archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 16
Jaargang 16
20 juni 2019
Bezigheden > Eigen groente en fruit delen printen terug
Een kasje van vier bij negen Haitze Meurs

1616BZ De kasWe zijn onlangs verhuisd. Niets bijzonders zou je denken. Zoveel mensen die verhuizen. Dacht ik ook. Van een hoekhuis naar een vrijstaand huis met een aardige lap tuin. Gelukkig veel gazon en een flinke parkeerplaats, dus goed te onderhouden. Edoch, er waren ook nog wat meters uitgetrokken voor een kasje, zo eentje waar je in kunt lopen, van vier bij negen meter. Met daarnaast nog een strookje van 6 meter.

Een kas. Wat doe je daarmee? Te mooi om niets mee te doen, immers: ik ben dol op tomatensoep van eigen tomaten. Lekkere ecologisch geteelde, biologisch dynamische tomaten. Dat is soep in optima forma, zoals God dat ooit bedoeld moet hebben. Tomaten dus. Trostomaten, vleestomaten en van die kleine rakkers. Drie soorten. Mijn gedachte was dat wanneer ik ergens in de zomer tomaten uit eigen kas kon eten, dan was het experiment ‘kas’ geslaagd. Zaad gekocht, gezaaid in een paar kweekbakjes en warempel, na een tijdje een overvloed aan tomatenplanten. Zou er de halve kas mee kunnen vullen, en daarnaast misschien nog wat sla telen.

Teeltinstructies gelezen en verroest, te veel planten. Jammer om weg te gooien. Dan maar wat dichter op elkaar en wat meer ruimte pakken. Nu ik toch nog bijna een halve kas over had, ook maar wat andere zaadjes van voorgaande jaren in de potgrond gestopt,  als experiment. Geen pompoenen, meloenen, augurken en dat soort ongein, want dan wordt het een chaos. Bakjes aangelegd en hup zaadjes erin van bonen, bietjes, peterselie, prei en nog wat zakjes leeg gekieperd. Vervolgens wachten, lang wachten. Dan vast maar wat plantjes kopen bij een tuincentrum. Sla, andijvie en rode bieten voor een habbekrats aangeschaft. Tien perspotjes met rode bietjes. Slimmeriken hebben er voor de zekerheid per potje drie zaadjes in gedaan en die zijn allemaal uitgekomen. Dus splitsen die hap. Twee wegknippen is ook zonde. Drie dagen lang in spanning of die blaadjes de operatie zouden overleven en ja hoor, met veel water na een week 30 trotse bietenplantjes.

Ik had enthousiast de sla en de andijvie gepoot, maar wat kunnen die kroppen groot worden!! Alles in de verdrukking. Intussen nieuwe bakjes ingezaaid met nieuwe zaden want de oude zaadjes deden niets meer, leek het. Spinazie en snijbiet was gemakkelijk aan te leggen. Maar witlof, selderij, peterselie, kervel, ijsbergsla, peper, boerenkool, bietjes, ander soort bietjes, schorseneren, lemongras, venkel, rabarber, munt en aubergines is andere koek. Hoe hou je die uit elkaar als je te lui bent geweest om op te schrijven wat er in de bakjes en grond gestopt is?

En waar laat je alles, want genoeg planten voor twee kassen? En wee je gebeente als je even de ramen te lang dicht laat zitten. Dan moeten er in alle haast reddingsoperaties uitgevoerd worden om de planten te reanimeren en in leven te houden met (veel) water. Voortdurend is het spelen met de deur en dakramen om de temperatuur een beetje groeizaam te houden. Een paar zonnestralen blijken genoeg om de temperatuur naar de 40 graden te jagen. Je kunt de kas eigenlijk geen uur alleen laten bij wisselvallig weer. Al het verpotten en aanplanten (en gedoseerd water geven) vergt al gauw een paar uur per dag aan zorg.

Dan blijkt de tuin ook nog bedreigd te worden door wezens die zich het recht toemeten om in de tuin en in de kas te verblijven. Naaktslakken!! Je ziet ze niet, maar aan de omgevallen en noodlijdende jonge aanplant kun je snel merken dat ze wel degelijk actief zijn. Pannetjes met bier zeggen de deskundigen. Ja, mooi advies, maar geen resultaat. Het bier bederft in de hitte, wordt verdund als je water sproeit en je denkt toch echt niet dat die krengen zes meter omkruipen om in een bakje lauw bier te gaan verzuipen?

Slakkenkorrels? In deze tijd? De grond vergiftigen? Mooi niet!  Gelukkig ben ik een nachtmens en ga ik doorgaans niet voor 04.30 naar bed. Dus in de nacht eens gaan kijken of ik slakken te zien kreeg. Gewapend met zaklampen naar de kas. En warempel. Slakken te over. Verdacht dichtbij gepositioneerd bij mijn jonge aanplant. Zelfs op de bladeren. De limit!

