archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 14
Jaargang 18
20 mei 2021
Bezigheden > Ergernissen delen printen terug
Kunst vernietigen Katharina Kouwenhoven

1814BZ KapotIk vond een overzichtje uit 1999 waarin 12 aanvallen op kunstvoorwerpen in Nederland op een rij werden gezet. Twee aanvallen op werk van Barnett Newman en een spuit met zwavelzuur op de Nachtwacht zijn ons wel bijgebleven, maar andere zijn we alweer vergeten. Nu gaat het hier wel om aanvallen waardoor zodanige schade berokkend is aan de kunstwerken dat ze gerestaureerd moesten worden. Er zijn ook talloze kleine beschadigingen toegebracht waar niet veel aandacht aan wordt besteed. Hoewel bekladden met lippenstift een groot problem met zich meebracht: hoe die viezigheid te verwijderen zonder het schilderij te beschadigen?

Hoeveel schade zou er wereldwijd wel niet aangebracht worden aan kunstvoorwerpen? Individuen die met een mes, verf, zuur, hamer of vuurwapen hun vernielzucht botvieren op kunst trekken altijd de aandacht van de media. Er wordt gezocht naar een motief, maar meestal blijkt het te gaan om een mentale stoornis. Maar welke? Sommige vandalen worden veroordeeld en krijgen doorgaans fikse straffen, vergelijkbaar met die voor aanvallen op mensen. Hun vernielzucht wordt ze dus erg kwalijk genomen.

Ondertussen vergeten we dat er nog andere boosdoeners zijn. De natuur kan een heel kwalijke rol spelen. Erosie, overstromingen, aardbevingen of vuur kunnen hun vernietigend werk doen. Maar er zijn ook kunstwerken die ontworpen zijn om vernietigd te worden, zoals krijttekeningen op straat, tekeningen in het zand, ijssculpturen, zandkastelen en allerlei vormen van ‘landart’. Gelukkig hebben we de foto’s nog.
Revoluties en oorlogen mogen we ook niet vergeten. De buddhas van Bamyan, die door de Taliban vernietigd werden, onze eigen Beeldenstorm en, minder bekend, de vernietiging en beschadiging van klassieke kunst van religieuze aard door de Christenen, nadat hun godsdienst staatsgodsdienst geworden was (Zie bijv. Catherine Nixey (2017), The Darkening Age, The Christian Destruction of the Classical World, London: Macmillan). Er staat geen tempel meer overeind in Rome.

Wat mensen beogen met ideologisch geinspireerde vernietiging valt misschien niet te begrijpen, maar nog wel na te voelen. Het is nu onze beurt om de lakens uit te delen, jullie hebben je tijd gehad, dus moet alles wat met jullie geassocieerd kan worden naar de mestvaalt. Het lijkt alsof mensen niets om mooie dingen geven, behalve de symboolfunctie ervan. Zo’n Pieta, toch al zo’n zielige figuur, moet die ook nog in elkaar geramd worden?

-----
Het plaatje is van de schrijfster


© 2021 Katharina Kouwenhoven meer Katharina Kouwenhoven - meer "Ergernissen" -
Bezigheden > Ergernissen
Kunst vernietigen Katharina Kouwenhoven
1814BZ KapotIk vond een overzichtje uit 1999 waarin 12 aanvallen op kunstvoorwerpen in Nederland op een rij werden gezet. Twee aanvallen op werk van Barnett Newman en een spuit met zwavelzuur op de Nachtwacht zijn ons wel bijgebleven, maar andere zijn we alweer vergeten. Nu gaat het hier wel om aanvallen waardoor zodanige schade berokkend is aan de kunstwerken dat ze gerestaureerd moesten worden. Er zijn ook talloze kleine beschadigingen toegebracht waar niet veel aandacht aan wordt besteed. Hoewel bekladden met lippenstift een groot problem met zich meebracht: hoe die viezigheid te verwijderen zonder het schilderij te beschadigen?

Hoeveel schade zou er wereldwijd wel niet aangebracht worden aan kunstvoorwerpen? Individuen die met een mes, verf, zuur, hamer of vuurwapen hun vernielzucht botvieren op kunst trekken altijd de aandacht van de media. Er wordt gezocht naar een motief, maar meestal blijkt het te gaan om een mentale stoornis. Maar welke? Sommige vandalen worden veroordeeld en krijgen doorgaans fikse straffen, vergelijkbaar met die voor aanvallen op mensen. Hun vernielzucht wordt ze dus erg kwalijk genomen.

Ondertussen vergeten we dat er nog andere boosdoeners zijn. De natuur kan een heel kwalijke rol spelen. Erosie, overstromingen, aardbevingen of vuur kunnen hun vernietigend werk doen. Maar er zijn ook kunstwerken die ontworpen zijn om vernietigd te worden, zoals krijttekeningen op straat, tekeningen in het zand, ijssculpturen, zandkastelen en allerlei vormen van ‘landart’. Gelukkig hebben we de foto’s nog.
Revoluties en oorlogen mogen we ook niet vergeten. De buddhas van Bamyan, die door de Taliban vernietigd werden, onze eigen Beeldenstorm en, minder bekend, de vernietiging en beschadiging van klassieke kunst van religieuze aard door de Christenen, nadat hun godsdienst staatsgodsdienst geworden was (Zie bijv. Catherine Nixey (2017), The Darkening Age, The Christian Destruction of the Classical World, London: Macmillan). Er staat geen tempel meer overeind in Rome.

Wat mensen beogen met ideologisch geinspireerde vernietiging valt misschien niet te begrijpen, maar nog wel na te voelen. Het is nu onze beurt om de lakens uit te delen, jullie hebben je tijd gehad, dus moet alles wat met jullie geassocieerd kan worden naar de mestvaalt. Het lijkt alsof mensen niets om mooie dingen geven, behalve de symboolfunctie ervan. Zo’n Pieta, toch al zo’n zielige figuur, moet die ook nog in elkaar geramd worden?

-----
Het plaatje is van de schrijfster
© 2021 Katharina Kouwenhoven
powered by CJ2