archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 1
Jaargang 20
13 oktober 2022
Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Oorlog Dik Kruithof

2001VG OorlgdikHet rijtje onderaan dit artikel zocht ik op om een verhaal te maken over de nieuwe tentoonstelling Vrijheid, Vetes en Vagevuur in het Fries Museum over de middeleeuwen in Friesland. Op die tentoonstelling is heel veel te zien over het welvarende Tota Frisia, zoals ze het noemen, uit de periode van 1200 tot 1500. Onze provincie Friesland hoorde toen net als Groningen bij de zeven verenigde Frieslanden die zichzelf bestuurden op basis van het Karelsprincipe waarbij Karel de Grote de Friese zelfstandigheid had gewaarborgd. Die zelfstandigheid – de ‘Friese Vrijheid’ – is onder meer vastgelegd in rechtsboeken in de oud-Friese taal.

Veel van de tentoonstelling gaat over oorlogen en vetes, oorlogen in het klein dus. En over de grootste spelers in die gebieden waarvan kerken en kloosters een heel belangrijke rol speelden met op de achtergrond de bisschoppen van Utrecht en Munster. Ook wordt er speciale aandacht besteed aan de deelname van Friezen aan de kruistochten. Symbool en eindpunt van de tentoonstelling is het zwaard van Grutte Pier, een historische figuur uit de strijd van de Friezen tegen de Hollanders. En kort geleden is in het tv-programma Historisch bewijs gevonden dat het zwaard dat in het Fries Museum staat gemaakt is in de Zuid-Duitse stad Bamberg en in elk geval uit de tijd van Grutte Pier stamt. Het zou dus wel eens het echte zwaard van Grutte Pier kunnen zijn!

De Grote Friese Oorlog uit het rijtje was een gewapend conflict in de Zeven Friese Zeelanden (Friesland tussen Vlie en Wezer) dat ontstond na een ruzie tussen twee belangrijke hoofdelingen uit Oost-Friesland. Omdat er hulp van buiten bij gehaald werd leidde dit al bijna tot het einde van de Friese Vrijheid. Dat einde kwam pas later, in 1498.

Het is een interessante tentoonstelling met veel vondsten uit die tijd. Het boek dat erbij verschenen is gaat meer in op landschappelijke en sociale kanten.

Oorlogen waar Nederland alles, veel, weinig of niets mee te maken had, geselecteerd uit een lijst op Wikipedia.

600 – 793            Fries-Frankische oorlogen
772 – 804           Saksenoorlogen
1096 – 1272        Negen kruistochten
1272 – 1524        Fries-Hollandse oorlogen
1337 – 1453        Honderdjarige Oorlog
1350 – 1490        Hoekse en Kabeljauwse twisten
1413 – 1422        Grote Friese Oorlog
1438 – 1441        Hollands-Wendische Oorlog
1568 – 1648        Tachtigjarige Oorlog
1602 – 1611        Nederlands-Portugese Oorlog
1618 – 1648        Dertigjarige Oorlog
1635 – 1659        Frans-Spaanse Oorlog
1651 – 1986        Driehonderdvijfendertigjarige Oorlog
1652 – 1654        Eerste Engels-Nederlandse Oorlog
1658 – 1660        Zweeds-Nederlandse Oorlog
1665 – 1667        Tweede Engels-Nederlandse Oorlog
1672 – 1678  2001VG Oorlogdik2      Frans-Nederlandse oorlog
1672 – 1674        Derde Engels-Nederlandse Oorlog
1689 – 1697        Oorlog van koning Willem
1775 – 1783        Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog
1780 – 1784        Vierde Engels-Nederlandse Oorlog
1803 – 1815        Napoleontische oorlogen
1830 – 1831        Belgische Revolutie
1861 – 1865        Amerikaanse Burgeroorlog
1870 – 1871        Frans-Duitse Oorlog (of Frans-Pruisische Oorlog)
1873 – 1904        Atjehoorlog
1880 – 1881        Eerste Boerenoorlog
1899 – 1902        Tweede Boerenoorlog
1914 – 1918        Eerste Wereldoorlog
1939 – 1945        Tweede Wereldoorlog
1945 – 1949        Politionele acties
1950 – 1953        Koreaanse Oorlog
1953 – 1959        Cubaanse Revolutie
1955 – 1975        Vietnamoorlog
2001 – 2021        Afghaanse Oorlog
2003 – 2011        Irakoorlog

2014 – 2022        Russische invasie van Oekraïne

 



