archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
Nummer 11 Jaargang 14 30 maart 2017 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Luister! | ||||
Balasz Pandi, Hongaars drumkoning | Willem Minderhout | |||
Studio Loos is een van de verborgen schatkamers voor liefhebbers van niet al te alledaagse muziek in Den Haag. Onder de bezielende leiding van saxofonist en componist Peter van Bergen vinden er vrijwel wekelijks concerten plaats die op zijn minst opmerkelijk en vaak ook bijzonder prachtig zijn. Veel bezoekers en artiesten zijn of waren verbonden aan de afdeling sonologie van het Haagse Koninklijk Conservatorium. Hierdoor nam de laatste tijd de ‘laptop-muziek’ een steeds belangrijker plaats in. Ik ben daar meestal niet zo van onder de indruk. Ik ken betere tijdsbestedingen dan een uur lang staren naar iemand die af en toe een toets op zijn MacBook beroert. Ik ben dan ook heel blij dat dankzij de inspanningen van de pianist Leo Svirsky de geïmproviseerde akoestische muziek dit jaar weer alle aandacht krijgt. De meest fantastische musici, denk aan mensen als de Noorse bassist Ingebricht Haker Flaten, duiken ineens in Den Haag op. Op 5 maart was de Hongaarse drummer Balazs Pandi te gast. In een spontane improvisatie met Peter van Bergen, Leo Svirsky, Gert-Jan Prins, Rob Daenen en Willem Jansen ontstond er een concert dat ik me nog lang zal heugen, temeer daar ik een groot gedeelte op YouTube heb gezet om terug te kijken. Balazs Pandi stond in het middelpunt en gaf de richting aan zonder te overheersen. Met zijn drums legde hij, samen met Prins, Jansen en Daenen, de vloer waarop Van Bergen en Svirsky konden dansen. En ik danste mee. Dancing in my head met een enorme glimlach op mijn gezicht. Met tuitende oren toog ik huiswaarts. Balazs, ook het persoonlijk contact met de musici is het leuke van micropodia als Loos, bleek een aardige en toegankelijke man te zijn. Ondanks zijn succes als drummer verdient hij zijn brood als journalist. Waar hij precies over schrijft werd me niet helemaal duidelijk, maar blijkbaar is daar nog ruimte voor in het Hongarije van Orban. Na afloop kon ik nog wel wat vragen stellen aan Peter van Bergen. Hoe zijn jullie in contact gekomen met Pandi? Had je al eerder met hem gespeeld? Pandi heb ik ontmoet via Gert Jan Prins. Na een aantal repetitiedagen met het trio Pandi-Prins-VBergen in Studio LOOS, zijn we in 2016 met dit trio op tour gegaan naar Frankrijk voor een aantal concerten. Hoe bereiden jullie zo'n concert voor? Een concert als dit wordt in die zin voorbereid dat ik als samensteller van de groep nadenk over welke musici stilistisch bij elkaar passen, elkaar aanvullen en versterken. Ook wordt er gelet op stilistische tegenstellingen die muzikaal nieuwe dingen kunnen opleveren. Zo is Willem Jansen een grootheid van een drummer, maar speelde hij in deze context alleen percussie. Je hebt gehoord wat voor een geweldige combinatie hij vormde met Pandi. Rob Daenen en Leo Svirsky hebben beiden op een toetsinstrument een heel eigen en verschillende benadering: Rob Daenen funky, Leo Svirsky meer free jazz en hedendaags gecomponeerde muziek. Gert Jan Prins is een geval apart. Hij slaat met zijn zelfgebouwde elektrische noise apparatuur, een grote trom en andere versterkte akoestische instrumenten een mooie brug tussen de elektronica van Rob Daenen en de ritmische kracht van Willem Jansen en Balazs Pandi. Je hebt ongeveer je hele LOOS-ensemble opgetrommeld om met hem samen te spelen. Ga je dat vaker doen om in LOOS aangespoelde muzikanten te begeleiden? Dit was niet het hele LOOS Ensemble, sterker nog, Willem Jansen en Rob Daenen hebben nooit deel uitgemaakt van het LOOS Ensemble. Willem Jansen was wel de eerste drummer van LOOS, Rob Daenen speelde in diverse bezettingen van LOOS in de jaren 80. Dit jaar bestaat LOOS 35 jaar en daar gaan we wel wat mee doen. Het LOOS Ensemble is ontstaan eind jaren 80 en heeft een internationale naam opgebouwd in de periode tussen 1989 en 2004, het jaar waarin de Raad van Cultuur besloot dat er maar eens een eind moest komen aan de bloeiende Nederlandse Ensemble Cultuur. Maar hoe dan ook: we gaan vaker dit soort concerten houden! Verder luisteren: De meest toegankelijke CD die ik ken is ‘One’ met Ivo Perelman en Joe Morris uit 2013. De Braziliaanse saxofonist Perelman, een soort kruising tussen Ornette Coleman en Thomas Chapin, hoop ik ooit live te zien. Voor de liefhebbers is de samenwerking van Balazs met de Japanse noise-artiest Merzbow interessant. Merzbow, afgeleid van Kurt Schwitters’ ’Merzbau’, brengt ons weer bijna terug naar de vermaledijde ‘laptoppers’, maar in combinatie met echte instrumenten werkt het bijzonder goed. Op ‘Cuts of guilt cut deeper’ (2015) komt het tweetal de Zweedse hardblazer Mats Gustafsson en Sonic Youth gitarist Thurston Moore tegen. Kippenvel is het resultaat. De allermooiste echter vind ik de CD ‘An untroublesome defenselesness’ (2016) met dat andere Japanse fenomeen, de gitarist/zanger Keiji Haino. Haino kende ik van de Purple Trap met meesterbassist Bill Laswell en Rashied Ali, de laatste drummer van John Coltrane. Balazs doet niet voor Rashied onder! Op ‘Live at FAC251’ (2017) spelen Balazs en Merzbow als duo. Ik weet nog niet wat ik daarvan vind. ‘Too much noise’, denk ik. De drums van Pandi zijn slecht hoorbaar in de mix en Merzbows geluiden doen mij aan die laptoppers denken. Een Haino, Gustafsson, Moore, Svirsky of Van Bergen om die deken van geluid tot leven te brengen ontbreekt. https://www.youtube.com/watch?v=yjZBHLj4Vz0&t=5s Balazs Pandi (drums) - Gert Jan Prins (electronics) - Leo Svirsky (piano) - Peter van Bergen (reeds) Rob Daenen (synthesizer) - Willem Jansen (percussion) ---- Het plaatje is van de schrijver |
||||
© 2017 Willem Minderhout | ||||
powered by CJ2 |