archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 9
Jaargang 20
9 februari 2023
Beschouwingen > In de polder delen printen terug
Ja, maar de boeren Willem Minderhout

2009BS Ja maarIn de vorige Leunstoel verzuchtte Julius Pasgeld dat de jeugd van tegenwoordig alleen nog maar geïnteresseerd is in geld en verder geen idealen meer heeft. In zijn tijd was dat wel anders! Gloedvol beschreef hij de poging om de wereld kernwapenvrij te maken door de legendarische blokkade van het kruispunt van de Anna Paulownastraat en de Laan van Meerdervoort in november 1961.

De bits van het artikel waren nog niet droog of de jongens en meisjes van Extinction Rebellion bezetten de Utrechtse baan uit protest tegen de ‘fossiele industrie’. Met dat idealisme zat het dus best wel goed. Spanning en idealisme gaan nog steeds wel samen.

Net als in de tijd van opa Julius werden de hedendaagse blokkerende jongens en meisjes gearresteerd. En toen begon de herrie. ‘Protesteren is een grondrecht?’ ‘Waarom worden wij wel gearresteerd en de blokkerende boeren niet?’

Ik vind dat een denkfout. Natuurlijk hadden die blokkerende boeren ook gearresteerd moeten worden, maar het feit dat dat niet gebeurd is, is geen reden om het blokkeren van snelwegen als een normaal protest te zien. Het is volgens mij namelijk een vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid. Burgerlijke ongehoorzaamheid is het bewust overtreden van de wet om een politieke verandering teweeg te brengen.

Rosa Parks

De ideaaltypische vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid was de actie van de Afro-Amerikaanse Rosa Parks die in een gedeelte van de bus ging zitten dat gereserveerd was voor blanken. Hier was sprake van een directe relatie tussen het actiemiddel en de te bestrijden regel. Die directe relatie is wellicht wat moeilijk te leggen bij mensen die zichzelf vastlijmen aan een kunstwerk of een weg blokkeren, maar het doel – politieke invloed uitoefenen– is hetzelfde.

De socioloog Kees Schuyt promoveerde lang geleden op dit onderwerp. Net als Rosa Parks, die bewust een rechtszaak uitlokte om de mensonterende segregatie in de VS aan de orde te stellen, stelt hij dat wil er sprake zijn van burgerlijke ongehoorzaamheid de overtreder vrijwillig meewerkt aan arrestatie en vervolging en het risico van een straf aanvaardt.

Dat is hoe het hoort. De jongens en meisjes van Extinction Rebellion krijgen zo een mooie kans om hun zaak nog eens in de rechtbank uiteen te zetten. Misschien komen ze er dan, net als Julius, met een lage boete vanaf en is er veel publiciteit voor het klimaatprobleem ontstaan.

En de boeren?

En de boeren dan? Tsja. Wil een actie aan de definitie van burgerlijke ongehoorzaamheid voldoen dient hij volgens Schuyt ook geweldloos te zijn en dienen rechten van anderen zo veel mogelijk in acht genomen te worden. Ik heb de indruk dat, in tegenstelling tot de klimaatactivisten, een aantal boeren zich niet aan die spelregels gehouden heeft. Het zou een grove schending van de rechtsstaat en het rechtvaardigheidsgevoel zijn als dit gedrag onbestraft zou blijven.

Wat mij wel verbaast is dat het OM al voordat de acties op de Utrechtse Baan plaatsvonden activisten van Extinction Rebellion liet oppakken. Ik meende te weten dat je niet kunt worden aangepakt voor iets wat je alleen nog maar van plan bent om te doen.

Het OM zegt dat er in dit geval sprake was van opruiing. Als het OM consequent is, dan neem ik aan dat ook de heer Mark van den Oever binnenkort wegens opruiing wordt opgesloten vanwege de luidkeels aangekondigde acties die de Farmers Defence Force begin maart wil ontketenen. Of dat dan wel verstandig is vind ik twijfelachtig. Een nieuw 'Rondje Remkes' lijkt me meer zoden aan de dijk zetten.

En tot slot vind ik dat actiegroepen niet van die malle Engelse namen moeten hanteren.  

