archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 2
Jaargang 14
27 oktober 2016
Beschouwingen > De verbazing delen printen terug
Vioolmeisjes Katharina Kouwenhoven

1402BS Vioolm'sIk weet niet wanneer het me voor het eerst opviel dat er opeens zoveel vioolmeisjes zijn. In het muziekprogramma van Paul Witteman op de vroege zondagavond, Podium Witteman, treedt zo nu en dan een groep op die bijna geheel uit vioolmeisjes bestaat (en één man) en ik zie ook regelmatig vioolkwartetten die geheel uit vrouwen bestaan.

Toen ik in de jaren vijftig naar de schoolconcerten in het Concertgebouw ging waren er geen vrouwelijke muzikanten, met uitzondering van harpistes. De harp, toch een onhandelbaar object, was altijd een vrouweninstrument. Nu zit het concertpodium vol met vrouwen. Met violen, altviolen en cello's, maar niet met bassen. Ook met blaasinstrumenten, maar niet met hoorns en tuba's. En ook niet met percussie-instrumenten, althans dat heb ik nog nooit gezien. Vrouwen spelen zelden op het kerkorgel, maar wel op de piano en het klavecimbel.

Ik zie daar niet veel lijn in. Hoe hoger de tonen die geproduceerd worden, hoe vrouwelijker het instrument? Of gaat het vooral om de mogelijkheid het instrument per fiets te vervoeren samen met twee kinderen?
In de vorige eeuw hadden we twee bekende vioolsolistes, Vera Beths en Emmy Verhey. Zou het hun inspiratie geweest zijn die de huidige vioolmeisjes naar de snaarinstrumenten deed grijpen? We hebben nu weer een paar vrouwelijke vioolsolisten van grote klasse, dus de kweek van vioolmeisjes is voorlopig wel gegarandeerd.

Er zijn meer beroepsgroepen waarin vrouwen hebben toegeslagen. Op de basisschool kom je praktisch geen man meer tegen en ook onder medici neemt het aantal vrouwen hand over hand toe. In de media valt over het aantal vrouwen ook niets te klagen en voor studentes geldt hetzelfde. Toen ik psychologie studeerde waren de meisjesstudenten ver in de minderheid en toen ik afscheid nam als docent was dit precies omgekeerd. Aanvankelijk kwamen de meisjes omdat ze 'iets met kinderen' wilden of 'mensen helpen'. Het waren geen bèta’s dus aan cijfers en abstracte redeneringen hadden ze een broertje dood en statistiek, psychometrie, psychofysiologie en wetenschapstheorie vormden evenzovele struikelblokken. Maar dat veranderde en nu doen de meisjes op die gebieden ook flink mee.

Naarmate in een beroep meer vrouwen werkzaam zijn schijnt de status van dat beroep af te nemen en wordt het voor mannen steeds minder interessant. Dat is duidelijk in het onderwijs gebeurd. Geen jongen met enig zelfrespect wil nog onderwijzer worden. Dat is een kwalijke zaak want op school zitten jongens en meisjes en die hebben recht op mannelijke en vrouwelijke rolmodellen. Hier moet dus ingegrepen worden. Binnen de medische discipline zijn er specialisaties die zelden door vrouwen gekozen worden, chirurgie bijvoorbeeld, en die houden zo hun hoge status. Het beroep huisarts zal echter over een jaar of tien vrijwel alleen door vrouwen uitgeoefend worden en dan verdwijnt de mannelijke huisarts. Gek genoeg zijn er nog altijd weinig vrouwelijke gynaecologen en moeten vrouwen zich nog steeds door mannen laten behandelen. Moet dat specialisme eigenlijk niet voor mannen ontoegankelijk gemaakt worden?

Voor de meeste beroepen maakt het niet uit of het door een man of een vrouw wordt uitgeoefend, zolang ze maar bekwaam zijn. Of vrouwen altijd even bekwaam zijn als mannen is nog maar de vraag. Sinds we zoveel vrouwelijke journalisten hebben zijn, naar mijn idee, alle kranten slechter geworden, zelfs op het anti-intellectuele af. Onder artsen heb je goede en slechte en dat kunnen zowel mannen als vrouwen zijn. En die fiedelende meisjes doen vast niet onder voor hun mannelijke collega's, zolang ze die nog hebben.

