 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
|
 |
 |
Nummer 10 Jaargang 14 16 maart 2017 |
 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Vermaak en Genot > Een omweg waard | ||||
| Kiefer in Leeuwarden, Beladen Landschap | Dik Kruithof | |||
 Het Fries Museum heeft in zijn moderne kunst tentoonstellingszaal op de derde verdieping – de zaal met het mooie licht – een prachtige tentoonstelling over het Beladen Landschap, waarmee bedoeld wordt dat het landschap onprettige herinneringen met zich meedraagt. Zelf kwam ik daarmee in aanraking, bijna letterlijk, toen wij eens een ‘zimmer frei’ in het Duitse Weimar huurden en bij aankomst bleek dat deze vlak bij de ingang van het concentratiekamp Buchenwald lag. Het onprettige gevoel daar ging pas enigszins over nadat we een bezoek hadden gebracht aan het kamp zelf. Maar we zijn het daar nooit echt kwijt geraakt. Op deze tentoonstelling komt dit terug in een fotoserie over het dorp Auschwitz. Samensteller Kie Ellens heeft geprobeerd een verbinding te leggen met het Verzetsmuseum, dat met het Fries Museum in hetzelfde gebouw zit. Net als in het Verzetsmuseum is alles in deze tentoonstelling gericht op het zichtbaar maken van herinneringen en (vooral door de vaak afstandelijke werking van de natuur op die plekken) is het een zeer geslaagd geheel geworden. Zo is er een prachtige film van Ori Gersht, opgenomen in het bos in de Oekraïne waar zijn grootvader zich schuilhield in de Tweede Wereldoorlog. Een sympathiek groen bos en een oase van rust. Alleen valt er zo nu en dan een boom om. Het bos spreekt. Francis Alys voegt vogelgeluiden toe aan de ruïnes van de stad Ani, op de grens van Armenië en Turkije. Ani was eens bekend als de stad van de 1001 kerken. Nu is het een ruïnestad waar jongeren verstoppertje spelen in de brokstukken en elkaar met vogelgeluiden lokken. De plattegrond van de oude stad, beelden van de overblijfselen en de geluiden vormen een indrukwekkend geheel. Anselm Kiefer, geboren  in de Tweede Wereldoorlog en opgegroeid in de ruïnes van de oorlog, is waarschijnlijk voor het eerst in het Fries Museum aanwezig, met Bilderstreit, een groot werk uit Museum Boymans. De basis is een foto van drie tanks rond een gebroken stuk klei. Met linoleum, olieverf, zand en jute wordt het een aangrijpende oorlogsherinnering. Van Kiefer is ook een (klein) vliegtuig van lood, het enige materiaal dat voor hem het gewicht van de geschiedenis kan dragen. Auschwitz komt terug in een verhaal over Hans Citroen, die erheen reisde om de geschiedenis van zijn grootvader te zien. Auschwitz bleek een gewoon dorp waar vage herinneringen – een spoorbaan, betonnen palen uit het hek – nog terug te vinden zijn. Hannah Collins geeft een foto van een rustig landweggetje een sinistere lading met de titel Road to Auschwitz. Charles Heller en Lorenzo Pezzani maakten een documentaire over een boot die op 27 maart 2011 vertrok uit Libië. Toen de brandstof op was dreef de boot weer terug en spoelde uiteindelijk op 10 april aan bij Tripoli. De NAVO deed niets. Van de 72 vluchtelingen overleefden negen de tocht. De documentaire was bedoeld als bewijsmateriaal voor het Internationaal Strafhof. Ook de actualiteit komt aan de orde in de muur tussen Mexico en de VS, waar al een hek staat en in het nummer Borders van rapper en zangeres M.I.A.: ‘Freedom, ‘I’dom, ‘me’dom, where’s your ‘we’dom?’ De tentoonstelling Beladen landschap: van Kiefer tot Ristelhueber toont hoe sporen van oorlog en conflict in handen van kunstenaars een metafoor voor (on)menselijkheid worden. Nog te zien tot 4 juni 2017. Met dank aan de museumtekst en Gitte Brugman. ---- De plaatjes zijn van de schrijver |
||||
| © 2017 Dik Kruithof | ||||
|
|
|
||
|
powered by CJ2 | |||