 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
|
 |
 |
Nummer 2 Jaargang 15 26 oktober 2017 |
 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Bezigheden > Ergernissen | ||||
| De 'asshole' nader verklaard | Willem Minderhout | |||
 In een van mijn eerste bijdragen aan De Leunstoel verdiepte ik mij in de rol en functie van ezels en aarsgaten in de literatuur. (NB: Niemand kon indertijd nog vermoeden dat zich in Nederland een aarsgat met de naam Baudet (ezel in het Frans) zou aandienen.) Ik constateerde destijds onder meer dat Nederlanders ‘in tegenstelling tot Engelsen, Duitsers en Fransen, voor aarsgaten weinig taalkundige belangstelling hebben.’ Dit moge zo zijn, desalniettemin weet iedere Nederlander wat de Angelsaksen met een ‘asshole’ bedoelen en het begrip heeft in navolging van ‘shit’ een plekje in ons dagelijks idioom ingenomen. Misschien heeft het als genderneutraal scheldwoord wel een mooie toekomst voor zich. Maar het bij benadering aanvoelen van de betekenis van ‘asshole’ volstaat natuurlijk niet voor de rationele mens. Wat is nu de precieze definitie? Ik zie dat ik in mijn eerder genoemde bijdrage zonder bronvermelding enige wetenswaardigheden aan Peter Sloterdijks ‘Kritiek der cynische rede’ heb ontleend. De ‘fysionomie van de aars’ laat ik echter onbesproken. Deze komt er volgens de Duitse wijsgeer Sloterdijk in het kort op neer dat dit orgaan ‘een solide materialistische basis’ biedt en zich overal thuis voelt. Ik meen dat hij hier de aars met de billen verwisselt, hetgeen voor een Duitser niet zo vreemd is want de Arsch wordt in hun taal als pars pro toto gebruikt, zoals bij ons de reet. Ondanks zijn lofrede op het (meestal) feilloze gevoel voor timing moet ook Sloterdijk toegeven dat ‘het niet te ontkennen valt dat menig ‘Arschloch’ nationalistische geluiden heeft doen horen’. Hier moesten wij filosofieliefhebbers het ruim dertig jaar mee doen. Maar nu is er hoop! De Amerikaanse filosoof Aaron James publiceerde in 2012 het boek ‘Assholes, a theory’. Ik ontdekte het pas onlangs, maar het heeft niets van zijn wilde frisheid verloren. James benadert het fenomeen van binnenuit: ‘hoe is het om een ‘asshole’te zijn?’ Om dit te kunnen onderzoeken formuleert hij een theoretische constructie van het te bestuderen fenomeen: ‘een asshole is iemand die zichzelf systematisch permitteert om speciale voorrechten te genieten in interpersoonlijke relaties, waarbij hij immuun is voor klachten van anderen.’ Hij illustreert deze definitie met vele voorbeelden – van generaal Patton tot Bernard-Henri Levy en van Naomi Campbell tot Michael Moore – voorzien van een waterdichte argumentatie waarom deze lieden het epitheton ‘asshole’ waardig zijn. Maar waar komen ze allemaal vandaan en waarom lijkt het er op dat de Amerikaanse samenleving relatief veel assholes voortbrengt? James vermoedt dat, naast het narcisme bevorderend gebruik van sociale media en dergelijke, de populariteit van de ‘filosoof’ Ayn Rand, die hyperindividualisme en extreem doorgevoerd kapitalisme propageert, hier een rol in zou kunnen spelen. Ook aan de heer Trump wordt enige aandacht besteed, omdat hij er recht op meent te hebben vaak op de TV te verschijnen zonder dat ooit duidelijk is wat het belang daarvan zou kunnen zijn. James noemt hem een ‘ass-clown’, maar ik vermoed dat hij daar in een volgende geactualiseerde druk op terug zal komen. (Zie naschrift!) Zijn suggesties om de asshole te bestrijden hebben namelijk niet mogen baten, want de ass-clown is nu de POTUS. Wat ons in staat stelt de assholes te verdragen is een stoïcijnse levenshouding, maar als ze de macht grijpen is er werk aan de winkel. James verwacht dat de samenwerkingsgezinde mensen het ‘asshole kapitalisme’ zullen verwerpen en zullen streven naar een stabielere, fatsoenlijker en meer rechtvaardige kapitalistische orde op zowel nationale als wereldschaal. We zullen zien. Naschrift: Henk Klaren wees mij erop dat ik weer eens hopeloos achterloop. Vorig jaar heeft Aaron James een vervolg op zijn boek gepubliceerd genaamd ‘Assholes: A Theory of Donald Trump’. Dat moet ik dan ook maar weer aanschaffen. ‘Een leven lang leren’, heet dat geloof ik. Aaron James, Assholes, a theory, Anchor Books (2012). Peter Sloterdijk, Kritiek van de cynische rede, 1, Synopsis (1984). ------- Zelfs de boeken die Willem graag leest worden geleverd door Ton Schimmelpennink. Er kan niet gegarandeerd worden dat hij ze op voorraad heeft. Kijk op: http://www.schimmelpennink.nl/ |
||||
| © 2017 Willem Minderhout | ||||
|
|
|
||
|
powered by CJ2 | |||