De ene politieman heet Jan Fabel, de ander Frank Elder. De ene is een Duitser die in Hamburg werkt, de ander een Engelsman uit Nottingham die met vervroegd pensioen is gegaan, maar weer te hulp wordt geroepen. Craig Russell schreef Broeder Grimm (De Fontein, € 16,95), dat oorspronkelijk in het Engels verscheen. John Harvey die al eerder een reeks over een politieman uit Nottingham schreef - over Charlie Resnick - bedacht Darkness and Light (William Heinemann, Van Ditmar Boekenimport, € 20,99). Let op de symboliek in hun namen die verder gaat dan bijvoorbeeld Grijpstra of van Houthem. Fabel en Elder zijn meer beschermengelen dan boevenjagers, hoewel ze gelukkig daarin niet verzaken.

Russell staat praktisch aan het begin van zijn schrijversloopbaan. Broeder Grimm is zijn tweede misdaadroman over een seriemoordenaar die de sprookjes van Grimm als het ware nabootst, en dan vooral Hans en Grietje, met alleen een akelig eind. Fabel zou je familie van commissaris Wallander kunnen noemen of van inspecteur Martin Beck, zwaarmoedige Zweden die maatschappelijke narigheid weerspiegeld zien in persoonlijke droefgeestigheid. Hetzelfde geldt in mindere mate voor Elder. Het is opvallend hoe identiek het stramien is dat beide auteurs gebruiken, met een inkijkje in vooral de ziel van de moordenaar zonder dat je als lezer te weten komt over wie het gaat. Dat wordt uiteraard tot het eind bewaard en dat leidt onvermijdelijk tot geforceerdheid die overigens niet echt stoort.

In Nottingham wordt een rijpere vrouw gewurgd op een wijze die praktisch identiek is aan een moord op eenzelfde type vrouw een aantal jaren terug. Dat leidt tot veel natrekken van verdachten. Bij Russell ligt het accent meer op de moorden, maar het verhaal loopt evenals bij Harvey vele kanten tegelijk op. Naast Fabel en Elder krijgen de andere teamleden ook veel aandacht en dat zijn ook niet echt gelukkige mensen. Fabel werkt met een team. Elder heeft meer een vaste partner. Humor is ver te zoeken in beide boeken. Dan moet je maar politieromans van McBain of Wambaugh uit de kast halen. Het lijkt erop dat het lachen aan Amerikanen is voorbehouden. In Europa en mogelijk meer speciaal Noord-West Europa heerst mismoedigheid en somberheid en zijn de mensen vooral serieus.

Russell wint op punten van Harvey door de tour de force die hij met de sprookjes van Grimm uithaalt, wat wel ontaardt in literair geleerd doen door een soort filosoof te introduceren. Harvey is de meer ervaren auteur die met Elder een stapje verder weg gaat van de meer klassieke politieroman waarin speuren op de eerste plaats staat en camaraderie, maar geen blikken in de ziel van de speurders en veel minder al die persoonlijke bagage van vervreemde echtgenotes en kinderen. Russell en Harvey zouden er vermoedelijk meteen met de Gouden Strop vandoor zijn gegaan als zij Nederlanders waren geweest. Voor al die mensen die weglopen met commissaris Wallander vormen deze auteurs uitgelezen leeftocht.