archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 7
Jaargang 14
2 februari 2017
Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Kiefer bij White Cube in Londen Dik Kruithof

1407VG Kiefer1Anselm Kiefer heeft een tentoonstelling bij White Cube in Londen. White Cube noemt zichzelf ‘one of the leading art galleries’ en heeft vestigingen in Londen en Hong Kong. Tot 12 februari is in Bermondsey street in Londen een prachtige tentoonstelling te zien van de Duitse schilder die zoveel geschiedenis in zijn schilderijen doet en die van het grootse gebaar houdt. Bermondsey street is een gewoon winkelstraatje in wat mij niet de beste buurt van Londen-Zuid lijkt, maar het is wel op loopafstand van Tate Modern en het ligt ook niet ver van het metrostation Borough op de Northern line naar Morden. Op een van mijn eerste bezoeken aan Londen hadden wij een pension ver ten zuiden van Morden, dus die metrolijn roept altijd mooie herinneringen op.

Het hoofdgebouw van White Cube is een groot laag nieuw tentoonstellingsgebouw op een open plek in de straat, wat naar achteren gelegen, zodat je het pas ziet als je ervoor staat. Loop dus de hele straat af en denk niet: zoiets vind je hier niet. Er zijn prachtige hoge witte zalen die volledig recht doen aan het overweldigende werk van Kiefer. Hoogtepunt zijn de negen nieuwe schilderijen die tot vier bij zeven meter groot zijn. Allemaal Walhalla geheten, ook de naam van de tentoonstelling, tevens de hemel in de Noorse mythologie en ook een monument voor de grote Duitsers gebouwd door Lodewijk de Eerste van Beijeren, ten oosten van Regensburg aan de Donau.
 
Het opvallende aan de schilderijen is het kleurgebruik. Jarenlang werkte Kiefer vooral in de sombere tinten zwart, grijs en bruin, in dit nieuwere werk, de schilderijen zijn allemaal uit 2015 en vooral 2016, doen ook andere kleuren hun (her)intrede. Licht bruin, geel, oranje en op een van de Walhalla’s zelfs een veld met vrolijk bloeiende bloemen. Dat laat onverlet dat het bij Kiefer natuurlijk vooral ook gaat om rampspoed, het vergaan van de aarde, het uiteenvallen van gebouwen en het omvallen van torens. Maar niemand die dat zo indrukwekkend op het doek weet te brengen; nu ook met heel mooi blauw erin, het lijkt soms wel of Yves Klein even bij hem was.

Naast de schilderijen zijn er veel installaties, de grootste heet ook Walhalla. Die kende een ontstaanstijd van bijna vijfentwintig jaar en bestaat uit een lange donkere gang met1407VG Kiefer2 een grote rij eenvoudige eenpersoons bedden, opgemaakt met verkreukelde loden lakens en dekens. Aan het eind van de gang een grote zwart-wit foto waarop een levensgrote man die wegloopt in een grijs winterlandschap. Vanuit die donkere gang komt de bezoeker in de prachtige, lichte tentoonstellingszalen; naast de schilderijen nog ruim twintig installaties met van Kiefer bekende thema’s zoals de dode zonnebloemen die hij in 2011 naast de Nachtwacht in het Rijksmuseum zette (zie ‘Kiefer, Rembrandt en Vincent’).

De Galerie heeft zelfs een toren, althans een zaal die zo hoog is dat er een installatie van elf meter hoog in kon en die is er dan ook. Het heet Sursum Corda en bestaat uit een wenteltrap die behangen is met – lijkt het – werkkleding van Kiefer (en zijn medewerkers). Volgens de galerij verbeeldt het de trap naar het Walhalla, die door de Valkyren gebruikt wordt om de gevallen helden de hemel in te dragen en is het hun kleding die aan de trap is blijven hangen.
Indrukwekkend is het wel, maar dat is, als je er gevoelig voor bent, alle werk van Kiefer.

Als extraatje waren in kleinere zaaltjes wat bergruimtes uit de werkplaats van Kiefer nagebootst. Fascinerend om te zien wat er allemaal niet gebruikt wordt in zijn werk..

Anselm Kiefer, Walhalla, van 23 November 2016 tot 12 February 2017 in de White Cube Gallery in Bermondsey. Met dank voor de tentoonstellingstekst, de gratis toegang en de toestemming om te fotograferen.

Behalve naar Kiefer zijn we in Londen naar twee andere tentoonstellingen geweest: in de Royal Academy of Arts was tot 2 januari een mooie over het Amerikaanse Abstracte Expressionisme met werk van Pollock, De Kooning, Rothko, Newman en voor mij een openbaring Clyfford Still, werk uit zijn eigen museum in Denver. Nog nooit eerder in het echt op ware grootte en schoonheid gezien!
In Tate Modern is tot 2 april een tentoonstelling van Robert Rauschenberg (waar ook Charlene uit het Stedelijk Museum hangt). Dat zegt wel iets over het niveau want Charlene gaat niet zo vaak op reis. Het is de eerste volledige terugblik sinds zijn dood in 2008. Rauschenberg als zoeker en vernieuwer in de Amerikaanse schilderkunst komt er volledig aan bod.

