archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 17
Jaargang 15
28 juni 2018
Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Toch niet voor niks naar Bunde Dik Kruithof

1517VG Bunde1Rheiderland is de Duitse landstreek die naast het Nederlandse Reiderland ligt. Wij gingen naar Bunde om te winkelen en voor het Dollartmuseum. Bunde is het eerste Duitse dorp na Nieuweschans en winkelen in Duitsland is leuk omdat ze er meer en andere en betere dingen hebben dan bij ons. De Combi in Bunde heeft bij voorbeeld Original Ostfriesen Schwarzer Tee van Kustengold, een merk met streekeigen producten van goede kwaliteit. Bovendien is het goedkoop zodat je terugrijdt met het gevoel dat je voor weinig geld een leuk dagje uit bent.

Het Dollartmuseum had ik al eens eerder 's winters gezien maar toen was het dicht. Volgens de website was het 's zomers op verzoek open, maar toen wij er waren was er nergens iemand te vinden die het zou willen openen. In een koffiehuis vlakbij wisten ze zelfs te vertellen dat het helemaal gesloten was. Toen we weer thuis waren bleek de website 'onder bewerking', maar ik vond na doorzoeken een e-mailadres bij het Ostfriesische Landschaft. Mailtje gestuurd en nu heb ik het 06-nummer van de meneer die 'ehrenamtlich' het museum beheert. Volgende keer dus verslag over het ontstaan van de Dollart, de stormvloeden, de verdronken dorpen en de sagen en legenden, maar ook over de landaanwinning en het landgebruik (tulpen?!) in de latere tijd.

In plaats van een bezoek aan het Dollartmuseum reden we door Bunde en namen de afslag naar Bunderhee, omdat een toeristisch routebord in die richting verwees naar het Steinhaus Bunderhee. Dat bleek een prachtige middeleeuwse kasteeltoren te zijn die pas gerestaureerd is en lag te stralen in de zomermiddagzon. Het is een van de oudste kastelen in Rheiderland en wordt beschouwd als het enige nog bestaande steenhuis van Oost-Friesland. De middeleeuwse kasteeltoren ligt twee kilometer ten noordoosten van Bunde.

Over het gebruik van baksteen vond ik op internet het volgende: ‘In de 12e eeuw worden in Friesland en Groningen1517VG Bunde2 vele kloosters gesticht. De kloosterlingen introduceren het bakken van stenen kloostermoppen en dakpannen in veldovens. Er is klei in overvloed en dankzij de opkomende turfwinning heeft men brandstof in overvloed. De eerste steenhuizen in Groningen en Friesland worden in de 13e eeuw gebouwd. Stenen huizen kunnen have en goed beter beschermen tegen rivaliserende buren, vijandelijke bendes en overstromingen dan huizen van hout en leem. Meestal staan deze op een wierde, een opgehoogde woonplaats.’ (website:nazatendevries).

Recent verscheen een boek over Kloostermoppen in Groningen met meer informatie over steenbakkerijen. De kloostermonniken kregen door hun internationale contacten de techniek van het bakken door, maar die werkte niet goed met de klei in Groningen en Friesland. In het Klooster Claerkamp bij Rinsumageest is toen een werkwijze ontwikkeld om van de noordelijke klei bakstenen te maken.

In het algemeen heeft een steenhuis een grondplan van circa 7 bij 11 meter, met muren van zo'n 60 tot 90 centimeter dikte. Daarnaast ligt er om het terrein een brede gracht. Een bijna onneembare vesting in die tijd. Vrijwel alle steenhuizen zijn afgebroken, maar dat van Bunderhee is bijna in zijn oorspronkelijke vorm bewaard gebleven. Alleen de ramen zijn in later tijd aan de mode aangepast.

Volgens de huidige kennis dateert de kasteeltoren uit de 14e eeuw. Het drie verdiepingen tellende gebouw, van 15,2 m hoog, werd als woon- en opslagruimte gebruikt. De dikte van de kasteelmuren op de onderste verdieping varieert van 1,60 tot 7,60 meter en de vloer is ongeveer een meter dik. De muren op de tweede verdieping zijn rond 90 cm dik. In 1735 kwam aan de westzijde een aanbouw in barokstijl gereed.
Het Steenhuis in Bunde is te bezichtigen, maar alleen op donderdag en zaterdag. We gaan er nog een keer heen.

