archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 6
Jaargang 14
19 januari 2017
Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Verborgen museum, matige tentoonstelling Peter Schröder

1406VG Holtrop1De meeste mensen (incl. stripliefhebbers) weten het niet, maar in Groningen staat Het Nederlands Stripmuseum. Het fysieke museum is ook niet makkelijk te vinden: het adres is Westhaven 71, maar de ingang is verstopt in een hamburgertent. Het gaat om een bescheiden en sober ingericht instituut. Goed. Van 19 november 2016 t/m 31 maart 2017 is daar de tentoonstelling ‘Willem Retour’ te zien. De tentoonstelling is bedoeld als hommage aan tekenaar Bernhard Holtrop, beter bekend als Willem, die vorig jaar de respectabele leeftijd van 75 jaar bereikte.

Onze kampioen
Willem is onze internationaalgelauwerde, nationale trots op het terrein van politieke tekeningen. Hij beschikte over een veelzijdig talent en al in zijn beginjaren werkte hij voor een indrukwekkend boeket van zeer uiteenlopende media. Geboren in een gereformeerd artsengezin, vernoemd naar wijlen Prins Bernhard, bezocht hij de Kunst Academie in Den Bosch (verder bekend van Willem de Ridder en Frank Dam), debuteerde in ‘De Legerkoerier’ en werkte onder meer mee aan ‘Liberaal Reveil’ vóór hij hier in het midden van de jaren 60 bekend werd door zijn tekeningen in tijdgeestmedia als Provo, Propria Cures en Hitweek/Aloha,  en later ook in bijvoorbeeld het modern-katholieke De Nieuwe Linie.

In zijn begintijd ontpopte hij zich als een briljant tekenaar, die vanuit een goede gevoeligheid met simpele, rake lijntjes de misstanden en eigenaardigheden uit die tijd wist over te brengen. De hoogtepunten van zijn werk werden door uitgeverij De Harmonie uitgebreid gebundeld. Zijn productiviteit was enorm en al snel ging hij buiten Nederland publiceren, in de eerste plaats in Frankrijk, dat verwikkeld raakte in de roerige tijden van 1968. Hij werkte voor het dagblad ‘Libération’ en later vooral voor ‘Hara Kiri’ en andere meer extreme publicaties, om tenslotte vooral aandacht te trekken in ‘Charlie Hebdo’ (waar hij de verschrikkelijke aanslag van vorig jaar overleefde omdat hij niet deelnam aan de redactievergadering die toen werd gehouden) Willem reisde zijn tekeningen achterna en woont sinds 1968 in Parijs.

Geweld, seks en kapotte mensen
De Franse politiek-satirische tekenstijl  is zeker sinds de jaren 60 veel grover en extremer dan die in Nederland (zie Opland, Woldhek, Oppenheimer, Collignon): veel Geweld en Seks, maar dan van de poep en slachthuisvariëteit, in laten we zeggen,1406VG Holtrop2 al zijn vele aspecten en facetten. En met dit extremisme kon Willem goed uit de voeten. Willems stijl werd in een Biblion recensie omschreven als: ‘Door Willems onvoorspelbare fantasie, vol satire en schokeffecten, is een nadere beschrijving van de inhoud in dit bestek vrijwel onmogelijk. Willem bedient zich nogal eens van sterk opgeblazen geweld- en seksscènes, die zeker als zodanig niet centraal staan en eerder de grillige grenzen van menselijk gedrag bespotten’.  (Drs. H.J.T.M. Brok).

Tja, niet centraal, die scènes, maar zeker ‘alom aanwezig’, zou ik denken en die ‘fantasie’ lijkt steeds voorspelbaarder. Wat mij betreft werd het werk van Willem sinds zijn vertrek uit Nederland niet beter en deze tentoonstelling heeft aan die opvatting weinig veranderd. Het begeleidend papier van Het Nederlands Stripmuseum zegt dat zijn ‘overzichtstentoonstelling duidelijk maakt dat Willem zijn anarchistische inslag nooit is kwijtgeraakt’. Het zou me niet verbazen als Bakoenin, of Domela Nieuwenhuis, er anders tegen aan had gekeken.  

Schoenendoos
Holtrop exposeert nu in een stripmuseum en kreeg prijzen van striporganisaties ('Grand prix de l'humour vache', van de 'Salon international du dessin de presse et d'humour de Saint-Just-le-Martel', In Nederland kreeg Willem de Stripschapprijs, In Frankrijk werd Willem geëerd met en een ‘Medaille d'Honneur’, de Grand Prix de la ville d'Angoulême bij het stripfestival aldaar). In de Haagse Post zei Willem: ‘Strips tekenen is veel leuker en makkelijker dan cartoons, je hoeft niet alles in één tekening te persen, je kan het dan verdelen’. Maar in het stripmuseum in Groningen is eigenlijk geen strip te zien.
En de cartoons en andere plaatjes die er te zien zijn? Het is een nogal gedachteloos/liefdeloos ensemble.

Het lijkt de aanpak van de schoenendoos. Je doet een greep uit die krankzinnige hoeveelheid tekeningen (wat een productie) en plakt een willekeurig stapeltje op van die panelen (Waarom niks uit De Legerkoerier? Uit Liberaal Réveil?). Nauwelijks verhaal, nauwelijks verdere informatie en je bent klaar. Jammer.