Dan doet een scherp mes wonderen. Met ferme hand worden de slakken gesplitst door het scherpe staal. De eerste nacht maar liefst 56 slakken die naar een andere dimensie toe geholpen worden. Even lastig maar dan ben je er ook van af. Mooi niet!! Elke nacht zijn twee rondjes slakkenjacht nodig waarbij de oogst varieert tussen de 2 tot 28 per nacht. De score neemt wel gaandeweg af naar soms zelfs een nacht zonder één slak.

Nu pas begrijp ik waarom mijn vader ‘s zomers nooit graag, en zeker niet lang, met vakantie ging. Dat verdroeg zijn groentetuin niet. Bij mij slaat nu ook de angst toe bij de gedachte om een weekje weg te moeten met vakantie. Groentetuinen en kassen zijn gewoonweg gevaarlijk. Je hebt er stress van, maar nog meer stress als je er ver vandaan bent. En nog weer meer stress als je niet toe komt aan het op tafel zetten van sla en groenten uit eigen kas. Elk horecabezoek is een ‘gemiste kans om je eigen sla, bonen en bietjes te eten.  Zeg maar de ‘verplichte kost’, want haal het niet in je hoofd om groenten te kopen en op tafel te zetten als er nog volop in de eigen tuin geproduceerd wordt.

Je komt er pas (te) laat achter dat de kas en de tuin je de keuze van het weekmenu uit handen hebben genomen. Dat de vol respect aangeplante bietjes, boontjes, stoktoestanden en niet te vergeten de andijvie niet te negeren zijn als ze tot volle wasdom gekomen zijn. Ze eisen om genuttigd te worden. Waar laat je het spul? Niets erger dan familie en vrienden die ook nog eens met hun overdadige tuinproducten aan komen zetten. De terreur van een eigen groentetuin!

Ho eens even, was vakantie niet bedoeld om volledig tot rust te komen? Het kostte even wat moeite om dat tot ons door te laten dringen, maar nu hebben we de oplossing gevonden. Geen dure hotels, geen gehannes in files, geen toevoeging van CO2, geen stress, geen overvolle campings, neen, we blijven gewoon thuis, dicht bij de kas.

Sterker nog, we slapen inmiddels in de kas!

------
Het plaatje is van Han Busstra


© 2019 Haitze Meurs meer Haitze Meurs - meer "Eigen groente en fruit" -
Bezigheden > Eigen groente en fruit
Een kasje van vier bij negen Haitze Meurs
1616BZ De kasWe zijn onlangs verhuisd. Niets bijzonders zou je denken. Zoveel mensen die verhuizen. Dacht ik ook. Van een hoekhuis naar een vrijstaand huis met een aardige lap tuin. Gelukkig veel gazon en een flinke parkeerplaats, dus goed te onderhouden. Edoch, er waren ook nog wat meters uitgetrokken voor een kasje, zo eentje waar je in kunt lopen, van vier bij negen meter. Met daarnaast nog een strookje van 6 meter.

Een kas. Wat doe je daarmee? Te mooi om niets mee te doen, immers: ik ben dol op tomatensoep van eigen tomaten. Lekkere ecologisch geteelde, biologisch dynamische tomaten. Dat is soep in optima forma, zoals God dat ooit bedoeld moet hebben. Tomaten dus. Trostomaten, vleestomaten en van die kleine rakkers. Drie soorten. Mijn gedachte was dat wanneer ik ergens in de zomer tomaten uit eigen kas kon eten, dan was het experiment ‘kas’ geslaagd. Zaad gekocht, gezaaid in een paar kweekbakjes en warempel, na een tijdje een overvloed aan tomatenplanten. Zou er de halve kas mee kunnen vullen, en daarnaast misschien nog wat sla telen.

Teeltinstructies gelezen en verroest, te veel planten. Jammer om weg te gooien. Dan maar wat dichter op elkaar en wat meer ruimte pakken. Nu ik toch nog bijna een halve kas over had, ook maar wat andere zaadjes van voorgaande jaren in de potgrond gestopt,  als experiment. Geen pompoenen, meloenen, augurken en dat soort ongein, want dan wordt het een chaos. Bakjes aangelegd en hup zaadjes erin van bonen, bietjes, peterselie, prei en nog wat zakjes leeg gekieperd. Vervolgens wachten, lang wachten. Dan vast maar wat plantjes kopen bij een tuincentrum. Sla, andijvie en rode bieten voor een habbekrats aangeschaft. Tien perspotjes met rode bietjes. Slimmeriken hebben er voor de zekerheid per potje drie zaadjes in gedaan en die zijn allemaal uitgekomen. Dus splitsen die hap. Twee wegknippen is ook zonde. Drie dagen lang in spanning of die blaadjes de operatie zouden overleven en ja hoor, met veel water na een week 30 trotse bietenplantjes.