-----
Het plaatje is van Katharina Kouwenhoven


© 2016 Katharina Kouwenhoven meer Katharina Kouwenhoven - meer "De verbazing" -
Beschouwingen > De verbazing
Vioolmeisjes Katharina Kouwenhoven
1402BS Vioolm'sIk weet niet wanneer het me voor het eerst opviel dat er opeens zoveel vioolmeisjes zijn. In het muziekprogramma van Paul Witteman op de vroege zondagavond, Podium Witteman, treedt zo nu en dan een groep op die bijna geheel uit vioolmeisjes bestaat (en één man) en ik zie ook regelmatig vioolkwartetten die geheel uit vrouwen bestaan.

Toen ik in de jaren vijftig naar de schoolconcerten in het Concertgebouw ging waren er geen vrouwelijke muzikanten, met uitzondering van harpistes. De harp, toch een onhandelbaar object, was altijd een vrouweninstrument. Nu zit het concertpodium vol met vrouwen. Met violen, altviolen en cello's, maar niet met bassen. Ook met blaasinstrumenten, maar niet met hoorns en tuba's. En ook niet met percussie-instrumenten, althans dat heb ik nog nooit gezien. Vrouwen spelen zelden op het kerkorgel, maar wel op de piano en het klavecimbel.

Ik zie daar niet veel lijn in. Hoe hoger de tonen die geproduceerd worden, hoe vrouwelijker het instrument? Of gaat het vooral om de mogelijkheid het instrument per fiets te vervoeren samen met twee kinderen?
In de vorige eeuw hadden we twee bekende vioolsolistes, Vera Beths en Emmy Verhey. Zou het hun inspiratie geweest zijn die de huidige vioolmeisjes naar de snaarinstrumenten deed grijpen? We hebben nu weer een paar vrouwelijke vioolsolisten van grote klasse, dus de kweek van vioolmeisjes is voorlopig wel gegarandeerd.

Er zijn meer beroepsgroepen waarin vrouwen hebben toegeslagen. Op de basisschool kom je praktisch geen man meer tegen en ook onder medici neemt het aantal vrouwen hand over hand toe. In de media valt over het aantal vrouwen ook niets te klagen en voor studentes geldt hetzelfde. Toen ik psychologie studeerde waren de meisjesstudenten ver in de minderheid en toen ik afscheid nam als docent was dit precies omgekeerd. Aanvankelijk kwamen de meisjes omdat ze 'iets met kinderen' wilden of 'mensen helpen'. Het waren geen bèta’s dus aan cijfers en abstracte redeneringen hadden ze een broertje dood en statistiek, psychometrie, psychofysiologie en wetenschapstheorie vormden evenzovele struikelblokken. Maar dat veranderde en nu doen de meisjes op die gebieden ook flink mee.

Naarmate in een beroep meer vrouwen werkzaam zijn schijnt de status van dat beroep af te nemen en wordt het voor mannen steeds minder interessant. Dat is duidelijk in het onderwijs gebeurd. Geen jongen met enig zelfrespect wil nog onderwijzer worden. Dat is een kwalijke zaak want op school zitten jongens en meisjes en die hebben recht op mannelijke en vrouwelijke rolmodellen. Hier moet dus ingegrepen worden. Binnen de medische discipline zijn er specialisaties die zelden door vrouwen gekozen worden, chirurgie bijvoorbeeld, en die houden zo hun hoge status. Het beroep huisarts zal echter over een jaar of tien vrijwel alleen door vrouwen uitgeoefend worden en dan verdwijnt de mannelijke huisarts. Gek genoeg zijn er nog altijd weinig vrouwelijke gynaecologen en moeten vrouwen zich nog steeds door mannen laten behandelen. Moet dat specialisme eigenlijk niet voor mannen ontoegankelijk gemaakt worden?

Voor de meeste beroepen maakt het niet uit of het door een man of een vrouw wordt uitgeoefend, zolang ze maar bekwaam zijn. Of vrouwen altijd even bekwaam zijn als mannen is nog maar de vraag. Sinds we zoveel vrouwelijke journalisten hebben zijn, naar mijn idee, alle kranten slechter geworden, zelfs op het anti-intellectuele af. Onder artsen heb je goede en slechte en dat kunnen zowel mannen als vrouwen zijn. En die fiedelende meisjes doen vast niet onder voor hun mannelijke collega's, zolang ze die nog hebben.

-----
Het plaatje is van Katharina Kouwenhoven
© 2016 Katharina Kouwenhoven
powered by CJ2