---------

Het plaatje is van Petra Busstra.
Meer informatie: www.petrabusstra.com



© 2023 Willem Minderhout meer Willem Minderhout - meer "In de polder" -
Beschouwingen > In de polder
Ja, maar de boeren Willem Minderhout
2009BS Ja maarIn de vorige Leunstoel verzuchtte Julius Pasgeld dat de jeugd van tegenwoordig alleen nog maar geïnteresseerd is in geld en verder geen idealen meer heeft. In zijn tijd was dat wel anders! Gloedvol beschreef hij de poging om de wereld kernwapenvrij te maken door de legendarische blokkade van het kruispunt van de Anna Paulownastraat en de Laan van Meerdervoort in november 1961.

De bits van het artikel waren nog niet droog of de jongens en meisjes van Extinction Rebellion bezetten de Utrechtse baan uit protest tegen de ‘fossiele industrie’. Met dat idealisme zat het dus best wel goed. Spanning en idealisme gaan nog steeds wel samen.

Net als in de tijd van opa Julius werden de hedendaagse blokkerende jongens en meisjes gearresteerd. En toen begon de herrie. ‘Protesteren is een grondrecht?’ ‘Waarom worden wij wel gearresteerd en de blokkerende boeren niet?’

Ik vind dat een denkfout. Natuurlijk hadden die blokkerende boeren ook gearresteerd moeten worden, maar het feit dat dat niet gebeurd is, is geen reden om het blokkeren van snelwegen als een normaal protest te zien. Het is volgens mij namelijk een vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid. Burgerlijke ongehoorzaamheid is het bewust overtreden van de wet om een politieke verandering teweeg te brengen.

Rosa Parks

De ideaaltypische vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid was de actie van de Afro-Amerikaanse Rosa Parks die in een gedeelte van de bus ging zitten dat gereserveerd was voor blanken. Hier was sprake van een directe relatie tussen het actiemiddel en de te bestrijden regel. Die directe relatie is wellicht wat moeilijk te leggen bij mensen die zichzelf vastlijmen aan een kunstwerk of een weg blokkeren, maar het doel – politieke invloed uitoefenen– is hetzelfde.

De socioloog Kees Schuyt promoveerde lang geleden op dit onderwerp. Net als Rosa Parks, die bewust een rechtszaak uitlokte om de mensonterende segregatie in de VS aan de orde te stellen, stelt hij dat wil er sprake zijn van burgerlijke ongehoorzaamheid de overtreder vrijwillig meewerkt aan arrestatie en vervolging en het risico van een straf aanvaardt.

Dat is hoe het hoort. De jongens en meisjes van Extinction Rebellion krijgen zo een mooie kans om hun zaak nog eens in de rechtbank uiteen te zetten. Misschien komen ze er dan, net als Julius, met een lage boete vanaf en is er veel publiciteit voor het klimaatprobleem ontstaan.

En de boeren?

En de boeren dan? Tsja. Wil een actie aan de definitie van burgerlijke ongehoorzaamheid voldoen dient hij volgens Schuyt ook geweldloos te zijn en dienen rechten van anderen zo veel mogelijk in acht genomen te worden. Ik heb de indruk dat, in tegenstelling tot de klimaatactivisten, een aantal boeren zich niet aan die spelregels gehouden heeft. Het zou een grove schending van de rechtsstaat en het rechtvaardigheidsgevoel zijn als dit gedrag onbestraft zou blijven.

Wat mij wel verbaast is dat het OM al voordat de acties op de Utrechtse Baan plaatsvonden activisten van Extinction Rebellion liet oppakken. Ik meende te weten dat je niet kunt worden aangepakt voor iets wat je alleen nog maar van plan bent om te doen.

Het OM zegt dat er in dit geval sprake was van opruiing. Als het OM consequent is, dan neem ik aan dat ook de heer Mark van den Oever binnenkort wegens opruiing wordt opgesloten vanwege de luidkeels aangekondigde acties die de Farmers Defence Force begin maart wil ontketenen. Of dat dan wel verstandig is vind ik twijfelachtig. Een nieuw 'Rondje Remkes' lijkt me meer zoden aan de dijk zetten.

En tot slot vind ik dat actiegroepen niet van die malle Engelse namen moeten hanteren.  

---------

Het plaatje is van Petra Busstra.
Meer informatie: www.petrabusstra.com

© 2023 Willem Minderhout
powered by CJ2