Ik had enthousiast de sla en de andijvie gepoot, maar wat kunnen die kroppen groot worden!! Alles in de verdrukking. Intussen nieuwe bakjes ingezaaid met nieuwe zaden want de oude zaadjes deden niets meer, leek het. Spinazie en snijbiet was gemakkelijk aan te leggen. Maar witlof, selderij, peterselie, kervel, ijsbergsla, peper, boerenkool, bietjes, ander soort bietjes, schorseneren, lemongras, venkel, rabarber, munt en aubergines is andere koek. Hoe hou je die uit elkaar als je te lui bent geweest om op te schrijven wat er in de bakjes en grond gestopt is?

En waar laat je alles, want genoeg planten voor twee kassen? En wee je gebeente als je even de ramen te lang dicht laat zitten. Dan moeten er in alle haast reddingsoperaties uitgevoerd worden om de planten te reanimeren en in leven te houden met (veel) water. Voortdurend is het spelen met de deur en dakramen om de temperatuur een beetje groeizaam te houden. Een paar zonnestralen blijken genoeg om de temperatuur naar de 40 graden te jagen. Je kunt de kas eigenlijk geen uur alleen laten bij wisselvallig weer. Al het verpotten en aanplanten (en gedoseerd water geven) vergt al gauw een paar uur per dag aan zorg.

Dan blijkt de tuin ook nog bedreigd te worden door wezens die zich het recht toemeten om in de tuin en in de kas te verblijven. Naaktslakken!! Je ziet ze niet, maar aan de omgevallen en noodlijdende jonge aanplant kun je snel merken dat ze wel degelijk actief zijn. Pannetjes met bier zeggen de deskundigen. Ja, mooi advies, maar geen resultaat. Het bier bederft in de hitte, wordt verdund als je water sproeit en je denkt toch echt niet dat die krengen zes meter omkruipen om in een bakje lauw bier te gaan verzuipen?

Slakkenkorrels? In deze tijd? De grond vergiftigen? Mooi niet!  Gelukkig ben ik een nachtmens en ga ik doorgaans niet voor 04.30 naar bed. Dus in de nacht eens gaan kijken of ik slakken te zien kreeg. Gewapend met zaklampen naar de kas. En warempel. Slakken te over. Verdacht dichtbij gepositioneerd bij mijn jonge aanplant. Zelfs op de bladeren. De limit!

Dan doet een scherp mes wonderen. Met ferme hand worden de slakken gesplitst door het scherpe staal. De eerste nacht maar liefst 56 slakken die naar een andere dimensie toe geholpen worden. Even lastig maar dan ben je er ook van af. Mooi niet!! Elke nacht zijn twee rondjes slakkenjacht nodig waarbij de oogst varieert tussen de 2 tot 28 per nacht. De score neemt wel gaandeweg af naar soms zelfs een nacht zonder één slak.

Nu pas begrijp ik waarom mijn vader ‘s zomers nooit graag, en zeker niet lang, met vakantie ging. Dat verdroeg zijn groentetuin niet. Bij mij slaat nu ook de angst toe bij de gedachte om een weekje weg te moeten met vakantie. Groentetuinen en kassen zijn gewoonweg gevaarlijk. Je hebt er stress van, maar nog meer stress als je er ver vandaan bent. En nog weer meer stress als je niet toe komt aan het op tafel zetten van sla en groenten uit eigen kas. Elk horecabezoek is een ‘gemiste kans om je eigen sla, bonen en bietjes te eten.  Zeg maar de ‘verplichte kost’, want haal het niet in je hoofd om groenten te kopen en op tafel te zetten als er nog volop in de eigen tuin geproduceerd wordt.

Je komt er pas (te) laat achter dat de kas en de tuin je de keuze van het weekmenu uit handen hebben genomen. Dat de vol respect aangeplante bietjes, boontjes, stoktoestanden en niet te vergeten de andijvie niet te negeren zijn als ze tot volle wasdom gekomen zijn. Ze eisen om genuttigd te worden. Waar laat je het spul? Niets erger dan familie en vrienden die ook nog eens met hun overdadige tuinproducten aan komen zetten. De terreur van een eigen groentetuin!

Ho eens even, was vakantie niet bedoeld om volledig tot rust te komen? Het kostte even wat moeite om dat tot ons door te laten dringen, maar nu hebben we de oplossing gevonden. Geen dure hotels, geen gehannes in files, geen toevoeging van CO2, geen stress, geen overvolle campings, neen, we blijven gewoon thuis, dicht bij de kas.

Sterker nog, we slapen inmiddels in de kas!

------
Het plaatje is van Han Busstra
© 2019 Haitze Meurs
powered by CJ2