-----
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2017 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Kiefer bij White Cube in Londen Dik Kruithof
1407VG Kiefer1Anselm Kiefer heeft een tentoonstelling bij White Cube in Londen. White Cube noemt zichzelf ‘one of the leading art galleries’ en heeft vestigingen in Londen en Hong Kong. Tot 12 februari is in Bermondsey street in Londen een prachtige tentoonstelling te zien van de Duitse schilder die zoveel geschiedenis in zijn schilderijen doet en die van het grootse gebaar houdt. Bermondsey street is een gewoon winkelstraatje in wat mij niet de beste buurt van Londen-Zuid lijkt, maar het is wel op loopafstand van Tate Modern en het ligt ook niet ver van het metrostation Borough op de Northern line naar Morden. Op een van mijn eerste bezoeken aan Londen hadden wij een pension ver ten zuiden van Morden, dus die metrolijn roept altijd mooie herinneringen op.

Het hoofdgebouw van White Cube is een groot laag nieuw tentoonstellingsgebouw op een open plek in de straat, wat naar achteren gelegen, zodat je het pas ziet als je ervoor staat. Loop dus de hele straat af en denk niet: zoiets vind je hier niet. Er zijn prachtige hoge witte zalen die volledig recht doen aan het overweldigende werk van Kiefer. Hoogtepunt zijn de negen nieuwe schilderijen die tot vier bij zeven meter groot zijn. Allemaal Walhalla geheten, ook de naam van de tentoonstelling, tevens de hemel in de Noorse mythologie en ook een monument voor de grote Duitsers gebouwd door Lodewijk de Eerste van Beijeren, ten oosten van Regensburg aan de Donau.
 
Het opvallende aan de schilderijen is het kleurgebruik. Jarenlang werkte Kiefer vooral in de sombere tinten zwart, grijs en bruin, in dit nieuwere werk, de schilderijen zijn allemaal uit 2015 en vooral 2016, doen ook andere kleuren hun (her)intrede. Licht bruin, geel, oranje en op een van de Walhalla’s zelfs een veld met vrolijk bloeiende bloemen. Dat laat onverlet dat het bij Kiefer natuurlijk vooral ook gaat om rampspoed, het vergaan van de aarde, het uiteenvallen van gebouwen en het omvallen van torens. Maar niemand die dat zo indrukwekkend op het doek weet te brengen; nu ook met heel mooi blauw erin, het lijkt soms wel of Yves Klein even bij hem was.

Naast de schilderijen zijn er veel installaties, de grootste heet ook Walhalla. Die kende een ontstaanstijd van bijna vijfentwintig jaar en bestaat uit een lange donkere gang met1407VG Kiefer2 een grote rij eenvoudige eenpersoons bedden, opgemaakt met verkreukelde loden lakens en dekens. Aan het eind van de gang een grote zwart-wit foto waarop een levensgrote man die wegloopt in een grijs winterlandschap. Vanuit die donkere gang komt de bezoeker in de prachtige, lichte tentoonstellingszalen; naast de schilderijen nog ruim twintig installaties met van Kiefer bekende thema’s zoals de dode zonnebloemen die hij in 2011 naast de Nachtwacht in het Rijksmuseum zette (zie ‘Kiefer, Rembrandt en Vincent’).

De Galerie heeft zelfs een toren, althans een zaal die zo hoog is dat er een installatie van elf meter hoog in kon en die is er dan ook. Het heet Sursum Corda en bestaat uit een wenteltrap die behangen is met – lijkt het – werkkleding van Kiefer (en zijn medewerkers). Volgens de galerij verbeeldt het de trap naar het Walhalla, die door de Valkyren gebruikt wordt om de gevallen helden de hemel in te dragen en is het hun kleding die aan de trap is blijven hangen.
Indrukwekkend is het wel, maar dat is, als je er gevoelig voor bent, alle werk van Kiefer.

Als extraatje waren in kleinere zaaltjes wat bergruimtes uit de werkplaats van Kiefer nagebootst. Fascinerend om te zien wat er allemaal niet gebruikt wordt in zijn werk..

Anselm Kiefer, Walhalla, van 23 November 2016 tot 12 February 2017 in de White Cube Gallery in Bermondsey. Met dank voor de tentoonstellingstekst, de gratis toegang en de toestemming om te fotograferen.

Behalve naar Kiefer zijn we in Londen naar twee andere tentoonstellingen geweest: in de Royal Academy of Arts was tot 2 januari een mooie over het Amerikaanse Abstracte Expressionisme met werk van Pollock, De Kooning, Rothko, Newman en voor mij een openbaring Clyfford Still, werk uit zijn eigen museum in Denver. Nog nooit eerder in het echt op ware grootte en schoonheid gezien!
In Tate Modern is tot 2 april een tentoonstelling van Robert Rauschenberg (waar ook Charlene uit het Stedelijk Museum hangt). Dat zegt wel iets over het niveau want Charlene gaat niet zo vaak op reis. Het is de eerste volledige terugblik sinds zijn dood in 2008. Rauschenberg als zoeker en vernieuwer in de Amerikaanse schilderkunst komt er volledig aan bod.

-----
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2017 Dik Kruithof
powered by CJ2