© 2022 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Oorlog Dik Kruithof
2001VG OorlgdikHet rijtje onderaan dit artikel zocht ik op om een verhaal te maken over de nieuwe tentoonstelling Vrijheid, Vetes en Vagevuur in het Fries Museum over de middeleeuwen in Friesland. Op die tentoonstelling is heel veel te zien over het welvarende Tota Frisia, zoals ze het noemen, uit de periode van 1200 tot 1500. Onze provincie Friesland hoorde toen net als Groningen bij de zeven verenigde Frieslanden die zichzelf bestuurden op basis van het Karelsprincipe waarbij Karel de Grote de Friese zelfstandigheid had gewaarborgd. Die zelfstandigheid – de ‘Friese Vrijheid’ – is onder meer vastgelegd in rechtsboeken in de oud-Friese taal.

Veel van de tentoonstelling gaat over oorlogen en vetes, oorlogen in het klein dus. En over de grootste spelers in die gebieden waarvan kerken en kloosters een heel belangrijke rol speelden met op de achtergrond de bisschoppen van Utrecht en Munster. Ook wordt er speciale aandacht besteed aan de deelname van Friezen aan de kruistochten. Symbool en eindpunt van de tentoonstelling is het zwaard van Grutte Pier, een historische figuur uit de strijd van de Friezen tegen de Hollanders. En kort geleden is in het tv-programma Historisch bewijs gevonden dat het zwaard dat in het Fries Museum staat gemaakt is in de Zuid-Duitse stad Bamberg en in elk geval uit de tijd van Grutte Pier stamt. Het zou dus wel eens het echte zwaard van Grutte Pier kunnen zijn!

De Grote Friese Oorlog uit het rijtje was een gewapend conflict in de Zeven Friese Zeelanden (Friesland tussen Vlie en Wezer) dat ontstond na een ruzie tussen twee belangrijke hoofdelingen uit Oost-Friesland. Omdat er hulp van buiten bij gehaald werd leidde dit al bijna tot het einde van de Friese Vrijheid. Dat einde kwam pas later, in 1498.

Het is een interessante tentoonstelling met veel vondsten uit die tijd. Het boek dat erbij verschenen is gaat meer in op landschappelijke en sociale kanten.

Oorlogen waar Nederland alles, veel, weinig of niets mee te maken had, geselecteerd uit een lijst op Wikipedia.

600 – 793            Fries-Frankische oorlogen
772 – 804           Saksenoorlogen
1096 – 1272        Negen kruistochten
1272 – 1524        Fries-Hollandse oorlogen
1337 – 1453        Honderdjarige Oorlog
1350 – 1490        Hoekse en Kabeljauwse twisten
1413 – 1422        Grote Friese Oorlog
1438 – 1441        Hollands-Wendische Oorlog
1568 – 1648        Tachtigjarige Oorlog
1602 – 1611        Nederlands-Portugese Oorlog
1618 – 1648        Dertigjarige Oorlog
1635 – 1659        Frans-Spaanse Oorlog
1651 – 1986        Driehonderdvijfendertigjarige Oorlog
1652 – 1654        Eerste Engels-Nederlandse Oorlog
1658 – 1660        Zweeds-Nederlandse Oorlog
1665 – 1667        Tweede Engels-Nederlandse Oorlog
1672 – 1678  2001VG Oorlogdik2      Frans-Nederlandse oorlog
1672 – 1674        Derde Engels-Nederlandse Oorlog
1689 – 1697        Oorlog van koning Willem
1775 – 1783        Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog
1780 – 1784        Vierde Engels-Nederlandse Oorlog
1803 – 1815        Napoleontische oorlogen
1830 – 1831        Belgische Revolutie
1861 – 1865        Amerikaanse Burgeroorlog
1870 – 1871        Frans-Duitse Oorlog (of Frans-Pruisische Oorlog)
1873 – 1904        Atjehoorlog
1880 – 1881        Eerste Boerenoorlog
1899 – 1902        Tweede Boerenoorlog
1914 – 1918        Eerste Wereldoorlog
1939 – 1945        Tweede Wereldoorlog
1945 – 1949        Politionele acties
1950 – 1953        Koreaanse Oorlog
1953 – 1959        Cubaanse Revolutie
1955 – 1975        Vietnamoorlog
2001 – 2021        Afghaanse Oorlog
2003 – 2011        Irakoorlog

2014 – 2022        Russische invasie van Oekraïne

 

© 2022 Dik Kruithof
powered by CJ2