|
Ik geloof niet dat onze filmredacteur de film ‘Official
Sets’ heeft besproken en dus weet u niet wat een goede film dat is, een knappe
film ook, omdat in beeld gebracht wordt wat eigenlijk niet te visualiseren
valt.
De film gaat over Katharine Gun, die werkt bij de Government Communications
Headquarters (GCHQ) en daar informatie doorspeelt aan de pers, waarmee ze de
Official Secrets Act overtreedt. Als basis voor de film werd het boek ‘The spy
who tried to stop a war’ van Marcia & Thomas Mitchell gebruikt. Overigens
is de hoofdpersoon geen spion, maar een klokkenluider.
Wat is er aan de hand? In 2002 wil de Amerikaanse president George W. Bush Irak
binnen vallen, gesteund door de Britse premier Tony Blair. Hij heeft daar niet
veel argumenten voor, want het is vooral een persoonlijke zaak. Dat Irak over
massavernietigingswapens zou beschikken kwam daarom wel goed uit, maar die
wapens werden niet gevonden. Een andere mogelijkheid om een oorlog met Irak te
rechtvaardigen is een besluit van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
Maar deze stemde er niet mee in. Er moet zwaarder geschut worden ingezet en dat
gebeurt in de vorm van de NSA, de National Security Agency van de VS. Zodoende
ontvangt Katharine Gun, die als vertaalster werkt bij GCHQ, op een kwade dag
een e-mail van iemand van de NSA met een illegale opdracht. Er moet informatie
verzameld worden over de leden van de Veiligheidsraad die niet voor de oorlog
met Irak zijn, informatie waarmee ze onder druk kunnen worden gezet.
Katharine Gun schrikt van deze e-mail, omdat Bush en Blair officieel bezig zijn
met pogingen een diplomatieke oplossing met Irak te bewerkstelligen. Een oorlog
zal duizenden slachtoffers vergen en is bovendien onwettig. Ze besluit deze e-mail
door te spelen aan de pers. Daarop volgt een onderzoek naar de bron van deze
informatie en geeft Katharine zichzelf aan. Dat betekent voor haar ontslag en
ze wordt in staat van beschuldiging gesteld in afwachting van een proces, dat
haar mogelijk enige jaren gevangenisstraf op zal leveren. Ze pleit echter
onschuldig te zijn en gehandeld te hebben uit noodzaak, om een illegale oorlog
te voorkomen. Na acht maanden zal het proces plaats vinden, maar één dag voor
het proces vraagt de verdediging aan de openbare aanklager om documenten
waaruit de legaliteit van de oorlog zou blijken. Die documenten zijn er niet en
daarop blaast de openbare aanklager het proces af en kan Katharine naar huis.
Het is een mooi verhaal voor een boek, maar niet echt een goed boek. Het is te
onsamenhangend. Stukken over het wel en wee van Katharine Gun worden
afgewisseld met informatie over de politieke situatie, geheime diensten waar we
nooit van gehoord hebben en juridische haarkloverijen, die ook niet erg
inzichtelijk zijn. Wat er heel goed uit naar
voren komt zijn de verlakkerijen
van de boven ons gestelden. We waren er bij in 2002. En wisten tot op zekere
hoogte van het gemanipuleer om die overbodige oorlog te rechtvaardigen. We wisten
dat er geen massavernietigingswapens waren in Irak en dat de Veiligheidsraad
niet instemde met die oorlog. We wisten niet dat er achter de schermen gerotzooid
werd om leden van de Veiligheidsraad te chanteren. De boodschap is duidelijk:
politici zijn niet te vertrouwen. Ze hebben een geheime agenda (waarom was
Blair eigenlijk voor die oorlog?) en liegen alsof het gedrukt staat. Ik had
daar al lang een vermoeden van, maar door dit boek is het helemaal duidelijk
geworden. En denk maar niet dat Hollandse politici een haar beter zijn!
------
Het plaatje is van de schrijfster zelf
--------
Marcia and Thomas Mitchell, The spy who tried to stop a war, London: William
Collins, 2019
|
|