-----------
Voor de aardigheid twee plaatjes uit eigen collectie:
Zelfportret Holtrop is 1966, gepubliceerd in Hitweek
Theodorakis/Servan-Schreiber, De Nieuwe Linie 1970
-------------
De tentoonstelling is in Groningen nog te zien tot en met 31 maart 2017

© 2017 Peter Schröder meer Peter Schröder - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Verborgen museum, matige tentoonstelling Peter Schröder
1406VG Holtrop1De meeste mensen (incl. stripliefhebbers) weten het niet, maar in Groningen staat Het Nederlands Stripmuseum. Het fysieke museum is ook niet makkelijk te vinden: het adres is Westhaven 71, maar de ingang is verstopt in een hamburgertent. Het gaat om een bescheiden en sober ingericht instituut. Goed. Van 19 november 2016 t/m 31 maart 2017 is daar de tentoonstelling ‘Willem Retour’ te zien. De tentoonstelling is bedoeld als hommage aan tekenaar Bernhard Holtrop, beter bekend als Willem, die vorig jaar de respectabele leeftijd van 75 jaar bereikte.

Onze kampioen
Willem is onze internationaalgelauwerde, nationale trots op het terrein van politieke tekeningen. Hij beschikte over een veelzijdig talent en al in zijn beginjaren werkte hij voor een indrukwekkend boeket van zeer uiteenlopende media. Geboren in een gereformeerd artsengezin, vernoemd naar wijlen Prins Bernhard, bezocht hij de Kunst Academie in Den Bosch (verder bekend van Willem de Ridder en Frank Dam), debuteerde in ‘De Legerkoerier’ en werkte onder meer mee aan ‘Liberaal Reveil’ vóór hij hier in het midden van de jaren 60 bekend werd door zijn tekeningen in tijdgeestmedia als Provo, Propria Cures en Hitweek/Aloha,  en later ook in bijvoorbeeld het modern-katholieke De Nieuwe Linie.

In zijn begintijd ontpopte hij zich als een briljant tekenaar, die vanuit een goede gevoeligheid met simpele, rake lijntjes de misstanden en eigenaardigheden uit die tijd wist over te brengen. De hoogtepunten van zijn werk werden door uitgeverij De Harmonie uitgebreid gebundeld. Zijn productiviteit was enorm en al snel ging hij buiten Nederland publiceren, in de eerste plaats in Frankrijk, dat verwikkeld raakte in de roerige tijden van 1968. Hij werkte voor het dagblad ‘Libération’ en later vooral voor ‘Hara Kiri’ en andere meer extreme publicaties, om tenslotte vooral aandacht te trekken in ‘Charlie Hebdo’ (waar hij de verschrikkelijke aanslag van vorig jaar overleefde omdat hij niet deelnam aan de redactievergadering die toen werd gehouden) Willem reisde zijn tekeningen achterna en woont sinds 1968 in Parijs.

Geweld, seks en kapotte mensen
De Franse politiek-satirische tekenstijl  is zeker sinds de jaren 60 veel grover en extremer dan die in Nederland (zie Opland, Woldhek, Oppenheimer, Collignon): veel Geweld en Seks, maar dan van de poep en slachthuisvariëteit, in laten we zeggen,1406VG Holtrop2 al zijn vele aspecten en facetten. En met dit extremisme kon Willem goed uit de voeten. Willems stijl werd in een Biblion recensie omschreven als: ‘Door Willems onvoorspelbare fantasie, vol satire en schokeffecten, is een nadere beschrijving van de inhoud in dit bestek vrijwel onmogelijk. Willem bedient zich nogal eens van sterk opgeblazen geweld- en seksscènes, die zeker als zodanig niet centraal staan en eerder de grillige grenzen van menselijk gedrag bespotten’.  (Drs. H.J.T.M. Brok).

Tja, niet centraal, die scènes, maar zeker ‘alom aanwezig’, zou ik denken en die ‘fantasie’ lijkt steeds voorspelbaarder. Wat mij betreft werd het werk van Willem sinds zijn vertrek uit Nederland niet beter en deze tentoonstelling heeft aan die opvatting weinig veranderd. Het begeleidend papier van Het Nederlands Stripmuseum zegt dat zijn ‘overzichtstentoonstelling duidelijk maakt dat Willem zijn anarchistische inslag nooit is kwijtgeraakt’. Het zou me niet verbazen als Bakoenin, of Domela Nieuwenhuis, er anders tegen aan had gekeken.  

Schoenendoos
Holtrop exposeert nu in een stripmuseum en kreeg prijzen van striporganisaties ('Grand prix de l'humour vache', van de 'Salon international du dessin de presse et d'humour de Saint-Just-le-Martel', In Nederland kreeg Willem de Stripschapprijs, In Frankrijk werd Willem geëerd met en een ‘Medaille d'Honneur’, de Grand Prix de la ville d'Angoulême bij het stripfestival aldaar). In de Haagse Post zei Willem: ‘Strips tekenen is veel leuker en makkelijker dan cartoons, je hoeft niet alles in één tekening te persen, je kan het dan verdelen’. Maar in het stripmuseum in Groningen is eigenlijk geen strip te zien.
En de cartoons en andere plaatjes die er te zien zijn? Het is een nogal gedachteloos/liefdeloos ensemble.

Het lijkt de aanpak van de schoenendoos. Je doet een greep uit die krankzinnige hoeveelheid tekeningen (wat een productie) en plakt een willekeurig stapeltje op van die panelen (Waarom niks uit De Legerkoerier? Uit Liberaal Réveil?). Nauwelijks verhaal, nauwelijks verdere informatie en je bent klaar. Jammer.

-----------
Voor de aardigheid twee plaatjes uit eigen collectie:
Zelfportret Holtrop is 1966, gepubliceerd in Hitweek
Theodorakis/Servan-Schreiber, De Nieuwe Linie 1970
-------------
De tentoonstelling is in Groningen nog te zien tot en met 31 maart 2017
© 2017 Peter Schröder
powered by CJ2