--------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2018 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Toch niet voor niks naar Bunde Dik Kruithof
1517VG Bunde1Rheiderland is de Duitse landstreek die naast het Nederlandse Reiderland ligt. Wij gingen naar Bunde om te winkelen en voor het Dollartmuseum. Bunde is het eerste Duitse dorp na Nieuweschans en winkelen in Duitsland is leuk omdat ze er meer en andere en betere dingen hebben dan bij ons. De Combi in Bunde heeft bij voorbeeld Original Ostfriesen Schwarzer Tee van Kustengold, een merk met streekeigen producten van goede kwaliteit. Bovendien is het goedkoop zodat je terugrijdt met het gevoel dat je voor weinig geld een leuk dagje uit bent.

Het Dollartmuseum had ik al eens eerder 's winters gezien maar toen was het dicht. Volgens de website was het 's zomers op verzoek open, maar toen wij er waren was er nergens iemand te vinden die het zou willen openen. In een koffiehuis vlakbij wisten ze zelfs te vertellen dat het helemaal gesloten was. Toen we weer thuis waren bleek de website 'onder bewerking', maar ik vond na doorzoeken een e-mailadres bij het Ostfriesische Landschaft. Mailtje gestuurd en nu heb ik het 06-nummer van de meneer die 'ehrenamtlich' het museum beheert. Volgende keer dus verslag over het ontstaan van de Dollart, de stormvloeden, de verdronken dorpen en de sagen en legenden, maar ook over de landaanwinning en het landgebruik (tulpen?!) in de latere tijd.

In plaats van een bezoek aan het Dollartmuseum reden we door Bunde en namen de afslag naar Bunderhee, omdat een toeristisch routebord in die richting verwees naar het Steinhaus Bunderhee. Dat bleek een prachtige middeleeuwse kasteeltoren te zijn die pas gerestaureerd is en lag te stralen in de zomermiddagzon. Het is een van de oudste kastelen in Rheiderland en wordt beschouwd als het enige nog bestaande steenhuis van Oost-Friesland. De middeleeuwse kasteeltoren ligt twee kilometer ten noordoosten van Bunde.

Over het gebruik van baksteen vond ik op internet het volgende: ‘In de 12e eeuw worden in Friesland en Groningen1517VG Bunde2 vele kloosters gesticht. De kloosterlingen introduceren het bakken van stenen kloostermoppen en dakpannen in veldovens. Er is klei in overvloed en dankzij de opkomende turfwinning heeft men brandstof in overvloed. De eerste steenhuizen in Groningen en Friesland worden in de 13e eeuw gebouwd. Stenen huizen kunnen have en goed beter beschermen tegen rivaliserende buren, vijandelijke bendes en overstromingen dan huizen van hout en leem. Meestal staan deze op een wierde, een opgehoogde woonplaats.’ (website:nazatendevries).

Recent verscheen een boek over Kloostermoppen in Groningen met meer informatie over steenbakkerijen. De kloostermonniken kregen door hun internationale contacten de techniek van het bakken door, maar die werkte niet goed met de klei in Groningen en Friesland. In het Klooster Claerkamp bij Rinsumageest is toen een werkwijze ontwikkeld om van de noordelijke klei bakstenen te maken.

In het algemeen heeft een steenhuis een grondplan van circa 7 bij 11 meter, met muren van zo'n 60 tot 90 centimeter dikte. Daarnaast ligt er om het terrein een brede gracht. Een bijna onneembare vesting in die tijd. Vrijwel alle steenhuizen zijn afgebroken, maar dat van Bunderhee is bijna in zijn oorspronkelijke vorm bewaard gebleven. Alleen de ramen zijn in later tijd aan de mode aangepast.

Volgens de huidige kennis dateert de kasteeltoren uit de 14e eeuw. Het drie verdiepingen tellende gebouw, van 15,2 m hoog, werd als woon- en opslagruimte gebruikt. De dikte van de kasteelmuren op de onderste verdieping varieert van 1,60 tot 7,60 meter en de vloer is ongeveer een meter dik. De muren op de tweede verdieping zijn rond 90 cm dik. In 1735 kwam aan de westzijde een aanbouw in barokstijl gereed.
Het Steenhuis in Bunde is te bezichtigen, maar alleen op donderdag en zaterdag. We gaan er nog een keer heen.

--------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2018 Dik Kruithof
powered by CJ2