholieke kerkje daar en heeft hij me leren zwemmen in het inmiddels opgeheven zwembad aan de Heiligeweg, en mocht ik samen met mijn moeder en broertjes nieuwe kleren passen bij Nieuw Engeland *, toen een dure kledingszaak aan het Koningsplein, en heb ik de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam zien bouwen. Ook kan ik me nog goed heugen dat ik, in de tijd dat ik nog studeerde, op het Spui gestaan heb bij het Het Lieverdje tijdens de bezetting van het Maagdenhuis (in 1780 neergezet als katholiek weeshuis).

Eind november 2008 heeft de nuntius, dat is de vertegenwoordiger van de paus in Nederland, in de Krijtberg een nieuwe reliekschrijn onthuld. Daarin zit een buste met het hart van Roothaan. Deze onthulling kan je plaatsen in het streven om nieuw leven te blazen in het proces van de heiligverklaring van Jan Roothaan. Als ik weer eens in Amsterdam ben zal ik als oud-leerling van de school die zijn naam draagt het reliekschrijn in de Krijtberg zeker gaan bekijken.

* zie: http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/RA01:8199

 

**********************************